Osy mamyrdyng belortasynda Qazaqstan Jazushylar odaghynyng qúryltayy ótip, onda Odaqtyng tóraghasy saylanady degen habar bar. Osy orayda biz shygharmashylyq birlestikting basshysy Úlyqbek Esdәuletov myrzagha habarlasyp, aldaghy Qúryltaygha qatysty súhbat beruin súraghan edik.

«Súhbat qayda qashar deysin, aldymen songhy bes jylda Odaq ne tyndyrghanyn DAT-tyng oqyrmany bile jýrsin, mynau aqparatty jariyalaugha bereyin» dep, Odaq tóraghasy tómendegi esep-maqalany úsyndy (qaz-qalpynda).

2018 jylghy 26–30 tamyz kýnderi Astananyng 20 jyldyq mereytoyyna oray «Aq ordaly Astanam» atty Halyqaralyq poeziya festivalin ótkizdi. Búl poeziyalyq keshke әlemning týkpir-týkpirinen belgili aqyndar keldi. Bes kýnge sozylghan Halyqaralyq poeziya festivalinde әr aqyngha óz ólenderin oqytyp, arnayy telearnalargha beynerolikter jasaqtaldy. Barlyq qatysushylar Astana qalasynyng kórikti jerlerin aralap, Bayanauyl, Burabaygha sapar shekti. Kóptildi Halyqaralyq poeziya keshi úiymdastyryldy. Sonymen qatar «Álem aqyndary Qazaqstandy jyrlaydy» atty shygharmalar jinaghy da jaryqqa shyqty.

2018 jyly 20–21 qyrkýiekte «Qazirgi zamanghy sóz energiyasy» atty Euraziyalyq әdeby forumyn ótkizdi. Búl forumgha Úlybritaniya, Resey, Iran, Ázirbayjan, Týrkiya, Mongholiya, Tәjikstan, Latviya, Moldova, Bashqúrtstan, Qyrghyzstan, Ózbekstan syndy Euraziya qúrlyghynyng 30 memleketinen 40-qa juyq qalamger qatysty. Sonymen qatar Qazaqstannyng barlyq aimaghynan 100-ge juyq delegat keldi.

Elordamyz Astanada túratyn 150-ge tarta qalamgerding barlyghy da Euraziyalyq әdeby forumgha qatysty.

2018 jylghy 2–3 shilde kýnderi «Jibek joly boyyndaghy astanalar qalamgerleri» forumyn Astana әkimdigimen birlesip úiymdastyrdyq. Oghan 25 elden jazushylar keldi. Oljas Sýleymenov pen Múrat Áuezov, Úlyqbek Esdәulet, Esenghaly Raushanov syndy qazaq qalamgerleri basqaryp, jýrgizdi. Astananyng 20 jyldyghyna arnalghan halyqaralyq Poeziya festivali, Evraziya jazushylary forumy ótkizildi. Oghan 25–30 elding qalamgerleri qatysty.

2018 jyldyng mamyr aiynda Taldyqorghan qalasynda Qazaqstan Jazushylar odaghy men oblystyq tilderdi damytu basqarmasynyng úiymdastyruymen jas әdebiyetshilerding respublikalyq «Jetisu kóktemi» festivali ótti.

2018 jyly Qazaqstan Jazushylar odaghy «Ádeby ólketanudy damytu» jobasy ayasynda Núr-Súltan, Almaty, Semey qalalary men Aqmola, Qyzylorda, Jambyl, Manghystau, Pavlodar, Týrkistan, Atyrau, Aqtóbe, Qaraghandy, Soltýstik Qazaqstan jәne Shyghys Qazaqstan oblysy, t.b. oblystarda júmys jýrgizdi. «Ádeby ólketanudy damytu» jobasynyng nәtiyjesinde QR Mәdeniyet jәne sport ministrligining qoldauymen 27 jazushynyng shygharmalaryn toptastyrghan 9 kitap jaryq kórdi.

2018 jyldan bastap Qyzylorda qalasynda «Mәrtebeli poeziya» festivali ótkizilip keledi.

QR Kәsipodaqtar federasiyasymen birlesken memorandum negizinde zeynetker qalamgerlerding 50 payyzdyq jenildikpen sanatoriylerde em qabyldauyna qol jetkizildi.

Qazaqstan Jazushylar odaghy Qazaqstan Respublikasynyng Últtyq akademiyalyq kitaphanasymen birlesip, Úlybritaniya, Amerika Qúrama Shtattary, Germaniya, Japoniya syndy memleketterde әdeby sharalar ótkizdi jәne әdebiy-mәdeniy-últtyq kórmeler úiymdastyrdy.

«Jana zaman Ázirbayjan poeziyasynyng antologiyasy» atty kitap shyghardyq. Astana, Almatyda túsaukeser jasaldy.

