سەرىكجان. باستالدى...
ارقانداي اقپارات قۇرالى ءوزىنىڭ تۇراقتى، ويلى، قوعامداعى ءارى ماسەلەگە سەرگەك قارايتىن، وزىندىك ۇستانىمى، پىكىرى، ايتارى بار وقىرماندارىمەن ماقتانادى. ءارى سونداي وقىرماندارى ارقىلى الەۋەتى ءوسىپ، ماڭىزى ارتادى.
«اباي.كز» اقپاراتتىق پورتالى دا ءوزىنىڭ كۇندەلىكتى، تىركەلگەن، ءارتۇرلى تاقىرىپتاعى ماقالالارعا ءۇن قوسىپ، تىڭ وي، سونى پىكىر، وزىندىك كوزقاراسىن جەتكىزىپ وتىراتىن وقىرماندارىنىڭ كوپتىگىمەن ارقالى.
سونداي وقىرماندارىمىزدىڭ ءبىرى - سەرىكجان. بۇل ونىڭ پورتالدا تىركەلگەن اتى. كەشە دانيار اشىمباەۆ تۋرالى (http://old.abai.kz/content/ermek-karabala-daniyar-eshimbaev-oralmandarga-nege-zhauygady ) ماقالاداعى پىكىر الاڭىنا سەرىكجاننىڭ التىنشى بولىپ جازعان پىكىرىن رەداكتسيالاپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنىپ وتىرمىز.
«اباي-اقپارات»
ارقانداي اقپارات قۇرالى ءوزىنىڭ تۇراقتى، ويلى، قوعامداعى ءارى ماسەلەگە سەرگەك قارايتىن، وزىندىك ۇستانىمى، پىكىرى، ايتارى بار وقىرماندارىمەن ماقتانادى. ءارى سونداي وقىرماندارى ارقىلى الەۋەتى ءوسىپ، ماڭىزى ارتادى.
«اباي.كز» اقپاراتتىق پورتالى دا ءوزىنىڭ كۇندەلىكتى، تىركەلگەن، ءارتۇرلى تاقىرىپتاعى ماقالالارعا ءۇن قوسىپ، تىڭ وي، سونى پىكىر، وزىندىك كوزقاراسىن جەتكىزىپ وتىراتىن وقىرماندارىنىڭ كوپتىگىمەن ارقالى.
سونداي وقىرماندارىمىزدىڭ ءبىرى - سەرىكجان. بۇل ونىڭ پورتالدا تىركەلگەن اتى. كەشە دانيار اشىمباەۆ تۋرالى (http://old.abai.kz/content/ermek-karabala-daniyar-eshimbaev-oralmandarga-nege-zhauygady ) ماقالاداعى پىكىر الاڭىنا سەرىكجاننىڭ التىنشى بولىپ جازعان پىكىرىن رەداكتسيالاپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنىپ وتىرمىز.
«اباي-اقپارات»
باستالدى. ەندى بۇل ناۋقان قىزا تۇسەدى. ونىڭ كورىگىن قىزدىرىپ وتىرعان وزدەرى. ەلدەگى الەۋمەتتىك جاعدايدىڭ تومەن بولعانى ءۇشىن ورالماندار كىنالى، ەلدەگى ساياسي جاعدايدىڭ تۇراقسىزدانۋىنا ورالماندار كىنالى. «ءدىني ەكسترەميزمنىڭ ورشۋىنە» دە، قازاق ءتىلىنىڭ كوتەرىلە باستاۋىنا دا، ەلدەگى قازاقتاردىڭ سانى پەن پايىزى كوبەيگەنىنە دە ورالماندار كىنالى. ەندى قازاقستاندا «بارىنە دە ورالماندار كىنالى!» دەگەن جاڭا ۇران پايدا بولادى. بۇل - بيلىكتىڭ كىنالىنى ويلاپ تابۋداعى ايلاكەرلىك قادامى عوي. بۇل پىكىر باسىندا تيمۋر قۇلىباەۆتىڭ اۋزىمەن ايتىلعان بولاتىن. تيمۋردى پرەزيدەنتتىك تاقتىڭ بولاشاق مۇراگەرى دەپ ە.يرتىشباەۆ جاريا ەتكەن بولاتىن. ەندەشە، تيمەكەڭ ءوزىنىڭ تاققا وتىرۋداعى ساياسي قىزمەتى بارىسىندا ءدال وسى جەردە وڭدىرماي ساياسي قاتە جىبەردى. ءوزىنىڭ كىم ەكەنىن، ياعني، بۇل دا قازاق ۇلتىنىڭ بىرىگۋىنىڭ جاۋى ەكەنىن ابايلاماي كورسەتىپ الدى. ەندى بۇدان كەيىن، ولسە دە وعان پرەزيدەنتتىك تاق جوق.
