Árqanday aqparat qúraly ózining túraqty, oily, qoghamdaghy әri mәselege sergek qaraytyn, ózindik ústanymy, pikiri, aitary bar oqyrmandarymen maqtanady. Ári sonday oqyrmandary arqyly әleueti ósip, manyzy artady.

«Abay.kz» aqparattyq portaly da ózining kýndelikti, tirkelgen, әrtýrli taqyryptaghy maqalalargha ýn qosyp, tyng oi, sony pikir, ózindik kózqarasyn jetkizip otyratyn oqyrmandarynyng kóptigimen arqaly.

Sonday oqyrmandarymyzdyng biri - Serikjan. Búl onyng portalda tirkelgen aty. Keshe Daniyar Áshimbaev turaly (http://old.abai.kz/content/ermek-karabala-daniyar-eshimbaev-oralmandarga-nege-zhauygady ) maqaladaghy pikir alanyna Serikjannyng altynshy bolyp jazghan pikirin redaksiyalap, oqyrman nazaryna úsynyp otyrmyz.

«Abay-aqparat»

Árqanday aqparat qúraly ózining túraqty, oily, qoghamdaghy әri mәselege sergek qaraytyn, ózindik ústanymy, pikiri, aitary bar oqyrmandarymen maqtanady. Ári sonday oqyrmandary arqyly әleueti ósip, manyzy artady.

«Abay.kz» aqparattyq portaly da ózining kýndelikti, tirkelgen, әrtýrli taqyryptaghy maqalalargha ýn qosyp, tyng oi, sony pikir, ózindik kózqarasyn jetkizip otyratyn oqyrmandarynyng kóptigimen arqaly.

Sonday oqyrmandarymyzdyng biri - Serikjan. Búl onyng portalda tirkelgen aty. Keshe Daniyar Áshimbaev turaly (http://old.abai.kz/content/ermek-karabala-daniyar-eshimbaev-oralmandarga-nege-zhauygady ) maqaladaghy pikir alanyna Serikjannyng altynshy bolyp jazghan pikirin redaksiyalap, oqyrman nazaryna úsynyp otyrmyz.

«Abay-aqparat»

Bastaldy. Endi búl nauqan qyza týsedi. Onyng kórigin qyzdyryp otyrghan ózderi. Eldegi әleumettik jaghdaydyng tómen bolghany ýshin oralmandar kinәli, eldegi sayasy jaghdaydyng túraqsyzdanuyna oralmandar kinәli. «Diny ekstremizmning órshuine» de, Qazaq tilining kóterile bastauyna da, eldegi Qazaqtardyng sany pen payyzy kóbeygenine de oralmandar kinәli. Endi Qazaqstanda «bәrine de oralmandar kinәli!» degen jana úran payda bolady. Búl -  biylikting kinәlini oilap tabudaghy ailakerlik qadamy ghoy. Búl pikir basynda Timur Qúlybaevtyng auzymen aitylghan bolatyn. Timurdy Preziydenttik taqtyng bolashaq múrageri dep E.Irtyshbaev jariya etken bolatyn. Endeshe, Tiymekeng ózining taqqa otyrudaghy sayasy qyzmeti barysynda dәl osy jerde ondyrmay sayasy qate jiberdi. Ózining kim ekenin, yaghni, búl da Qazaq últynyng biriguining jauy ekenin abaylamay kórsetip aldy. Endi búdan keyin, ólse de oghan Preziydenttik taq joq.

Elimizdegi qazirgi 1 mlnnan astam oralman Qazaqstandaghy Qazaqtardyng 10 payyzyn qúrap otyr. Yaghni, eldegi on qazaqtyng biri - oralman. Sóite túra, oralman deputatty, oralman әkimdi, oralman ministrdi kórgening bar ma. Daniyar Áshimbaev ta aitady eken, «múnayshylar ereuiline oralmandar kinәli», deydi. Au Daniyar, Timurding sózine qúldyq úryp, onyng tapsyrysymen jalghan jalaqorlyq (oralmandargha) maqala jazghansha, qarasanshy, elding Batys aimaqtaryna kelip, jaghdaydy kózinmen kór. Ózing Qazaqstanda múnayshy bolyp júmys jasap jýrgen oralmandy kórding be, ondaydy óning týgili týsinde de kórmessin. Olardyng qolyna búnday «tabysty» jәne arnayy poliytehnikalyq (múnay jәne gaz instituttaryn bitirgen) jogharghy bilimdi qajet etetin júmys qaydan tiysin. Sonda múnaygha oralmannyng ne qatysy bar. Ózing aitqanday: "Priyezjaiyt ludi, ne iymeiyshie kvalifikasii, obrazovaniya, deneg, v konse konsov" - "oralmandar ózderining mamandyghy, bilimi, tipti aqshasy joq adamdar" bolsa, olar qalay múnayshy bolady.

Qazaqstanda el ishinde oralmandargha degen jaghymsyz kózqaras bar. Ol da rushyldyq jәne jershildik siyaqty osy eki dert búrynnan bar bolatyn. Ýshinshi dertimiz - qala qazaqtarynyng auyldardan kelgen qazaqtardy (provinsiyalyqtardy, yaghny "auylbaylardy") jek kórui jәne mensinbeui bolatyn. Osy ýsheuimen qosyp sanaghanda, oralmandardy jek kóru búl - Qazaqtardyng tórtinshi derti bolyp jamaldy. Búnyng bәri de bolashaqta Qazaqstannyng el bolyp túra almauyna aparatyn aurular. Tórteui de. Timur osy "tórtinshi dertti" paydalanyp qalghysy kelgen bolatyn. Onyng negizgi maqsaty - shetelden keletin Qazaqtyng kóshin tejeu. Qolynan kelse, toqtatu. Týpki maqsaty - eldegi Qazaqtardyng sanynyng ósuine tejeu salu.

Shetelden kelgen oralmandardy jәne qanyrap qalghan auyldardan kóship kelgen Qazaqtardyng bәrin ózi asyrap otyrghanday sóileytinder kóbeyip barady. Búghan saq bolu kerek. "Halyqtyng sanynyng retsiz, esepsiz ósui jәne retsiz kóshi-qon" degen, búl Timurdyng syltaulary. Onyng oiynsha, qaytkende de Qazaqstan Qazaqtardyng sany basym elge ainalmauy tiyis. Qazaqtar kóbeyse, elde Qazaq tili, Qazaq mәdeniyeti, Qazaqy Islam, Tәuelsizdik qorghau turaly qazirgi jәne bolashaqtaghy qazaqstandyq biylikke tym qolaysyz bastamalar kóteriledi. Endi olay bolsa, Sizderding oilarynyzsha, "Qazaqtyng sany retsiz, esepsiz ósip kele jatqan" bolsa, odan Qazaqstan, Qazaqtardyng kóbenginen ziyan kórip otyrghan bolsa, onda Qazaqtyng qatyndaryna bala tabugha tiym salyndar. Sonda basty armandaryng oryndalady.

«Abay-aqparat»