Qazaqstan  Respublikasynyn

Premier-Ministri

K.Mәsimovke

Deputatyq saual

Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly !

Maghan Taraz qalasynyng Tóle by danghylyndaghy 40 ýiding 19-shy pәterinde túratyn Saghat Arynúlynan tómendegidey mazmúndaghy haty kelgen edi. Hat iyesi: «...Tәuelsiz Qazaqstanda Abay esimi ýlken qúrmetke bólengen. Bizde mektepter, jogharghy oqu oryndary, mәdeniyet mekemeleri, qala men audandar jәne kósheler aqyn atymen atalady. Sonyng biri - Jambyl oblysyndaghy qazaq drama teatry bolatyn. Búl mәdeniyet ortalyghyna Abay esimi 1945 jyly berilgen.

Qazaqstan  Respublikasynyn

Premier-Ministri

K.Mәsimovke

Deputatyq saual

Qúrmetti Kәrim Qajymqanúly !

Maghan Taraz qalasynyng Tóle by danghylyndaghy 40 ýiding 19-shy pәterinde túratyn Saghat Arynúlynan tómendegidey mazmúndaghy haty kelgen edi. Hat iyesi: «...Tәuelsiz Qazaqstanda Abay esimi ýlken qúrmetke bólengen. Bizde mektepter, jogharghy oqu oryndary, mәdeniyet mekemeleri, qala men audandar jәne kósheler aqyn atymen atalady. Sonyng biri - Jambyl oblysyndaghy qazaq drama teatry bolatyn. Búl mәdeniyet ortalyghyna Abay esimi 1945 jyly berilgen.

Elbasymyz Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevtyng kóregendigining arqasynda Abaydyng danqy býginde dýnie jýzine keng jayyldy. Ol tәuelsiz qazaq elining birden-bir nyshanyna ainaldy. Abay dese, sheteldikter qazaqty birden tanityn boldy. Preziydentimizding bastamasymen әlemdik úiym - YuNESKO shenberinde ghýlamanyng 150 jyldyk mereytoyy zor saltanatpen atap ótilgeni belgili. Taghy da Núrsýltan Ábishúlynyng ýlken bedeli arqasynda Resey memleketining tóri - Mәskeude Abaydyng tamasha eskertkishi boy kóterdi. Aqyn esimi tendesi joq túlgha retinde kóptegen shetelderde әspettelip otyr. Atap aitsaq, Egiypette, Turkiyada, Germaniyada, Fransiyada jәne basqa dostas memleketterde.

Al, Jambyl jerinde búlay emes. Sonday jauapsyzdyqtyng saldarynan jergilikti rushyldar kóp jyldan beri Abay aruaghyna qughyn úiymdastyruda. Solardyng «qyraghylyq» tanytumen keshegi kommunistik partiyanyng «qatesi» týzetilip, oblystyq qazaq drama teatrynan 57 jyl ótkennen keyin Abay esimi bir jolata óshirildi...» - dep jazghan.

Osy hatqa baylanysty 2011 jyldyng 3 nauryzynda Qazaqstan Respublikasynyng Mәdeniyet ministrligine Jambyl oblystyq qazaq drama teatryna Abay esimin qaytaryp beru turaly hat joldaghan edim. Mәdeniyet ministrligining azamat S.Arynúlyna jazghan jauap hatynda:

«...Jambyl oblysy әkimdigining aqparaty boyynsha oblystyq Partiya komiytetining Qazaq SSR Jogharghy Soveti Prezidiumyna joldaghan Jambyl oblystyq qazaq drama teatryna Abay esimin beru turaly 1945 jylghy 13 mausymdaghy úsynysynyng negizinde teatrdyng qúryltayshy qújattary qayta rәsimdelip, osy teatr Abay esimimen atalyp ketken eken.

Alayda, keyin teatrgha Abay esimin beru mәselesi belgilengen tәrtippen zandastyrylmaghandyqtan, Jambyl oblysy әkimdigi teatrdyng atauynan Abay esimin alyp tastaugha mәjbýr boldy (11.01.2005 j. № 5 qaulysy).

Taghy da bir aita ketetin jәit, Jambyl oblysynda Abay esimi býgingi tanda 120-dan astam nysangha (auyl, kóshe, mektep, kolledj, mәdeniyet ýii, kitaphana t.s.s.) berilgen. Al, Qazaqstan Respublikasy Ýkimetining 1996 jylghy 5 nauryzdaghy №281 qaulysymen bekitilgen «Qazaqstan Respublikasyndaghy úiymdardy, temir jol stansiyalaryn, әuejaylardy, sonday-aq, fizikalyq-geografiyalyq obektilerdi atau men qayta ataudyng jәne olardyng ataularynyng transkripsiyasyn ózgertuding tәrtibine» sәikes, bir túlghanyng esimi bir oblysta ýsh obektiden artyq obektilerge berilmeui qajet.

Osylardyng negizinde, oblys tarapynan Jambyl oblystyq qazaq drama teatryna Qazaqstannyng halyq artiysi, rejisser, professor Asqar Toqpanovtyng esimin beru turaly respublikagha belgili H.Bókeeva, F.Shәripova, A.Áshimov, S.Orazbaev, E.Obaev, B.Atabaev syndy óner qayratkerlerining úsynysy qoldau tauyp, Qazaqstan Respublikasy Ýkimeti janyndaghy Memlekettik onomastika komissiyasynyng qarauyna 2009 jyly joldanghan. Komissiya, óz kezeginde búl mәsele boyynsha 2009 jylghy 3 mausymdaghy mәjilisinde ong sheshim qabyldady.

Ministrlik tarapynan Jambyl oblystyq qazaq drama teatryna Asqar Toqpanovtyng esimin beru turaly ústanym qoldau tauyp otyr.», - dep jazylghan.

Abay atyndaghy Jambyl oblystyq qazaq drama teatrynan Abaydyng esimin alyp tastau qanday qajettilikten tudy? Álde Asqar Toqpanovtyng atyn osy teatrgha beru ýshin Abay esimin alyp tastau kerek boldy ma? Búl ýrdis bolashaqta býkil respublikada oryn almaytynyna kim kepil bere alady? Teatrgha Abay esimin beru mәselesi kezinde belgilengen tәrtippen zandastyrylmaghan bolsa, onda ol teatr nege 60 jylday Abay esimimen atalyp keldi? Álde Jambyl oblysynda Abay esimi 120-dan astam nysangha berilgeni Abay esimin teatrdan alyp tastaugha negiz boldy ma?

Bir túlghanyng esimi bir oblysta ýsh obektiden artyq obektilerge berilmeu qajet bolsa onda nege Ýkimet óz qaulysynyng býkil respublika kóleminde oryndaluyn qamtamasyz etpeydi?

Osyghan baylanysty Sizden S.Arynúlynyng hatynda kórsetilgen - Jambyl oblysy Taraz qalasyndaghy oblystyq qazaq drama teatryna Abay esimin qayta beru mәselesin qarastyrudy súraymyn.

Osy deputattyq saualgha jauapty belgilengen tәrtipke sәikes jazbasha týrde berudi súraymyn.

Deputat

Núrtay Sabiliyanov