«Qazirgi qazaq poeziyasynyng antologiyasy» degen kitap әzirbayjan tilinde shyghyp, atalmysh jinaqtyng túsauy Baku qalasynda kesildi.

Madrid qalasynda «Qazirgi qazaq poeziyasynyng antologiyasy» klassik aqyn Husto Horhe Padronnyng audarmasymen ispan tilinde jaryq kórdi. Túsauy Madridte jәne Astanadaghy Ispan Elshiliginde kesildi. Jazushylar odaghynyng úiymdastyruymen 20 jas aqyn demeushilik qarjymen Ispaniyagha baryp, prezentasiyagha qatysyp qaytty.

2019 jylghy 4–6 qyrkýiekte Qazaqstan Jazushylar odaghy Preziydent Ákimshiligining qoldauymen «AZIYa ELDERI qalamgerlerining I Forumyn ótkizdi. 1973 jyldan beri elimizde ótip kórmegen múnday halyqaralyq asa iri forum Qazaqstannyng halyqaralyq imidjining ósuine yqpal etti. Forum júmysyna 5 Nobeli nominanty qatysty. Forumda «Ýlken Aziya» syilyghy taghayyndaldy.

Forum kezinde 11 elding Jazushylar úiymdarymen ekijaqty memorandumgha qol qoyyldy.

Forum qarsanynda Preziydent Q. K.Toqaevtyng alghysózimen «Qazaq poeziyasynyng inju-marjandary» atty 13 aqynnyng shygharmalarynan túratyn antologiya jaryq kórdi.

Búl irgeli shara 4–6 qyrkýiek aralyghynda boldy. Aziya forumyna QR Preziydenti Q. K.Toqaev qatysty.

2019–2021 jyldary «Tarihiy-әdeby ólketanu» jobasy qolgha alynyp, Týrkistan, Aqmola, Manghystau oblystarynda, Almaty qalasynda tiyisti júmystar jýrgizildi. «Tarihiy-әdeby ólketanu» jobasy ayasynda qalamgerlerimiz oblystardy aralap, tarihy shygharmalar jazdy.

2019 jyly Qaraghandy oblysy әkimdigining qoldauymen «Jastar forumy» ótti. Forumda jas qalamgerlerdi Odaqqa qabyldap, sheberlik sabaqtary ótti.

2019 jyldan Jazushylar odaghynyng ótinishimen Atyrau oblysynda J.Nәjimedenov pen Gh.Slanov atyndaghy 10 syilyq taghayyndaldy.

2019 jyldan Shyghys Qazaqstan oblysynda «Abay әlemi» atty seriyamen jergilikti qalamgerlerding kitaptary jaryq kórip keledi. Qazirge deyin 200-ge tarta tomdar jaryqqa shyqty. Múnda «Tór Altay jyrlaydy» atty әdeby festivali jýieli týrde jyl sayyn ótkizilude.

2019–2020 jyldary QR Preziydentining tapsyrmasy boyynsha, Almaty qalasy әkimdigining qoldauymen qazaq qalamgerlerining qasiyetti ordasy – Qazaqstan Jazushylar odaghynyng ghimaratyna kýrdeli jóndeu júmystary jýrgizildi. Ghimarattyng Mәjilis zaly ornalasqan jaghyna kýrdeli jóndeuding jobasy bekitildi.

2019 jyly Qazaqstan Jazushylar odaghynyng 85 jyldyq toyyna oray, «Ádeby ómir: foto-shejire» alibomy, ýlken «Qazaqstan jazushylary anyqtamalyghy» jaryq kórdi.

2019 jyly Parijde, Londonda, Madridte, Mәskeude jәne Kairde «Qazirgi qazaq prozasy men poeziyasy antologiyasynyn» 2 tomdyghy BÚÚ jetekshi alty tilinde shygharylyp, sol qalalarda túsaukeseri ótti. Búl túsaukeserlerge joba jetekshisi A.Gh.Balaeva (PÁ), A.Elgezek (QJO), R.Kenjehanúly («Últtyq audarma burosy») jәne Ú.Esdәulet (Kairde) qatysty. Pekinde pandemiyagha baylanysty ótpey qaldy.

2020 jyly 14 aqpanda Almaty qalasynda QR Memlekettik hatshysynyng qatysuymen «Qazirgi qazaq poeziyasy men prozasynyn» alty tildegi antologiyasynyng túsaukeseri ótti.

2020–2021 jyldar aralyghynda býkil әlemdi jaylaghan koronavirus indetine baylanysty merekelik jiyndar onlayn formatta ótti.

