Qúlybaevtar ketuding qamyn jasap jatqan joq pa?
Timur men Dinara Qúlybaevtar «Halyq banktegi» aksiyalaryn satudy oilay bastapty. Búl turaly qazaqstandyq qarjy institutynyng «Kase.kz» portaly habarlady.
«Qazaqstannyng Halyq banki» (Qazaqstannyng halyqtyq jinaqtaushy banki AQ) ALMEKS holdingi AQ-na qatysty 2 mamyr kýni mәlimdeme jasaghan eken.
«ALMEKS holdingi AQ kóptegen investorlyq birlestikterding súrauy boyynsha «Halyq bankinin» aksiyalarynyng ótimdiligin arttyru ýshin týrli amaldardy, sonyng ishinde qúndy qaghazdar naryghynda aksiyalardy bólshektep satu joldaryn qarastyratynyn habarlaydy. Kez kelgen úsynys qolayly naryqtyq koniunkturagha say qaralady. Al ALMEKS «Halyq banktegi» aksiyalardyng baqylau paketin saqtaydy» depti habarlamada.
Búl habarlamadan týsingenimiz, Timur men Dinara Qúlybaevtar «Halyq banktegi» óz aksiyalaryn satugha qam jasaghan eken. Bólshektep alsa – bólshektep, býtindey alsa – býtindey satpaq kórinedi. Ózderi jazyp otyr. «Kez kelgen úsynysty qaraymyz» deydi. Endi tarqytyp, týsindirip jazayyq...
Sonymen «Halyq bank» aksiyalary kimderge tiyesili? Qazaqstandaghy ekinshi dengeyli eng iri bankke kimder qojalyq etip otyr?
1. ALMEKS holdingine – 75,0%;
2. JDQ ústaushylary – 15,8%;
3. Zeynetaqy qoryna – 6,1%;
4. Basqalary – 3,1%.
Búl 2019 jyldyng 1 qantaryndaghy mәlimet. «Halyq banktin» 74,50% aksiyasy janaghy satylymgha shygharylghan ALMEKS deytin holdingke tiyesili. Al ALMEKS holdingine Timur men Dinara Qúlybaevtar qojalyq etedi.
«Halyq bank» Qazaqstandaghy ekinshi dengeyli bankter ishinde № 1-bank. Qazaqstannan bólek Qyrghyzstan, Ózbekstan, Tәjikstan, Resey men Gýrjistanda da filialdaryn ashqan. 10 milliongha juyq tútynushysy bar bank. «Halyq banktin» qazirgi aksiyalary 11 trillionnan asyp jyghylady. Onyng 9 trilliongha juyghy Qúlybaevtargha tiyesili. Esterinizde bolsa, 2017 jyly «Kazkommersbanktin» 96,81% aksiyalaryn satyp alghan. Osydan keyin «Halyq banktin» qorjynyna 185 milliard tenge, Qúlybaevtardyng qaltasyna (ALMEKS-ke) 65 milliard tenge týsken.
Sóitken bankting bas aksionerleri endi óz aksiyalaryn satugha qoyypty. Qúlybaevtardyng búl saudasy turaly әleumettik jelide әrtýrli aqparat jýr. Bireuler «Qúlybaevtar Qazaqstannan qashudyng qamyna kiristi» deydi. Endi bireuleri «olardyng aksiyalaryn qytaylyqtar satyp alghan» deydi. Qaysy ótirik, qaysy shyn bilip kóriniz... Dese de júrtty shatastyrugha haqymyz joq. Birinshiden, Qúlybaevtar aksiyalaryn әli satqan joq, satylymgha shyghardy. Al júrt qauiptengendey qytaylyq investorlar ol aksiyalardy satyp aluy әbden mýmkin. Esterinizde bolsa, «Halyq banki» óz qúramyna qosylghan «Altyn banktin» 60% aksiyasyn qytaylyq investorlargha satqan edi. 2018 jyldyng 24 sәuirinde «Altyn banktin» 50,1%-yn qytaylyq China CITIC Bank Corporation Limited, qalghan 9,9%-yn China Shuangwei Investment Co., Ltd. satyp alghan.