ەلىمىزدەگى قازىرگى 1 ملننان استام ورالمان قازاقستانداعى قازاقتاردىڭ 10 پايىزىن قۇراپ وتىر. ياعني، ەلدەگى ون قازاقتىڭ ءبىرى - ورالمان. سويتە تۇرا، ورالمان دەپۋتاتتى، ورالمان اكىمدى، ورالمان ءمينيستردى كورگەنىڭ بار ما. دانيار اشىمباەۆ تا ايتادى ەكەن، «مۇنايشىلار ەرەۋىلىنە ورالماندار كىنالى»، دەيدى. اۋ دانيار، ءتيمۋردىڭ سوزىنە قۇلدىق ۇرىپ، ونىڭ تاپسىرىسىمەن جالعان جالاقورلىق (ورالماندارعا) ماقالا جازعانشا، قاراساڭشى، ەلدىڭ باتىس ايماقتارىنا كەلىپ، جاعدايدى كوزىڭمەن كور. ءوزىڭ قازاقستاندا مۇنايشى بولىپ جۇمىس جاساپ جۇرگەن ورالماندى كوردىڭ بە، وندايدى ءوڭىڭ تۇگىلى تۇسىڭدە دە كورمەسسىڭ. ولاردىڭ قولىنا بۇنداي «تابىستى» جانە ارنايى پوليتەحنيكالىق (مۇناي جانە گاز ينستيتۋتتارىن بىتىرگەن) جوعارعى ءبىلىمدى قاجەت ەتەتىن جۇمىس قايدان ءتيسىن. سوندا مۇنايعا ورالماننىڭ نە قاتىسى بار. ءوزىڭ ايتقانداي: "پريەزجايۋت ليۋدي، نە يمەيۋششيە كۆاليفيكاتسي، وبرازوۆانيا، دەنەگ، ۆ كونتسە كونتسوۆ" - "ورالماندار وزدەرىنىڭ ماماندىعى، ءبىلىمى، ءتىپتى اقشاسى جوق ادامدار" بولسا، ولار قالاي مۇنايشى بولادى.
قازاقستاندا ەل ىشىندە ورالماندارعا دەگەن جاعىمسىز كوزقاراس بار. ول دا رۋشىلدىق جانە جەرشىلدىك سياقتى وسى ەكى دەرت بۇرىننان بار بولاتىن. ءۇشىنشى دەرتىمىز - قالا قازاقتارىنىڭ اۋىلداردان كەلگەن قازاقتاردى (پروۆينتسيالىقتاردى، ياعني "اۋىلبايلاردى") جەك كورۋى جانە مەنسىنبەۋى بولاتىن. وسى ۇشەۋىمەن قوسىپ ساناعاندا، ورالمانداردى جەك كورۋ بۇل - قازاقتاردىڭ ءتورتىنشى دەرتى بولىپ جامالدى. بۇنىڭ ءبارى دە بولاشاقتا قازاقستاننىڭ ەل بولىپ تۇرا الماۋىنا اپاراتىن اۋرۋلار. تورتەۋى دە. تيمۋر وسى ء"تورتىنشى دەرتتى" پايدالانىپ قالعىسى كەلگەن بولاتىن. ونىڭ نەگىزگى ماقساتى - شەتەلدەن كەلەتىن قازاقتىڭ كوشىن تەجەۋ. قولىنان كەلسە، توقتاتۋ. تۇپكى ماقساتى - ەلدەگى قازاقتاردىڭ سانىنىڭ وسۋىنە تەجەۋ سالۋ.
شەتەلدەن كەلگەن ورالمانداردى جانە قاڭىراپ قالعان اۋىلداردان كوشىپ كەلگەن قازاقتاردىڭ ءبارىن ءوزى اسىراپ وتىرعانداي سويلەيتىندەر كوبەيىپ بارادى. بۇعان ساق بولۋ كەرەك. "حالىقتىڭ سانىنىڭ رەتسىز، ەسەپسىز ءوسۋى جانە رەتسىز كوشى-قون" دەگەن، بۇل تيمۋردىڭ سىلتاۋلارى. ونىڭ ويىنشا، قايتكەندە دە قازاقستان قازاقتاردىڭ سانى باسىم ەلگە اينالماۋى ءتيىس. قازاقتار كوبەيسە، ەلدە قازاق ءتىلى، قازاق مادەنيەتى، قازاقى يسلام، تاۋەلسىزدىك قورعاۋ تۋرالى قازىرگى جانە بولاشاقتاعى قازاقستاندىق بيلىككە تىم قولايسىز باستامالار كوتەرىلەدى. ەندى ولاي بولسا، سىزدەردىڭ ويلارىڭىزشا، "قازاقتىڭ سانى رەتسىز، ەسەپسىز ءوسىپ كەلە جاتقان" بولسا، ودان قازاقستان، قازاقتاردىڭ كوبەيۋىنەن زيان كورىپ وتىرعان بولسا، وندا قازاقتىڭ قاتىندارىنا بالا تابۋعا تيىم سالىڭدار. سوندا باستى ارماندارىڭ ورىندالادى.
«اباي-اقپارات»
