Júma, 26 Sәuir 2024
Mine, әngime! 4344 29 pikir 18 Nauryz, 2019 saghat 09:06

Dimashtyng mәrttigine әlem sýisindi, biraq qazaq ýnsiz...

Mandayymyzgha bitken jalghyz jaryq júldyzymyz—Dimash Qúdaybergendi júmyr jerding barlyq týkpirindegi el biledi. Onyng eshkim qaytalay almas saf altynday ónerining qyr-syryn osy portalda basylyp jatqan belgili jazushy Maqsat Tәj-Múrattyng kitabynda terennen taldanyp, jan-jaqty saralanghan. Búl ýshin avtorgha ýlken rahmet demesek, oghan qosyp-alarymyz joq.

Al bizding aitpaghymyz osy bir asyl qazynamyzgha ainalghan inju-marjanymyzben nege maqtana almaytynymyz  haqynda bolmaq. Qazir býkil dýnie jýzi onyng aiday әlemdi auzyna qaratqan Amerikada ótip jatqan «Álemning ýzdigi» (The World`s Best) atty konkurstan sanaly týrde bas jýldeden bas tartyp, búl synaq sóresine qos birdey jas jetkinshek - ózimizding Daneliya men indiyalyq jas talant - Lidiangha jol beretinin mәlimdegeni qyzu talqylap jatyr. Shyndyghynda da búl naghyz erlikke par-par sheshim edi.

Dimash býkil әlemge qazaqtyng tektiligi men tek qazaghymyzgha ghana tәn ýlkenderding ózinen keyingilerge jol beretin mәrttigin jarqyrata tanytty. Múnday qadamgha myndaghan, milliondaghan, tipti milliardtaghan jandardyng ishinde bara alatyn adam mýldem siyrek edi. Mening ózim ataghy jer jaratyn әnshilerding ishinde múnday jomarttyq jasaghan jandy kezdestirgen de, estigen de emespin. Búghan shyndyghyn aitqanda qarapayym júrt týgili, sol bәsekening taghdyryn sheship otyrghan, 50 elden súryptap alynghan  qazylar alqasynyng ózi tang qalyp, keybireuleri tipti týsine de almady. Ásirese, Dimashty ýnemi kótermelep, ylghy bir asa  joghary bagha berip otyrghan bas qazynyng biri Ru Pol qatty renjigen synayly. Áygili artisting búlaysha qapa boluy biz ýshin tanqalarlyq jaghday bolghanymen, qanday da bәsekede jenis ýshin eshkimdi de, eshteneni de ayamaytyn, sol jolda qanday da qúrbandyqtan tartynbaytyn qaghidagha qatty sýienetin Amerika sekildi elde qalypty jaghday dese de bolghanday. Ru Poldyng Dimashty jenisting shyrqau shynyna shyghyp, júrttyng bәrining sýisine qol shapalaqtaghan sәtin bir kórgisi  kelgen shyghar? Ol da pende ghoy. Ol da Dimashqa elden erekshe qúrmetin osylaysha tanytyp, onyng júldyzdy sәtin tamashalaudy armandady ma eken?

Al shyndyghynda da, ózgesin bylay qoyghanda bas jýlde osal emes edi, tura 1 million AQSh dollary. Múnday qolaqpanday qarjy Dimashqa da artyq etpes edi. Shou-biznes degen dýnie kim-kimge de tym qymbatqa týsedi. Bir konsertining ózine milliondaghan qarjy ketedi. Oghan qatysatyn orkestrge, biyshiler tobyna layyqty aqsha tólep, sahnany bezendiru degeniniz de qyp-qyzyl aqsha. Álemdik sahnagha endi ghana qadam basqan Dimashqa búl aqsha qoltyghynan demep jiberer me edi, kim bilsin. Degenmen, Dimash materialdyq qazynadan góri ruhany qazynanyng joghary ekenin barsha әlemge tanytty. Múnyng bir syry onyng qashanda qazaqtyng qara shanyraghynyng asyl qasiyetin boyyna sinirgen әjesining tәrbiyesinen tuyndaghandyghynan dep bildik.

