Ótken aptada «Central Asia Monitor» gazetinde sayasattanushy Daniyar Áshimbaevtyng «Zabastovka neftyanikov - shantaj, kotoryy dolgoe vremya srabatyval» atty súhbaty jariyalandy. Óz súhbatynda orystildi sarapshy elimizding batys ónirlerinde oryn alyp otyrghan sayasy jәne ekonomikalyq qayshylyqtar turaly әngime qozghay otyryp, olardyng oryn aluyna «basty sebepker» retinde otanyna kóship jatqan qandastarymyzdy atapty.

D.Áshimbaev Janaózendegi múnayshylardyng tolqularynyng 1989 jyldan beri ýzdiksiz jalghasyp kele jatqanyn, ondaghy ekonomikalyq jәne әleumettik jaghdaydyng búrynnan kýrdeli ekenin moyynday otyryp, ondaghy júmysshylardyng ereuilin úiymdastyrushy jәne jandandyrushy retinde oralmandar degendi qaytalay beripti. Sarapshy myrza bylay dep kósiledi: «S teh por, kak gosudarstvo stalo pooshryati vozvrashenie sootechestvennikov iz vseh stran, otkuda toliko vozmojno, znachiytelinaya ih chasti pribyla iymenno v zapadnye oblasti. Za eto vremya naselenie Jana­ozena vyroslo vdvoe, no pry etom novye rabochie mesta ne sozdavalisi. Mejdu tem sushestvenno uvelichilosi kolichestvo iymenno trudosposobnogo naseleniya, molodeji. Na zapad narod edet ne dlya togo, chtoby rabotati na stroykah, v silovyh organah ily v strukturah kommunalinogo hozyaystva. Tuda edut rabotati v "neftyanke", kotoraya, izviniyte, ne rezinovaya. Tem bolee, chto vremena "legkoy nefti" (kogda votknul trubu v zemlu - y kachay) proshliy».

Ótken aptada «Central Asia Monitor» gazetinde sayasattanushy Daniyar Áshimbaevtyng «Zabastovka neftyanikov - shantaj, kotoryy dolgoe vremya srabatyval» atty súhbaty jariyalandy. Óz súhbatynda orystildi sarapshy elimizding batys ónirlerinde oryn alyp otyrghan sayasy jәne ekonomikalyq qayshylyqtar turaly әngime qozghay otyryp, olardyng oryn aluyna «basty sebepker» retinde otanyna kóship jatqan qandastarymyzdy atapty.

D.Áshimbaev Janaózendegi múnayshylardyng tolqularynyng 1989 jyldan beri ýzdiksiz jalghasyp kele jatqanyn, ondaghy ekonomikalyq jәne әleumettik jaghdaydyng búrynnan kýrdeli ekenin moyynday otyryp, ondaghy júmysshylardyng ereuilin úiymdastyrushy jәne jandandyrushy retinde oralmandar degendi qaytalay beripti. Sarapshy myrza bylay dep kósiledi: «S teh por, kak gosudarstvo stalo pooshryati vozvrashenie sootechestvennikov iz vseh stran, otkuda toliko vozmojno, znachiytelinaya ih chasti pribyla iymenno v zapadnye oblasti. Za eto vremya naselenie Jana­ozena vyroslo vdvoe, no pry etom novye rabochie mesta ne sozdavalisi. Mejdu tem sushestvenno uvelichilosi kolichestvo iymenno trudosposobnogo naseleniya, molodeji. Na zapad narod edet ne dlya togo, chtoby rabotati na stroykah, v silovyh organah ily v strukturah kommunalinogo hozyaystva. Tuda edut rabotati v "neftyanke", kotoraya, izviniyte, ne rezinovaya. Tem bolee, chto vremena "legkoy nefti" (kogda votknul trubu v zemlu - y kachay) proshliy».

«Osynym az bolyp ketken joq pa?» dep kýmәndanghan boluy kerek, Áshimbaev myrza qazaqtyng arasyna jik tastap, jergilikti túrghyndar men oralmandardyng arasyna ot salugha tyrysyp baghypty: «Paradoks: mestnoe naselenie v respubliyke ispytyvaet serieznye problemy - naliso bezrabotisa, sosialinaya uyazvimosti y tak dalee. Y pry etom zanimatisya problemamy oralmanov v pervuy ocheredi - amoralino po otnoshenii k kazahstansam, kotorye jivut zdesi s rojdeniya. Tem bolee, nujno uchityvati tot fakt, chto v Kazahstan priyehaly y edut ludi, kotorye ispytyvaly opredelennye problemy v Kitae, Rossii, Tursiy ily Mongolii. Ponyatno vedi, chto uspeshnym kazaham, jivushim za graniysey y iymeiyshim postoyannui rabotu, svoy biznes, jilie, programma vozvrasheniya sootechestvennikov ne ocheni interesna. Priyezjaiyt ludi, ne iymeiyshie kvalifikasii, obrazovaniya, deneg, v konse konsov. Y eto sozdaet vzryvoopasnuY situasii. Voobshe, obstanovka v Janaozene ocheni napominaet tu, chto iymela mesto v almatiyn­skom mikrorayone "Shanyrak". Bezrabotnaya y neustroennaya molodeji so vsey respubliky tyanetsya tuda, gde krutyatsya denigy y esti rabota, sozdavaya kriticheskui massu, y dostatochno lishi podnesty spichku, chtoby proizoshel vzryv. Vse hotyat horoshey jizny v krupnyh gorodah, no ponyatno, chto bez obrazovaniya, bez opyta raboty, v konse konsov, bez svyazey assimilirovatisya v takih sentrah praktichesky nevozmojno. Eto kasaetsya y Mangistau, y Almaty, y Astany».

Jalpy aita ketu kerek, búl súhbat D.Áshimbaevtyng qazaqtargha, shetelden kelip jatqan qandastarymyzgha túnghysh shýiligui emes. Osyghan deyin de búl sarapshy qazaq tiline, qazaq kóshine qarsy pikirler aityp jýrgen bolatyn. Ózine ýirenshikti, únamdy orystildi «ghúmyrynan», ortasynan airylyp bara jatqan Daniyardyng búlay búlqynuyn týsinuge de bolatyn shyghar. Bәlkim, oghan «Elim, jerim» dep alystan qonys audaryp jatqan qandastarynan góri orystar men basqa da últ ókilderi әldeqayda ystyq shyghar. Ol - óz tandauy. Biraq, osy túrghyda mynanday jaytqa nazar audarghanymyz dúrys bolar. D.Áshimbaev «Túran» uniyversiytetining rektory, «Núr Otan» partiyasynyng Almaty qalalyq filialynyng jetekshisi Rahman Alshanovtyng balasy ekenin esten shygharmayyq! Rahman myrza ózining tughan balasynyng pikirin qolday ma eken? Óz balasyna qazaq tilin, dilin daryta almaghan Rahman Alshanov myrzanyng ózi elimizding bas partiyasynyng ýlken bólimshesin qalay basqaryp jýr? Erteng Rәkeng qazaqtyng arasyna baryp, «ózim de, mening partiyam da qazaq ýshin, oralman qandastar ýshin barlyghyn jasap jatyr» dep sayraytyny belgili. Al balasynyng tirligi mynau...

«Abay-aqparat»