«Halyqaralyq qatynastar jýiesindegi Islam konferensiyasy úiymynyng róli» taqyrybynda ótken dóngelek ýsteldin

QORYTYNDYSY

Ýstimizdegi jyldyng 22 mausym kýni Almaty qalasy Ákimshiligining Ishki sayasat basqarmasynyng qoldauymen «Lauha» ghylymiy-zertteu ortalyghy Qoghamdyq qory Abay atyndaghy Qazaq Últtyq pedagogikalyq uniyversiytetinde «Halyqaralyq qatynastar jýiesindegi Islam konferensiyasy úiymynyng róli» taqyrybynda dóngelek ýstel ótkizdi (Almaty qalasy, Jambyl kóshesi, 25). Atalmysh sharagha tarihshy, ekonomist, sayasattanushy jәne halyqaralyq qatynastar mamandary qatysyp, oy bólisti.

Dóngelek ýstel barysynda qazirgi qalyptasqan halyqaralyq qatynastar jýiesining payda boluy, damu kezenderi, «qyrghy qabaq» soghysynyng ayaqtaluy men bipolyarlyq jýiening ydyrauyna sebep bolghan mәseleler qarastyryldy. Álemdik qauipsizdikti qamtamasyz etudegi, halyqaralyq sauda-sattyqta jәne ózara mәdeny almasuda halyqaralyq úiymdardyn, sonyng ishinde Islam Konferensiyasy úiymynyng róli men qyzmeti talqygha salyndy.

«Halyqaralyq qatynastar jýiesindegi Islam konferensiyasy úiymynyng róli» taqyrybynda ótken dóngelek ýsteldin

QORYTYNDYSY

Ýstimizdegi jyldyng 22 mausym kýni Almaty qalasy Ákimshiligining Ishki sayasat basqarmasynyng qoldauymen «Lauha» ghylymiy-zertteu ortalyghy Qoghamdyq qory Abay atyndaghy Qazaq Últtyq pedagogikalyq uniyversiytetinde «Halyqaralyq qatynastar jýiesindegi Islam konferensiyasy úiymynyng róli» taqyrybynda dóngelek ýstel ótkizdi (Almaty qalasy, Jambyl kóshesi, 25). Atalmysh sharagha tarihshy, ekonomist, sayasattanushy jәne halyqaralyq qatynastar mamandary qatysyp, oy bólisti.

Dóngelek ýstel barysynda qazirgi qalyptasqan halyqaralyq qatynastar jýiesining payda boluy, damu kezenderi, «qyrghy qabaq» soghysynyng ayaqtaluy men bipolyarlyq jýiening ydyrauyna sebep bolghan mәseleler qarastyryldy. Álemdik qauipsizdikti qamtamasyz etudegi, halyqaralyq sauda-sattyqta jәne ózara mәdeny almasuda halyqaralyq úiymdardyn, sonyng ishinde Islam Konferensiyasy úiymynyng róli men qyzmeti talqygha salyndy.

Dóngelek ýsteldi tarih fakulitetining dekany professor Gh.K. Kenjebaev ashyp, bayandamashylargha sәt-sapar tiledi. Kirispe sózdi «Lauha» ghylymiy-zertteu ortalyghy Qoghamdyq qorynyng preziydenti T.J. Júmanov oqyp, Respublikamyz Islam konferensiyasy úiymyna tóraghalyq jasauyna baylanysty 2011 jyl elimizding tarihyndaghy eleuli oqighalardyng biri ekenin aitty. Tóraghalyq osy jyldyng 28-30 mausym kýnderi syrtqy ister ministrlerining konferensiyasynda resmy týrde beriletinine toqtaldy. Sonymen qatar, «Qogham men biylik» arasyndaghy әriptestik turaly sóz qozghady.

Zertteushi Z.G. Djalilov IYKÚ-nyng payda bolu tarihyna toqtalyp, úiym mýshe elderin toptargha bólip qarap, ol elderdegi sayasy jәne әleumettik problemalardy saralady. Ol ózining bayandamasynda atalghan mәselelerge ghylymy bagha berip, olardyng sheshilu joldaryn aitty.

Moderator Á. Ermekbaev qazirgi tanda diny senim boyynsha әlem halyqtarynyng 20 payyzyn Islam dinin ústanushylar qúraytynyn aityp, Soltýstik Afrika, Shyghys, Ortalyq Aziyadan Batys Europagha deyingi alyp kenistikti alyp jatqan Islam elderi ózara integrasiyany damytu maqsatynda Islam Konferensiyasy Úiymynyng (IYKÚ) qúrylghany turaly aqparatpen tolyqtyrdy. Dóngelek ýstelge qatysqan sarapshylar bir auyzdan, úiymnyng zamannyng jana talaptaryna jauap beru qajettigine toqtaldy.

QR Preziydenti janyndaghy Qazaqstan strategiyalyq zertteuler institutynyng bólim mengerushisi, sayasattanushy B. Áuelbaev Qazaqstannyng IYKÚ tóraghalyq etudegi týiitkildi mәselelerdi aityp, olardy sheshu joldaryna toqtaldy.

Pikir almasu barysynda sarapshylar arasynda týrli qózqarastar aitylyp, halyqaralyq qatynastar jýiesi, IYKÚ jәne Qazaqstannyng tóraghalyq etudegi mәseleler tónireginde jan-jaqty talqylandy. Sonymen qatar, Islam konferensiya úiymynyng atyn ózgertu, islamdy zertteu ortalyghyn qúru turaly úsynystar aityldy.

«Alash ainasy» qoghamdyq-sayasy gazetining sayasy sarapshysy Q. Mendighaly Qazaqstan músylman elderinde zayyrly memleketting ýlgisin kórsete otyryp, tóraghalyq jasau barysynda, býgingi kýnning súranysyna sәikes jahandy úsynystar jasap otyrghanyn erekshe atap ótti.

Tәuelsiz zertteushi, tarihshy N. Sәdirbek IYKÚ-na tóraghalyqtan kýtiletin nәtiyjelerge toqtalyp, elimizge keletin investisiya, mәdeny yntymaqtastyq turaly saraptama jasady. Mәdeny yqpaldastyq taqyrybyndaghy oidy al-Faraby atyndaghy QazÚU doktoranty, mәdeniyettanushy J.Tólen jalghastyryp, Batys pen Shyghysty biriktiretin negizgi mәdeny yqpaldastyqqa toqtaldy. al-Faraby atyndaghy QazÚU doktorandy, sayasattanushy Moldahmet Bidas IYKÚ qúrylymyn saraptap, ótken men bolashaghyna baylanysty sholu jasady. Dóngelek ýstelding ekinshi jartysy ayaqtalghannan song súraqtar qoyylyp, oqylghan bayandamalar qyzu talqygha týsti.

Jalpy dóngelek ýstel barysynda Halyqaralyq qatynastar jýiesindegi Halyqaralyq úiymdar, sonyng ishinde IYKÚ-nyng róli men atqaratyn qyzmeti aiqyndalyp týsindirildi, Qazaqstan Respublikasynyng IYKÚ tóraghalyq etudegi sayasi, ekonomikalyq, әleumettik jәne mәdeny aspektileri qarastyryldy.

Almaty. 22 mausym, 2011 jyl