Shyghys Qazaqstandaghy Zyryan qalasynda 100-den astam otbasy «kesedegi» sudan әbden zardap shegip otyr. «Kese» dep otyrghandary – ken qazu júmystarynyng nәtiyjesinde payda bolghan su qoymasy. Bireuleri ony «kese» dese, endi biri «chashka» dep ataydy. Terendigi 300 metrge jetetin «kesenin» suy ýilerge jer astymen jetip, júrttyng esin shygharuda. Jaqynda keybirining aulasyndaghy sugha tipti jabayy ýirekter jinalypty. Endi biri qysta japqan jemis-jiydekterin jertólelerinen ala almay otyr.
Jaghdaydyng auyr ekendigin túrghyndar ghana emes, tótenshe jaghdaylar jónindegi qyzmetting mamandary da rastap otyr. Olar: «Kesedegi» su dengeyi shekteuli mejeden asyp ketti, tipti songhy eki aidyng ózinde ýsh metrge kóterilgen, sondyqtan túrghyndardy apatty aimaqtan kóshiruge sheshim qabyldadyq», – deydi. Barlyghy attandap jatqanymen, Zyryandaghy bastyqtar mәn berip otyrghan joq. Qala әkimi Aleksandr Barbashov: «Bir aidyng ishinde sudy tartatyn stansy ornatamyz, sondyqtan búghan alandaytyn týk te joq , sudyng baghyty osy mandaghy Berezovka ózenine búrylady», – deydi. Atyshuly «keseni» búryn «Qazmyrysh» kәsiporny paydalanyp, solar baqylauda ústapty. Biyl jyl basynda «keseni» kereksiz qylghan olar qala әkimdigine tapsyrghan.

Shyghys Qazaqstandaghy Zyryan qalasynda 100-den astam otbasy «kesedegi» sudan әbden zardap shegip otyr. «Kese» dep otyrghandary – ken qazu júmystarynyng nәtiyjesinde payda bolghan su qoymasy. Bireuleri ony «kese» dese, endi biri «chashka» dep ataydy. Terendigi 300 metrge jetetin «kesenin» suy ýilerge jer astymen jetip, júrttyng esin shygharuda. Jaqynda keybirining aulasyndaghy sugha tipti jabayy ýirekter jinalypty. Endi biri qysta japqan jemis-jiydekterin jertólelerinen ala almay otyr.
Jaghdaydyng auyr ekendigin túrghyndar ghana emes, tótenshe jaghdaylar jónindegi qyzmetting mamandary da rastap otyr. Olar: «Kesedegi» su dengeyi shekteuli mejeden asyp ketti, tipti songhy eki aidyng ózinde ýsh metrge kóterilgen, sondyqtan túrghyndardy apatty aimaqtan kóshiruge sheshim qabyldadyq», – deydi. Barlyghy attandap jatqanymen, Zyryandaghy bastyqtar mәn berip otyrghan joq. Qala әkimi Aleksandr Barbashov: «Bir aidyng ishinde sudy tartatyn stansy ornatamyz, sondyqtan búghan alandaytyn týk te joq , sudyng baghyty osy mandaghy Berezovka ózenine búrylady», – deydi. Atyshuly «keseni» búryn «Qazmyrysh» kәsiporny paydalanyp, solar baqylauda ústapty. Biyl jyl basynda «keseni» kereksiz qylghan olar qala әkimdigine tapsyrghan.
Sodan keyingi jaghday osylay óris alghan jayy bar. «Búl manda nebir uly elementterding barlyghy óndirilgen»  deydi jergilikti halyq. Sondyqtan «kesedegi» sudyng tazalyghyna da kýmәn zor. Oghan kýzet qoyylsa da, balalar sugha týsip jýr. Onyng zardaby qalay bolaryn әzirge  eshkim bilmeydi.
Qabidolda Qúsayynov, Zyryan qalasynyng túrghyny:
– Osynda ómir boyy túryp kelemiz. Múnday súmdyqty kórmep edik. Jogharghy jaqtan qar suy kelip, ózi tartylyp qalushy edi. Songhy bir-eki jylda qaydan ekeni belgisiz, aulamyz dymqyldanyp, su kóbeyip ýige deyin kiretin boldy. Myna baqshamyzdan týk qalmady. Salghanymyz sarghayyp, shirip ketti.
Nataliya Novikova, Zyryan qalasynyng túrghyny:
– Osy jertólemning astynda ekken jemis-jiydegim qaldy. Barlyghy da endi sasyq sudyng astynda jatyr. Bastyqtar bilmeydi emes, biledi. Toptalyp kelip, su dengeyin ólshegennen basqa týk bitirmeydi.

Elmeyir Ahmed, Óskemen
«Alash ainasy» gazeti, 11.08.2009