Qostanayda «shovinizmge» qúrmet ýlken bolyp túr...
Reseyde bir kezde «Brat» jәne «Brat-2» degen filimder shyghyp, kórermenderi kóp ýzdik dýniyelerding qataryna qosyldy.
Mazmúny tym qarapayym, kәduilgi eshkimdi de ayamaytyn banditter turaly. Al osyndaghy basty róldi oryndaghan Sergey Bodrov degen jastardyng asa sýiikti keyipkerine ainaldy. Óitkeni ol sol Resey jastarynyng boyyndaghy últshyldyq pen shovinizmdi jaqsy nasihattay bildi. Yaghny olardyng osal túsyn dóp basty. Ózderin basqa últtan joghary ústatyn menmenshildik qasiyetine qanat bitirdi. Filimning negizgi maqsaty da osy edi.
Múny sol kartinadaghy bir ghana epizodtan aiqyn bayqaugha bolady. Birde Bodrovqa «brat» dep qalghan kavkazdyq jigitke qaytarghan jauaby naghyz shovinizm men nәsilshildikting aiqyn aighaghy edi. Ol әlgi esh jazyghy joq jigitke beti shimirkemesten: «Kakoy ty mne brat, gnida chernozadaya» (túpnúsqada búdan da jaman) dep sasyq sózin laq etkizdi. Múnday sózderding orys jastarynyng qúlaqtaryna mayday jaghary sózsiz.
Al men osy bir últshyldyqty qozdyratyn filimdi nege sóz qylyp otyrmyn deysizder ghoy?.. Onyng ózindik bir asa qauipti sebebi bar. Jaqynda Qostanayda osy filimdi jne onyng basty keyipkeri, dýniyeden erte ozghan, ózderi ony «kenestik әri reseylik ataqty akter hәm kinorejisser» sanaytyn Sergey Bodrovty eske týsiruge arnalghan ýlken konsertting «Orion» degen mәdeniyet sarayynda dýrkirep ótkendigin osyndaghy orys tildi gazetter jarysa jazyp jatyr.
Sonda múny qalay týsindik? Múndaghy Bodrovtyng tilektesterining kózdegenderi ne? Resey filimindegi orys ýstemdigin Qazaqstanda nasihattaudyng bastamasy ma? Sonda jergilikti biylik qayda qarap otyr? Osyndaghy qoghamdyq damu men mәdeniyet basqarmalary búlardy nazar audarugha túrmaytyn úsaq-týiek dýniyeler sanay ma?
Aytpaqshy, osy Bodrov degening ózining bir súhbatynda: «Soghys kezindegi soldattyng qanday da әreketin aiyptaugha bolmaydy», - dep soqqany bar. Búl sóz Resey soldattarynyng Ukrainadaghy neshe týrli zúlymdyqtaryn aqtaugha әkelip soqpay ma?
Reseyding óktemdik sayasaty bizde osylaysha tórge órlep túrghanda biz últtyq sanamyzgha týrtki bolatyn, «Mirjaqyp. Oyan, qazaq!» filimin birde kórsetip, birde kórsetpey, ózimizben-ózimiz alysyp jatyrmyz. Osydan keyin, aitatyn sóz de joq, tipti.
Jaybergen Bolatov
Abai.kz