2020 jyldan bastap Qazaqstan Jazushylar odaghynyng qatysuymen, Aqtóbe oblysy әkimdigining qoldauymen «Ádebiyet. Ruh. Qogham» atty respublikalyq forum ótti. Forumda 10 nominasiya boyynsha syilyq taghayyndaluy dәstýrge ainaldy.

Shymkent qalasynda 2020 jyly «Mәrtebeli poeziya minberi» atty әdeby alany ashyldy. Onda Poeziya keshteri dәstýrli týrde ótude.

2021 jyldan bastap Qazaqstan Jazushylar odaghynyng múryndyq boluymen Batys Qazaqstan oblysynda 10 nominasiya boyynsha syilyq taghayyndaldy. Búl da jyl sayyn jalghasyn tabuda.

Jazushylar odaghynyng úsynysymen Semey aeroporty Abay atyna ie boldy.

Jazushylar odaghy úsynysy boyynsha Preziydent Q. K. Toqaev óz Jarlyghymen «Abay kýnin» belgiledi. Semey qalasynda, býkil Qazaqstan mektepteri men kitaphanalarynda Abay oqulary dәstýrli týrde ótetin boldy.

Petropavl qalasynda Maghjan kýnderi, Narynqol men basqa qalalarda, audandarda Múqaghaly oqulary ótude. Múnday sharalar barlyq oblystar men audandarda úiymdastyryluda.

Astanada «Qalamgerler alleyasyn» ashu, sol jerde Ýsh arys – Sәken, Iliyas, Beyimbetke jәne Alash kósemderi – Álihan, Ahmet, Mirjaqyp eskertkishterin ashugha da Jazushylar odaghy múryndyq boldy. A. Baytúrsynovtyng Almaty qalasyndaghy tozyp ketken múrajay ýiin jeke menshikten qala әkimdigining qúzyryna ótkizuge, kýrdeli jóndeu júmystary jasaluyna da týrtki boldy.

Almatyda túratyn 400 jazushynyng kitaptaryn shygharu, әrqaysysyna jyl sayyn qala әkiminen dәstýrli týrde 500 myng tengeden stiypendiya berilui de – Jazushylar odaghynyng úsynysymen bolyp jatqan sharualar.

Janadan ashylghan Týrkistan, Abay, Úlytau, qayta ashylghan Almaty, Jetisu oblystarynda Jazushylar odaghynyng filialdary júmys istep jatyr.

«Qazaqstan – Resey» әdebiy-kórkem alimanagy 4 ret jaryq kórdi.

«Qazaqstan – Belarusi» atty alimanah ta shyghardyq.

Jambyldyng mereytoyyna arnalghan 30 tomdyq jinaq jaryq kórdi.

Jastargha arnalghan «Altyn tobylghy», «Altyn saqa», «Aytúmar», «Úly dala» («Amanat» partiyasymen birge) konkurstaryn jyl sayyn ótkizip jýrmiz. Biyl «Úly dala» konkursy elimizding audandarynan bastalyp, oblystarynda ótip, respublikalyq bayqaumen ayaqtalatyn bolady.

Qazaqstan Jazushylar odaghynyng tikeley aralasuymen «Jibek joly» boyyndaghy ejelgi 3 qalamyz – Almaty, Týrkistan, Taraz turaly 3 tarihy kitap jazylyp, qytay tiline audarylyp, Preziydent Q. K. Toqaevtyng alghysózimen Pekin qalasynda «Sinsini» (Jana júldyz), Astana qalasynda «Foliant» baspasynan jaryq kórdi. Endi Shanhay yntymaqtastyq úiymynyng basshylyghy búl kitaptardy orys tiline audartyp, ózine mýshe elderge taratatyn niyetin habarlady.

Búl 3 kitaptyng túsaukeseri jaqynda 23 sәuir kýni Astanada ótken Halyqaralyq kitap kórmesinde boldy. Oghan QR Mәdeniyet ministrliginen, Qytaydan jәne 3 qaladan ókilder qatysty.

Bes jylda atqarylghan búl is-sharalar QR Preziydentining Joldaularyna, memlekettik baghdarlamalargha oray, Preziydent әkimshiligimen, ministrliktermen, últtyq kompaniyalarmen, barlyq oblystardyng әkimdikterimen tyghyz baylanysta jýzege asyryluda.

Qazaqstan Jazushylar odaghynyng tóraghasy Úlyqbek Esdәulet jaqynda Ankarada Týriksoy úiymy qúrghan Týrki elderi Jazushylar odaghyna da Tóragha bolyp saylandy. Búl Odaqty qúrghan negizgi 6 týrki elderine qosa, osy Týriksoy Jazushylar úiymyna mýshe bolugha týrki tildes 15 elding Jazushylar odaghy niyet bildirdi.

Derekkózi: Dat gәzeti

Abai.kz