Orta Aziya elderi óz egemendigin alghan son, orys tilining ýstemdigi jýrgen qos el – Qazaqstan men Qyrghyzstan edi. Qalghan respublikalar ana tilderining esiktegi bastaryn tórge sýiregende, qazaq pen qyrghyz tili әli kýnge bosaghadan syghalap kele jatqany jasyryn emes.

Endi mine Qyrghyzstan preziydenti Sadyr Japarov memlekettik qyzmetkerlerdi qyrghyz tilin biluge mindetteytin zangha qol qoyyp, óz egemendigin ana tili arqyly tastay shegeledi.

BAQ zer salar bolsaq, Qyrghyzstan parlamentining deputattary biyl mamyrda maqúldaghan zang boyynsha, múnan bylay memlekettik jәne jergilikti ózin-ózi basqaru organdarynda, menshik týrine qaramastan barlyq kәsiporyndar men mekemelerde qyrghyz tilin qoldanu mindetti sanalady dep mәlimdedi.

Sonday-aq, osy eldegi barlyq memlekettik qyzmetkerler, deputattar, últtyq bank qyzmetkerleri, kýsh qúrylymdary, sot, prokuratura, advokattar, notariustar, oqu oryndarynyng qyzmetkerleri, medisina qyzmetkerleri memlekettik til - qyrghyz tilin biluge jәne qyzmet mindetin oryndau kezinde paydalanugha tiyis degen mәsele aqyr ayaghy óz tarihy sheshimin tauyp otyr.

Osy arada taghy bir atap óterligi atalghan zang menshik týrine qaramastan teleradiokompaniyalardy baghdarlamanyng kemi 60 payyzyn qyrghyz tilinde jýrgizuge jәne birlesken kompaniyalar men sheteldik kompaniyalar atauy qyrghyz tilindegi transliyterasiyamen jazylugha tiyis dep moyyndaryna mindetteydi.

Biraq bir әtegen-ayy osy Zanda orys tili Qyrghyzstanda resmy til retinde qoldanylatyny kórsetilgeni der edik.

Bizding deputattar tap osynday qadamgha baryp, Memleket basshysyna Qyrghyzstan preziydenti Sadyr Japarov siyaqty qol qoyghyza alar ma eken? Nemese qyrghyzdardan da asyp, orys tilin últaralyq qatynas tili mәrtebesinen aiyra ala ma eken?

Deputat myrzalar, saylaushylarynyzdy ýkilegen ýmitin aqtap, tarihy syn sayaatta tilimizdi tórge shygharugha dayynsyzdar ma, әlde qúmgha basyn tyqqan týieqús bolyp otyra beresizder me? Halyq sizdergen batyl da, tarihy sheshim qabyldaudy talap etedi.

Ábil-Serik Áliakbar

Abai.kz