Qazir qazaq qoghamy, Qazaqstan qoghamy QR Ýkimetining Reseylik SBER kompaniyalar tobymen jasasqan «elektrondy ýkimet» (eGov) platformasyn jasau turaly, Qazaqstannyng sifrlyq transformasiyasy boyynsha jobalardy jýzege asyru turaly Memorandumdy qyzu talqylauda.

Atalghan Memorandumgha 3 qyrkýiekkýni, Shyghys ekonomikalyq forum ayasynda qol qoyghan. Qol qoyshylar: QR premier-ministri Asqar Mamin men SBER kompaniyalar tobynyng basshysy German Gref. Búl prosesske Qazaqstan jәne Resey Preziydentteri kuә bolghan.

Joba 5 jyldylgha arnalghanyn, qúny – 500 mln dollar bolatynyn QR Sifrlyq damu, innovasiya jәne aerogharysh óndirisi ministri Baghdat Musinning ózi mәlimdegen.

talghan kelisim turaly osyghan deyin esh jerde, eshbir sayasi, qoghamdyq minberlerde, eshbir aqparat kózderinde aitylghan joq, talqylanghan joq. Sondyqtan da, qazaq qoghamy, Qazaqstan qoghamy, atalghan sala mamandary búl jobagha qarsylyq bildirude. Sarapshylar men qogham belsendileri QR Ýkimetining búl sheshimi – Qazaqstan ýshin, onyng Tәuelsizdigi men azamattarynyng qauipsizdigi ýshin qater tóndiretinin aityp, dabyl qaghuda. Qoghamda «eGov portaly Reseyding baqylauyna ótedi», «Qazaqstandyqtardyng barlyq jeke derekteri Reseyge qoljetimdi bolady», degen pikirler aityluda.

Býgin osy jәne ózge de saualdargha qatysty QR Sifrlyq damu, innovasiya jәne aerogharysh óndirisi ministri Baghdat Musin ózining Facebook-tegi jeke paraqshasynda jauap beripti. Sonymen, ministr Musin býideyi:

Baghdat Musiyn, QR Sifrlyq damu, innovasiya jәne aerogharysh óndirisi ministri:

- Áleumettik jelilerde tuyndaghan súraqtargha barynsha bir post arqyly týsinikteme berip, aqparat tapshylyghyna jәne búryn aitylghan aqparattyng dúrys týsindirilmeuine baylanysty payda bolghan kózqarastardyng basyn ashqym keledi.

Birinshiden, eGov.kz portaly tek qana Qazaqstangha tiyesili jәne eshkimge berilmeydi!

«Qazaqstandyqtardyng barlyq derekteri Resey Federasiyasyna qoljetimdi bolady» degen týsinik qisynsyz.

Nelikten? Qazaqstanda Tәuelsizdik alghaly beri sheteldik qúrylymdarda júmys isteytin kóptegen mekemeler bar, dese de olardyng bәri bizding mәlimetterdi ala alady degen sóz emes.

Elektrondyq ýkimetke keletin bolsaq, búl jerde bireu bireuge aqparat beredi degen súraqtyng tuyndamauy da kerek. Jalpy, eGov.kz ne ekenin qysqasha týsindireyin.

eGov - búl barlyq memlekettik bazalarmen qúrsym arqyly qosylghan «vitrina» ghana. Búl bazalargha nemese jýielerge eshkim eshqashan qol jetkize almaydy! Ótken aida bastalghan taldau qazaqstandyq memlekettik sektorda 400 + aqparattyq jýie bar ekenin kórsetti. Búl memlekettik jyljymaytyn mýlik bazasy siyaqty iri bazalardan bastap, olimpiada jýldegerleri tirkelgen shaghyn bazalargha deyin.

Aghymdaghy kezende bizding mindetimiz - әrtýrli tehnologiyalarda jazylghan, keyde baghdarlamashy etikasy men eskirgen qújattamasyz jýzdegen jýielerding ornyna, barlyq derekter birynghay platformada rettelgen jәne týsinikti bolatyn ondaghan jýielerge ótu. Qazir eGov-ty milliondaghan eski qúrylghylarmen salystyrugha bolady, olardyng ornyna biz sapaly zamanauy tehnologiyamen jabdyqtalghan platformany ornatqymyz keledi. Biz halyq ýshin de, ekonomika ýshin de barynsha ong nәtiyje alu maqsatynda sifrlandyrudyng «qúraqtalghan» modelinen tútas platformalyq modeline ótetin kez keldi.

IT salasyndaghy kez kelgen sheshim, әsirese halyqaralyq sheshim kiyber qalqan men azamattardyng mýddelerin qorghau jónindegi uәkiletti organdardyng úsynymyn eskere otyryp qabyldanady. Biz Qazaqstan tarapy baghdarlamalyq qamtamasyz etu men tehnikalyq qoldaudy talap etetin vendor siyaqty boluy kerek degen talap qoyyp otyrmyz. SBER barlyq qoljetimdilikti bere otyryp, barlyq komponentterding bastapqy kodtaryn kórsetedi jәne barlyghyn Qazaqstandaghy serverlerge ornalastyrady dep kelistik.

Ekinshiden, bólinetin 500 mln-nyng barlyghy SBER-ge júmsalmaydy.

Memorandum – kelisim-shart emes. Ýkimet sifrlyq transformasiya mýmkindigin qarastyratyn memorandumgha qol qoydy, onyng baghalau qúny shamamen 500 mln.

Búl ne degen sóz? Búl atalghan somanyng bir bóligi jergilikti IT naryghyna investisiyalanatynyn bildiredi. Búl qarajatty qazaqstandyq kompaniyalar platformalyq tәsildi engizu boyynsha júmys shenberinde júmsaydy. Somanyng ekinshi bóligi - infraqúrylymdyq sheshimderge ketse, ýshinshi bóligi ghana SBER-den sheshimning ózin satyp alugha arnalatyn bolady.

Ýshinshiden, platformalyq modelidi engizuge Qazaqstannyng IT kompaniyalary mindetti týrde qatysady.

Platformalyq modelidi engizuding tanystyrylymy men talqylauy qogham belsendileri men IT naryq ókildirinen túratyn saraptamalyq komissiyamen (70-te 30) birlesip ótetin bolady. Niyet bildirushiler jekege óz baylanys mәlimetterin qaldyra alady, saraptamalyq kenes tizimin jasau kezinde eskeretin bolamyz. SBER platformanyng júmys isteuin kórsetip, oqytatyn sarapshylarmen sessiyalar úiymdastyrady, sodan keyin ghana biz platformada júmys isteymiz. Búl jobany iske asyrugha bizding IT kompaniyalar júmyldyrylady.

Abai.kz