Aytpaqshy, «Halyq banktin» Basqarma tóraghasy Ýmit Shayahmetova Qúlybaevtardyng búl saudasy turaly pikir aitypty. Bankirding aituynsha «Halyq bank» aksiyalaryn strategiyalyq investorgha satuy neghaybyl-mys. Onyng aituynsha, qazirgi tanda bankting 25% aksiyasy erkin ainalymda kórinedi. Onyng 17-18%-y depozittik qolhattar týrinde London birjasynda jәne aksiya týrinde KASE-te saudalanuda. Al 6,11%-y Zeynetaqy qorynda. Yaghni, erkin ainalymda bar bolghany 17-18% ghana bar. Búl investorlardyng qyzyghushylyghyn tudyratyn soma emes. Sondyqtan, ALMEKS-ting ghana aksiyalaryn satylymgha shygharu mýmkin.
«Eger baqylau paketin bir qolgha satpaq bolsa, onda jarnama jasap, habarlandyru jazbaytyn edi. ALMEKS jariya týrde habarlaghandyqtan, meninshe naryqqa shyghu oilary bar. Kelisip qay alanda bolatynyn әzirge boljap aita almaymyn» depti.
Dinara Qúlybaeva 3 100 000 000$
Dinara ózining әpkesi men sinilisine qaraghanda joly bolghan adam. Onyng shotynda 3,1 miliard dollar bar. Qaysy bir jyly amerikalyq «Forbstyn» tizimine engen Ortalyq Aziyadaghy jalghaz әiel kәsipker atandy. Kýieuimen birge ALMEKS holdingin, Steppe Capital Pte Ltd men «Kipros» JShS-ne qojalyq etedi. Núrsúltan Nazarbaev atyndaghy últtyq qordy qúrushy jәne basqaratyn jalghyz adam. «Qazaq-Britan tehnikalyq uniyversiytetinin» Diyrektorlar kenesining tóraghasy.
Timur Qúlybaev 3 100 000 000$
Timur da janaghy Dinaragha tiyesili kompaniyalardyng qojayyny. Ekeui birge basqarady. «Kaspiy múnay» AQ aqparatynsha, Timur 2017 jyly Atyrau oblysyndaghy Ayrankól kenishining 100% qojayyny atanghan. Qazir «Atameken» Últtyq kәsipkerler palatasyn basqarady. Últtyq Olimpiada komiytetining preziydenti. Aziya Olimpiada kenesining viyse-preziydenti. Reseydegi «Gazprom» Diyrektorlar kenesining mýshesi.
Timur әieli ekeui әlem baylarynyng tiziminde 715 orynda túr. Árqaysysynda 3,1 milliard dollardan aqshalary bar. Salystyrmaly týrde aitsaq, byltyr AQSh preziydenti Donald Trampttyng qaltasy 3,1 milliard dollar dep baghalandy.
Týiin. Timur men Dinara Qúlybaevtar «Halyq banktegi» óz aksiyalaryn satylymgha shyghardy. Búl degeniniz «Halyq banktin» 75% aksiyasy. Qazaqstannyng bank sektorynyng 60 %-y. «Halyq bank» aktivteri jaghynan 28 bankting ishinde 1 orynda túrghan bank. Onyng 10 million tútynushysy bar.
Endi myna bir derekke kóz jýgirtiniz, byltyrghy jyldyng qorytyndysy boyynsha eldegi enbekke qabiletti 8,5 million adam bolsa, sonyng 5,1 milliony ekinshi dengeyli bankterge bereshek eken. Tipti 1,5 milliony nesiyelerin tóley almay tentirep jýrgender esebinde túr. Al olardyng neshesi «Halyq bankke» qaryz? Qúlybaevtardyng búl saudasynyng sony nemen ayaqtalady? Qúlybaevtardyng ashyq saudagha qoyghan aksiyalaryn kim satyp alady? Qúlybaevtar aksiyalaryn jappay satuy – elden ketuding qamy ma? Súraq kóp. Jauap...Jauap joq!
Núrgeldi Ábdighaniyúly
Abai.kz