Kýni keshe ghana Abai.kz aqparattyq portalynda «Reseyding «jauy» tәlibter emes, qazaq últshyldary bop túr» atty maqala shyqqan edi. Onda «Resey ofiyserleri» qoghamdyq úiymynyng basshylary Qazaqstan preziydentine ýndeu joldap, Qazaqstandaghy orys tildilerge «shabuyl jasaushylardy» jauapkershilikke tartudy súraghany jazylghan.

Al, býgin Qazaqstandaghy orys, slavyan jәne kazaktary assosiyasy úiymynyng tóraghasy Vladimir Bojko Lipovtyng «Qazaqstanda orystildiler qysymgha úshyrap jatyr»,  degen mәlemdemesine qatysty ýndeu jariyalap, «Qazaqstanda tildik diskriminasiya joq», - dep mәlimdepti. Biz búrynghy ministr hәm búrynghy deputat Vladimir Bojkonyng mәlimdemesin Abai.kz oqyrmandarynyng talqysyna úsynghandy jón kórdik.

Qazaqstanda orys tili konstitusiyalyq statusqa iye

Vladimir Bojko:

- Qazaqstannyng biylik organdaryna «Reseyding ofiyserler odaghy» qoghamdyq birlestigi úiymynyng tóraghasy S.A. Lipovoy aty-jóni belgisiz kuәgerlerding sózine sýienip, «Últtyq jәne diny belgisine baylanysty orystildi Qazaqstan azamattaryn qoqan-loqy kórsetip, kýsh kórsetuine baylanysty» aryzdanyp, ýn qatqanyn estidik.

Osy rette Qazaqstandaghy orys, slavyan jәne kazaktary assosiyasy úiymynyng jetekshisi retinde Qazaqstanda últtyq jәne diny belgisine baylanysty orystildi azamattardy alalau, kýsh kórsetu jәne úryp-soghu faktisi mýlde joq ekenin aitqym keledi!

«Reseyding ofiyserler odaghy» qoghamdyq birlestigi úiymynyng auyzsha aitqan mәlimdemesi shyndyqqa mýlde sәikespeydi. Múnday dәlelsiz әngimeler Qazaqstan men Resey arasyndaghy dostyq pen starategiyalyq әriptestikke kesirin tiygizetini anyq.

Osy rette otandastarymnyng atynan bizding elimizde tildik jaghdaygha baylanysty kemsitushilik joq. Keybir adamdardyng tildik mәselege baylanysty aityp jýrgen arandatushylyq baghyttaghy oi-pikirleri Qazaqstandaghy orystildi azamattarydyng oiymen mýlde sәikes kelmeydi.

Býginde qazaq tilin biluge qatysty aitylyp jýrgen әngimelerding zang shenberindegi memlekettik baqalau isine eshqanday qatysy joq. Múnday әngimelerge tiyisti organdar men elimizding basshylary zandyq túrghydan óz baghasyn berip jýrgeni belgili. 

Qazirgi tanda Qazaqstanda orys tili konstitusiyalyq statusy iye, últaralyq qatynas tili retinde memlekettik qúrylymdarda, jergilikti biylik oryndarynda, telearnalarda, kýndelikti ómirde keninen qoldanylady.

Bizding elimizde respubilkalyq jәne jergilikti aimaqtarda gazet-jurnaldar shyghady. Búdan basqa Reseyding memlekettik kanaldary óz habarlaryna erkin taratuda.

Qazaqstan Respublikasyndaghy barlyq mektepterde balalargha qazaq, orys jәne aghylshyn tilderi oqytylady. Búdan basqa orys tilinde sabaq beretin kóptegen mektepter júmys isteydi. Osylaysha qazaq qoghamynda kóptildi baghyt birtindep damyp keledi.

Slavyan jastary men ózge de últtardy jastar qazaq tilin mengerip, jergilikti últqa óz qúrmetterin kórsetip keledi. Mine, búl qazirgi Qazaqstandaghy shynayy jaghday. Qazaqstandaghy barlyq últtardyng qúqyghy zanmen qorghalghan. Memleketting qamqorlyghyn sezinip, alansyz ómir sýrip, damuyna barlyq jaghday jasalghan.

Kez kelgen azamattyng jeke ómirge qol súghushylyq, el azamattarynyng orys tilin paydalangha, diny senimin saqtaugha, dәstýri men últtyq salt-dәstýrin saqtaugha qatysty qandayda bir qúqy búzylsa, Konstitutsiya men zandargha sәikes zandy týrde sharalar qarastyrylady.

Men Sizdi bar ómirin halyq pen memleketting damuyna arnaghan adam retinde Qazaqstannyng atyna jariya týrde aitylghan dәlelsiz mәlimdemenizding jauapkershiligi qanshalyqty auyr týsinedi dep esepteymin.