Búdan bir apta búryn naqtylap aitqanda sәuirding 27-si kýni NATO bas hatshysy Yens Stoltenberg Luksemburg premier-ministri Ksavie Bettelimen birlesken brifingte Ukrainanyng Soltýstik Atlantikalyq aliyanstaghy odaqtastary men seriktesteri Kiyevke uәde etilgen әskery tehnikanyng barlyghyn derlik – 1550 BTR men 230 tankti, sonday-aq «ýlken kólemdegi oq-dәrilerdi» tapsyrghanyn, Ukrainagha uәde etilgen jauyngerlik kólikterding 98%-dan astamy qazirding ózinde (Ukraina qolbasshylyghyna) berilgenin aitqan edi.

Osydan keyin әlem júrty kópten kýtken Ukraninanyng qaytarma shabuyly bastalady degen boljamdar kóbeydi. Ukrainagha jaqtas bolyp kelgen AQSh pen NATO elderining Reseyding birden jenilis tapsa atom qaruyn qoldanuy mýmkin ekenin eskerip, Zelenskiyge kómekti bir jolda laq etkizbey kezen-kezenimen bólip berip, Reseydi әskeri, ekonomikalyq jaqtan tityqtatu tәsilin qoldanyp kelgeni belgili. Endi mine, NATO basshysy Ukrainanyng Reseydi jene alatyn әskery quatqa ie bolghanyn, shildede Litvada bas qosyp Ukrainany qayta qalpyna keltiru jayyn aqyldasatynyn óz auzymen aituy sheshushi sәtting kelgenin anghartqanday.

Bes aidan beri Bahmutty ala almay, 20 myng jendetinen aiyrylghan Prigojinning ózi aqparat qúraldary arqyly janbyrly apta ayaqtala sala, maydyng ekisinen bastap ukrainder qarsy shabuylgha shyghuy mýmkin ekenin, Kremli jetkilikti oq-dәri bermese, maydandy tastap ketetinin jetkizdi. Ukrain taraptyng Reseyding sәuirding 28-i men maydyng 1-i kýngi әue shabuyldaryna sәtti toytarys berui Batystyng quatty qaruyna ie bolghanyn anyq kórsetti. Dese de Reseyding Qara teniz flotyna arnalghan 40 tonna múnay saqtalghan qoymanyng otqa oranuy men eki birdey jýk poyyzynyng audaryluy – әlemdik BAQ dabyraytyp kórsetip jatqan Ukrain taraptyng atalmysh qaytarma shabuyly búrynghy tәsilmen, kóp bolyp boy kórsetpey, partizandyq, taktikalyq tәsilmen jýretinin anghartty.

Zelenskiy әskery kómekke ie bolumen birge, syrtqy diplomatiya salasynda da sәtti qadamdar jasady. Reseyge jaqtas bolyp kelgen Qytay basshysymen kezdesuinde Ukrainanyng tútastyghyn qúrmetteytinin óz auzymen aitqyzyp, Resey tarap barymtalap ketken 20 myng ukrain balasyn elge qaytarugha kómektesuin ótindi.

Qytay jaghy Birikken últtar úiymynyng Europa kenesimen baylanysyn damytu qararyna dauys bergende qalys qalatyn pozisiyasyn ózgertip, Reseyding Gruziya men Ukrainagha basqynshylyghyn aiyptap dauys berdi. Fransiyadaghy elshisining Batys әlemin shulatqan «Kenes odaghynan shyqqan respubikalardyng egemendigi zansyz» degen sandyraghyna osynday bodau berdi.

Búnyng bәri Jenis kýnin ne toylaryn, ne toylamasyn bilmey ekiúday bolyp jatqan Putin biyligine tiyimsiz ekeni anyq. Keshe biylikke jaqyn telegram kanaldary Mәskeuding jýregi sanalatyn Kremlige shabuyl jasalghanyn aityp, baybalam saldy. Birden Ukrainany aiyptap, «búl úzaq uaqyt josparlanghan terroristik әreket, maqsattary Putindi óltiru bolghan» dep ýkim kesti.

Áriyne Qyzyl alannan 500 shaqyrym alysta jatqan ukrain tarap búl aiypty moyyndamady. Orystyng bombalaushy úshaqtarymen tanklerining orynyn dәl anyqtap kýlin kókke úshyryp jatqan ukraindardyng jeti týnde Kremliden Putindy izdep, azamattyq maqsattaghy dronmen óltirmek boluy aqylgha qonymsyz ekeni aitpasa da týsinikti. Zelenskiy: «Putindi әlde qashan halyqaralyq sotqa tapsyrghanbyz, bizding maqsatymyz ózgege shabuyldau emes, jaulanghan jerimizdi qaytaryp alu», - dedi. Byltyr Ukrainagha soghys ashqanda Putin ol әreketin Ukrainany fashisterden tazartatyn «arnauly operasiya» dep týsindirip edi. Endi Kremli baspasózi terrorister tas tóbemizden bomba tastady dep otyr.

Byltyr Mәskeu týbinde shovinist Duginnyng qyzy mashinasyna qoyylghan bombadan qaza tapqan edi. Putinge, soghysqa qarsylar narazylyghyn bildiru ýshin drondy paydalanghan boluy da mýmkin degen boljamdar da bar. Mәskeu biyligining qala aumaghynda rúqsatsyz dron úshyrugha tiym saluy da sony anghartady.

Qalay desek te Kremlige shabuyldyng qazirgi sheshushi sәttegi simvoldyq mәni zor. Ony sansa-saqqa jýgirtuding astarynda bir jyldan astam uaqyt sozylghan Ukraina men Resey soghysynyng sheshushi sәtke tayaghan shyndyghy jatyr. Áriyne jenis Ukraina jaghynda bolary anyq.

Esbol Ýsenúly

Abai.kz