Mine, ala qúiynday bolyp Preziydent saylauy da ótti. «Ýmit oty tútandy» dep quanghandar da bar, «Búl saylaudan keyin bizge ne «keler eken?» dep kóniline kóp kýmәn tuyndaghandary da az emes. Nesi bar, saylau alaman bәige ispetti. Býkil elding taghdyryn sheshetin alaman tartysta týrli pikirlerding boluynyng ózindik qisyny bar.

Tek, bizdi bir nәrse ghana qynjyltady. Biz sayyp kelgende demokratiya sekildi әrkimnen de asa jauapkershilikti, syndarlyq pen parasattylyqty talap etetin ýlken ózgeriske dayyn emes ekenbiz. Sol bayaghy bireuding pikirine tóze almau, basqanyng tújyrymyn ózine jau sanau, «tek qana meniki dúrys» degen eshtenening parqyna barmas menmendik tәrizdi jaman әdetter boy kóterip, әdiletti de, tәuelsiz el boluymyzdyng auyly alys ekenin aiqyn tanytty desek, qatelese qoymaspyz. Búghan faktini alystan izdep qajeti joq. Saylau ayaqtalysymen Preziydenttikke kóp ýmitkerding biri Ámirjan Qosanovqa qarsy baghyttalghan, oghan ashyqtan-ashyq jala jabu nauqany qarqyn aldy. Meni әsirese anau ghalamtordaghy ony «halyq jauyna» ainaldyru nauqany qatty shoshytty. Ámirjandy oppozisiyadaghylardan bastap, sayasat degenning iyisi múrnyny da barmaytyn shala sauattylar da qaralap jatyr. Olardyng oiynsha «Ámirjan Aqqordagha berilip, sonyng qoljaulyghyna ainalyp, oppozisiyagha satqyndyq jasapty-mys» degen bet qaratpas jalalar.

Au, sizder Ámirjannnyng satqyndyghyn qaydan kórip otyrsyzdar? Ol Qazaqstannyng kez-kelgen azamatty sekildi búl saylaugha qatysugha tolyq qaqy bar emes pe?. Al «Aqqorda jaghyna shyghyp ketti» degen ne sandyraq? Ol biylik basyndaghylarmen aiqara qúshaqtasyp, sertesip, qol alaysyp, bet sipaghanda qasynda bolyp pa edinder? Eger ol lauazymgha qyzyqsa attay 20 jyl boyy nege oppozisiyanyng qatarynda bolyp, sol biylikti synap keldi? Sol kezde-aq bir jyly da júmsaq oryndy iyelense, kim ne der edi? Ondaylar az ba? Men biletin Ámirjan ymyragha kelse de, satqyndyqqa barmaytyn, halqynyng mýddesi ýshin biylikpen kelisimge kelse de, ony tek qaraqan basynyng qamy ýshin istemeytin adal azamat dep bilemin. Jәne de búl pikirmen esh uaqytta qaytpaymyn da.

Sosyn bizding oppozisiya degenimiz de qyzyq. Olar ýshin mindetti týrde barlyghyn da týgin qaldyrmay qiratyp, bәrin qaytadan qúru kerek. Yaghny bayaghy bolishevikterding әdis-tәsiline úqsap ketedi. Al órkeniyetti elderde bәrin de birte-birte, yaghny evolusiyalyq jolmen isteu qajettigin әldeqasha sezgen. Ol ýshin oppozisiyanyng ishinde eshbir ymyrygha kelmeytin radikalidy toptarymen qatar, halyq mýddesi ýshin, ony әrtýrli reformalyq jolmen baqytqa jetkizu ýshin biylikpen ymyragha kelip, qanday da irgeli sharalardy birge atqarudy kózdeytin konstruktivti oppozisiya degen bolady. Men onyng talay jylghy әriptesi retinde ghana emes, onyng ómir jolyq qadaghalap otyrghan qarapayym oqyrman retinde de Qosanovty osynday kóregen toptyng iri ókili dep esepteymin.

Jaybergen Bolatov

Abai.kz