Minekey, biz Dimashtyng múnday erekshe sheshimin joghary baghalap jatqan jandardyng qazir býkil ghalamtordy jaulap alghanyn aityp óttik. Bizdi tang qaldyrghany ol emes. Bizding sanamyzdy jaulap alghan san saualdyng ishinde «Múnday qadamgha Dimashtyng óz eli nege quana almaydy?» degeni janymyzdy jay taptyrmay otyr. Bizdegi әnsheyinde kimning ne alghanyn, kim kimge qanday syi-siyapat kórsetkinin tәptәshtep aityp, jaghy talmaytyn blogerlerimiz nege auzyn bughan ógizdey ýnsiz? Álde olar ýshin Dimashtyng qazaqtyng tektiligin tanytqan sheshimi emes, «kimning óz tughan kýninde jan-jaqqa qansha aqsha shashty, bolmasa kim qanday qymbat kólikti iyelendi, kim kimge asyl jýzik syilapty» degen qysyr әngimeden qoldary bosamay jatyr ma? Búlar nege qazaqtyng balasynyng mәrttigin bylaygha júrtqa quana habarlap,  «qazaq degen osynday halyq» dep nege masattanbasqa? Búl jaydy biz emes, aldymen ana belorustyng blogeri Jan Sodeli, bolmasa Reseyding Peterburg qalasynan beriletin «Eho Peterburga» atty tele habary tezirek beruge jantalasyp jatyr? Búghan bizding namysymyz kelmey me? Álde kezinde Abay hәkimning ózi aityp ketken kórealmaushylyq pen qyzghanshaqtyqtyng qyzyl iyti boy bermey ketti me?

Múny aitu da, jazu da maghan onay emes shyghar, alayda Dimashtay asyldy nasihattauda qazaq blogerleri tasada qalyp, pendeshilikten asa almady. Oghan qaraghanda ghalamtorda birdi-ekili bolsa da orys últynyng ókili men ózimizding orystildi bauyrlarymyz ghana ózgelermen qatar atsalysyp jýr. Al endi anau alty qúrlyqtyng barlyghynda da derlik Dimashtyng bizden basqa jankýierleri jetkilikti. Myndap emes, milliondap sanalady. Tipti Amerikada bir býldirshinning Dimashty tyndaugha әkesin sýirelep әkeletinin, al myna kórshimiz Reseyde osynday bir balanyng óz әjesin Dimashtyng jankýierine ainaldyrghanyn kórgende ózimiz ýshin jerge kirip ketkendey kýy keshtik. Ana Korey júrtynyng belgili әnshisining «Men Dimash sekildi aita almaymyn. Mende onday dauys joq» dep aghynan jarylghanynyng da kuәsi boldyq. Al bizding toydyng dengeyinen asa almaytyn, alayda ózin júldyz sanaytyn әnshimizding qaysysy osylay dep aghynan jaryla alar edi? Ýlken kýmәnim bar. Óitse taghynan týsip qalatyn shyghar. Álde toydan tabatyn tabysy azayyp kete me? Men búl jerde tipti Dimashtyng syiqyrly ýnin estu ýshin sonau Amerikadan, Europadan  at aryltyp keletin myndaghan jankýierleri jayly tipti auyzgha alyp otyrghan joqpyn.

Biz nege osyndaymyz. Bireuding tabysyna, jetken jetistigine quana bilmeu de syrqattyng bir týri shyghar. Al ol syrqat bolsa, onyng emi qanday?

Áriyne, dәl qazir Dimash bizding qoldauymyzgha múqtaj emes te shyghar. Ol әlemdik dengeydegi qaytalanbas talant.  Kýni erteng Nauryz merekesinde Mәskeuding tórinde ótetin jeke konsertinde de Resey júrty ghana emes, júmyr jerding barlyghyndaghy jankýierleri onyng ónerine taghy bir susyndap, qúmary qanary ras. Odan son  ghalamtorda ystyq lebizder men syrly sezimderding taghy da dýr eteri aqiqat. Bizding әnsheyinde auyz jappas blogerlerimiz  búl joly da ýnsiz qalar ma eken?

Al biz qaymana qazaq retinde Dimashtyng Mәskeudegi jeke konsertine aqjol tileumen osy oiymyzdy týiindeudi jón kórdik. Bizding syiymyz osy bolsyn.

Jaybergen Bolatov

Abai.kz

 

   

29 pikir