Polietiylen paketterdi paydalanugha tyiym salynady
Energetika ministrligi әzirlenip jatqan jana QR ekologiyalyq kodeks ayasynda Qazaqstan aumaghyndaghy bólshek saudada syiymdylyghy kishkentay polietiylen paketterdi paydalanugha tyiym saludy kózdep otyr, - dep habarlaydy QazAqparat tilshisi vedomstvonyng baspasóz qyzmetine silteme jasap.
«Búl bastamanyng qajettiligi mynada: negizinen polietiylen paketter qorshaghan ortagha jәne adamdardyng densaulyghyna eleuli ziyan keltiredi. Qazaqstandaghy syiymdylyghy shaghyn polietiylen paketterdi satugha kezen-kezenimen tyiym salynady. Birinshi kezende polietiylen paketterdi tegin taratugha shekteu qoyylady. Osy kezende halyq arasynda әsirese qorshaghan ortagha jәne adamdardyng densaulyghyna polietiylen paketterding qanshalyqty ziyan ekenine baylanysty keninen ýgit jýrgizu qajet. Sonymen birge, balamaly ekologiyalyq qaptama óndirisin yntalandyru mәselesi de sheshilui tiyis. Ekinshi kezende olardyng el aumaghynda satyluyna tolyq tyiym salynady. Polietiylen paketterdi paydalanudaghy búl shekteu mәseleni jan-jaqty әri egjey-tegjeyli zertteuden keyin engiziledi», - delingen habarlamada.
Plastikalyq paketter men polipropiylenderding kóbi múnay men tabighy gazdan jasalghan materialdan dayyndalady. Al olardyng óndirisi kezinde auagha taraytyn ziyandy himiyalyq zattar klimattyng jahandyq dengeyde ózgeruine yqpal etetini eskerilui kerek. Polipropiylen tolyghymen joyyluy ýshin 100 jyldan astam uaqyt qajet. Plastikalyq fragmentter polihlorlanghan biyfenilder men polisikldi kómirsutekter siyaqty ziyandy zattar bóledi. Osylaysha, plastikalyq paketter qorshaghan ortany lastaydy. Jenil bolghandyqtan, plastikalyq paketter jel men su arqyly tasymaldana beredi. Búl rette qalalar men jaghalau aimaqtary erekshe lastanyp jatqanyn aita ketu kerek.
Ministrlikting habarlauynsha, 2018 jyldyng qorytyndysy boyynsha Qazaqstanda túrmystyq qatty qaldyqtardy bólek jinau, súryptau jәne qayta óndeu júmystaryn jýrgizetin kәsiporyndar sany 150-ge deyin artqan. Al 2016 jyly onday kompaniyalardyng sany bar-joghy 115 edi. Qazaqstandaghy 51 eldi mekende jeke jinaq jýiesi, al 30 eldi mekende súryptau jýiesi engizilgen.
Búl baghyttaghy júmys jalghasyp jatyr. Atap aitqanda, 2019 jyldyng qantarynda Manghystau oblysynyng Múnayly audany Basqúdyq auylynda súryptau quaty jylyna 50 myng tonna bolatyn stansa iske qosylghan. Sol sekildi, Óskemen qalasynda qatty túrmystyq qaldyqtar poligonyna quaty jylyna 100 myng tonna bolatyn súryptau jelisi ornatylghan. Al 2019 jyly Atyrau qalasynyng poligonynda qaldyqtardy súryptau keshenin engizu josparlanyp otyr. Sol siyaqty Qyzylorda oblysynda memlekettik-jekemenshik seriktestik shenberinde qatty qaldyqtardy jinau, tasymaldau, súryptau, joi, kәdege jaratudyng ortalyqtandyrylghan basqaru jýiesi qúrylady.
Abai.kz