Kópbalaly analargha arnalghan «Jәrdem» baghdarlamasy jýzege asyp jatyr
Qazaqstan biyligining qazirgi ústanghan joly eldegi kómekke múqtaj kópbalaly analargha barynsha jaghday jasau bolyp otyr. Búl jayly kópten beri aitylyp keledi. Sonau jyl basynda Túnghysh Preziydent Elbasy Núrsúltan Nazarbaev tapsyrma bergennen beri elde kópbalaly analargha kórsetilgen kómek az emes.
Biz búl jerde biyl 27 aqpan Astana qalasynda ótken «Núr Otan» partiyasynyng XVIII sezi turaly aityp otyrmyz. Partiyanyng 20 jyldyghyna oray úiymdastyrylghan búl sezd Qazaqstandaghy әleumettik kómekke múqtaj otbasylar men kópbalaly analardyng quanyshyna qanat bitirgen edi. Ol jinalysta Elbasy Núrsúltan Nazarbaev kópbalaly analargha jaghday jasau maqsatynda qolgha alynghan kópbalaly otbasylardyng jәrdemaqysyn búrynghydan әldeqayda jogharlatudy tapsyrdy. Ol boyynsha, kóp balasy bar otbasylardy әleumettik túrghyda qoldau maqstanda 500 milliard tenge bólinip otyr, endi kópbalaly otbasylardaghy әrbir balagha 21 myng tenge tólenui kerek. Sonymen qatar, kópbalaly jәne az qamtylghan otbasylardyng baspanaly boluy ýshin de memlekettik baghdarlamalar qabyldaudy tapsyrdy.
Ekinshi mәsele, kópbalaly anaragha aqshalay kómek berumen qatar, olardyng jeke sharuashylyqpen ainalysuyna mýmkindik jasaudyng da manyzy zor. Bir rettik әleumettik kómekke qaraghanda, bir ómir azyq bolatyn óner nemese bilim alghan kópbalaly analardyng ózine paydaly. Olar osy mýmkindiginen paydalanyp, ózderining jeke júmysyn jandandyryp, kәsip jaratyp, kirisin arttyratyn bolady. Búl turaly bas partiyanyng oryrnbasary Bauyrjan Baybek aitqan bolatyn.
«Bizding negizgi maqsatymyz – halyqqa balyq emes, qarmaq beru. Bir kýni jep tastaysyng bәribir bitedi. Óz adal enbegimen kóp adamdar júmys istep jatyr», - degen edi Bauyrjan Baybek.
Dәl osy "balyq bermey, qarmaq beru" ústanymyna say memleket tarapynan kópbalaly analardy qoldaugha arnalghan iri baghdarlamalar ashylyp jatyr. Mәselen Qazaqstan isker әielder qauymdastyghyn aitugha bolady. Dәl osy úiym kópten beri kómekke múqtaj analargha qol ýshin sozyp keledi.
Atalghan qauymdastyqtyng preziydenti Raushan Sәrsembaeva elimizdegi kópbalaly jәne az qamtylghan analardy qoldaytyn memlekettik baghdarlamalar turaly oiyn aitty.
Raushan Sәrsembaevanyng pikirinshe, qauymdastyq ayasynda eldegi kópbalaly analargha arnalghan «Jәrdem» memlekettik baghdarlamasy jýzege asyp jatyr. Ókinishtisi kópbalaly analar búl baghdarlamagha qatysugha qatty belsendilik tanytpay otyr eken.
«Biz enbek naryghynda súranysqa ie mamandyqtar boyynsha tegin oqytamyz: aspaz, naubayshy, súlulyq mamany, tiginshi. Almatyda «Baqytty otbasy» ortalyghy arqyly 120 oryn úsyndyq, onda biz әielderdi oqytyp, sol jerde júmysqa ornalastyrdyq. Ókinishke qaray, bizde oqyghysy keletin adamdardyng tizimi joq. Kópbalaly analardyng ózderi әrtýrli syltau aitady. Birining balalaryn tastaytyn jeri bolmasa, endi biri uaqytynyng joqtyghyn algha tartady. Biz Núr-Súltanda eki aspaz jәne eki tiginshini dayyndap oqyttyq. Biz olargha óz isimen ainalysu ýshin bәsekege qabiletti oryndarda ýirenip, keyin sol jerde júmys isteuge jaghday jasadyq. Tiginshi mamandyghy boyynsha oqyghysy keletin 16 adam tirkeldi. Onyng 8 rastaldy, oqugha 2 adam keldi. Biznesti ýiretuge dayynbyz, biz olardy tegin oqytyp, túraqty júmysqa ornalastyrugha әzirmiz. Bizge tek Almatydan ghana qauymdastyq mýshelerinen 120 oryn qajet, biraq olar qyzyghushylyq tanytyp otyrghan joq», - dedi Sәrsembaeva.
Raushan Sәrsembaeva elimizdegi otbasylargha berilip jatqan atauly әleumettik kómek jayly da sóz qozghady. Onyng aiynsha, búl әleumettik atauly kómek otbasy mýshelerining ortaq tabysyna baylanysty tólenip otyrghandyqtan, keybir adamdardyng ústanymyna әser etip jatyr. Olarda aqyry memleket kómek beredi eken, endeshe nesin júmys istep qinalamyz degen jaramsyz kónil-kýy qalyptasqan. Keybireuler ýshin júmys istemey-aq jәrdemaqygha iyek sýiep otyrghan ynghayly bolyp otyr.
«Kópbalaly analar AÁK alugha dayyn, biraq búl otbasynyng tabysyna baylanysty. Áyelder júmys istegen jerinen ketedi, óitkeni eger әiel bir jerde júmys istep, tórt balagha 90 myng alsa, AÁK odan kóbirek. Sondyqtan olar ýide otyrghandy jón kóredi. Olar kýieuining tabysyn jasyru ýshin ajyrasugha deyin barady. AÁK-ning tabysqa baylanuy biz kórip otyrghan jaghymsyz jayttargha alyp keldi. Áyel júmys istegisi keletin shyghar, biraq oghan AÁK alu tiyimdi. Birinshiden, memlekettik qúrylymdargha AÁK-ti otbasy tabysymen baylanystyrudy alyp tastau qajet. Biz adamdardy oqytyp, júmysqa túrghyza almay otyrmyz. Olar atauly әleumettik kómekten qaghylamyz dep qorqady», - deydi Raushan Sәrsembaeva.
Esterinizge sala keteyik, búghan deyin elimizde atalghan әleumettik kómekti shynymen múqtaj jandar emes, keybir amalyn tapqan pysyqtar da alyp jatqany aitylghan. Osyghan baylanysyty Qazaqstan Respublikasy Premier-Ministrining orynbasary Berdibek Saparbaev ta aitqan edi. Saparbaev elimizdegi kópbalaly analarmen ótken kezdesu barysynda atauly әleumettik kómekti eldegi shyn múqtaj jandar aluy kerek ekenin naqtylap aitqan edi.
Osy sózimizding dәleli retinde aitsaq, qazirgi tanda Almatyda 1300-den astam kópbalaly otbasygha atauly әleumettik kómek beru toqtatylghan. Búghan deyin olargha ay sayyn 83 million tenge dúrys tólenbey kelgeni belgili boldy
Abai.kz