Ukraina armiyasy әlemdegi eng quatty armiyalardyng biri, al Qazaqstan armiyasy Ortalyq Aziyadaghy ýzdik dep tanyldy!

2024 jyldyng qorytyndysy boyynsha Ukraina armiyasy әlemdegi eng quatty әskery kýshter arasynda 20-shi orynda boldy. Ukraina jer sharyndaghy eng kýshti jiyrma armiyanyng qataryna enip, әlemdik reytingte óz pozisiyasyn nyghaytty.

Múnday qorytyndyny «Global Firepower» halyqaralyq kompaniyasynyng sarapshylary 145 el armiyasynyng jauyngerlik әzirligin baghalay otyryp, jyl sayynghy taldauynda jasady.

Búl jetistik Ukraina Qaruly Kýshterining tózimdiligining ghana emes, sonymen qatar Batys odaqtastarynyng aitarlyqtay qoldauynyng nәtiyjesinde boldy. 2022 jylgha deyin el jetekshi әskery derjava bolyp sanalmady.

Degenmen, Resey bastaghan soghysta Ukraina agressorgha toytarys berip qana qoymay, ózining jauyngerlik qabiletin de damyta alatynyn kórsetti.

Armiyalar qalay baghalanady?

«Global Firepower» reytingi 60-tan astam parametrlerdi, sonyng ishinde әsker dengeyin, әskery resurstardy, logistikany, ekonomikany jәne geografiyany taldaugha negizdelgen.

Ukraina indeksi 0,3755 (iydealdy kórsetkish - 0,0000) boldy. Ýzdik ýshtikke AQSh, Resey jәne Qytay kirse, Ukrainanyng reytingtegi «kórshileri» Mysyr (19-shi oryn) men Polisha (21-shi oryn). Tabystyng negizgi faktorlarynyng ishinde sarapshylar AQSh pen NATO elderining materialdyq jәne qarjylyq qoldauyn atap kórsetedi.

Suret: Skriyn.

Reyting avtorlary Ukrainanyng shyghyny men soghystyng úzaqqa sozyluyna qaramastan, joghary dengeyde qarsylyq kórsetip otyrghanyn atap kórsetedi.

«Global Firepower» boyynsha, Qazaqstan 58-shi orynda túr. Bir qaraghanda, joghary emes. Biraq: Birinshiden, ÚQShÚ nemese TMD elderin alatyn bolsaq (Ukrainany esepke almaghanda), Qazaqstan Respublikasynyng armiyasy Resey Federasiyasynan keyingi ekinshi oryndy iyelendi. Ekinshiden, Orta Aziya әskerlerining ishinde Qazaqstan birinshi boldy!

58-shi oryn – Qazaqstan ýshin osy uaqytqa deyingi eng joghary jetistik. Biraq bir jyl ishinde bes pozisiyagha sekiru - búl naghyz tamasha nәtiyje. Qazaqstan tipti 2020 jәne 2023 jyldary eki Qarabaq qaqtyghysynda әskeri ózining jauyngerlik qabiletin kórsetken, reytingte 59-shi oryngha ie bolghan Ázerbayjannan da asyp týsti.

Baqytymyzgha oray, Qazaqstan ózining jauyngerlik qabiletin búlaysha dәleldeuding qajeti joq. Qazaqstan Respublikasynyng biyligi kez kelgen mýmkindikte ózderining tatu-tәtti kózqarastaryn atap kórsetedi.

Suret: Skriyn.

Ortalyq Aziyadaghy kórshiles elderding ishinde biylghy reytingte Ózbekstan eng jaqyn, yaghny 65-shi orynda ornalasty. Qalghan Ortalyq Aziya elderi kelesidey reytingke ie boldy: Týrkimenstan 83-shi, Qyrghyzstan 100-shi, Tәjikstan 107-shi oryndargha ie boldy.

Ayta ketu kerek, reyting boyynsha Qazaqstan Respublikasy armiyasy eng jaqsy birneshe zymyrandyq jýielermen qamtamasyz etilgen. Olardyng aituynsha, elimiz әlem boyynsha 17 orynda túr! «Global Firepower» mәlimetteri boyynsha, Qazaqstanda 407 RSZO birligi bar, onyng 265-i jauyngerlik әzirlikte.

Ukrainadaghy soghystan keyin Qazaqstangha óz әskery – óndiristik kesheni nemese VPK kerek ekeni belgili boldy: myltyq, atys qaruy, snaryadtar men úshqyshsyz úshaqtar. Qazaqstan Qazaqstan Respublikasyndaghy әskery oqu oryndarynda әli kýnge deyin qoldanylyp kele jatqan kenestik erejelerden, oqu-tәrbie prosesindegi kózqarastardan, taktika men strategiyagha qatysty kenestik kózqarastardan bas tartuy kerek!

Ukrainadaghy soghysqa qarap, biz búl erejelerding qazirding ózinde eskirgenin jәne týzetudi qajet etetinin kóremiz. Al búl ózgeristerdi engizu ýshin biz búl soghysty múqiyat zerdeleuimiz kerek. Búl dayyndyq sapasyna әser etedi jәne búl armiya reytingindegi pozisiyada da kórinis tabady.

Kerimsal Júbatqanov,

tarih ghylymdarynyng kandidaty, S. Seyfullin atyndaghy Qazaq agrotehnikalyq zertteu uniyversiytetining dosenti

Abai.kz