Qazaqqa esim-soyy keng tanylghan jazushy, dramaturg, ssenarist Ákim Tarazy 92 jasqa qaraghan shaghynda ómirden ótti. Qaraly habardy Qazaqstan Jazushylar odaghy rastady.

Ákim Ýrtayúly Áshimov (Ákim Taraziy) 1933 jyly 9 qyrkýiekte Almaty qalasynda dýniyege kelgen.

Ákim Taraziyding «Tasjarghan», «Qorqau júldyz», «Sher», «Qiyanat», «Mústafa Shoqay», «Moskva – Balasaz» romandary, «Auyl shetindegi ýi», «Tәj», «Mahabbat jyry», «Kók aspanda qyraghy kóz bar», t.b. әngime-esseleri men povesteri, «Joly bolghysh jigit» piesalar jinaghy jaryq kórgen.

Ákim Taraziyding ssenariyleri boyynsha týsirilgen «Túlpardyng izi», «Arman – ataman», «Qarash-Qarash oqighasy», «Mústafa Shoqay», «Qyzjylaghan» filimderi qazaq kinosynyng «altyn qoryna» endi.

«Kýlmeytin komediya», «Jaqsy kisi», «Joly bolghysh jigit», «Aqyn, perishte, mahabbat», «Indet», «Mahambet», «Layner», «Ýkili júldyz», «Qyz mahabbaty» jәne ózge de  dramaturgiyalyq shygharmalary elimizding teatr sahnalarynda qoyyldy. Jazushynyng kóptegen tuyndylary orys, qytay, polyak, bolgar jәne aghylshyn tilderine audarylghan.

Ákim Tarazy N.Ya. Bichurinning «Ejelgi uaqytta Orta Aziyada ómir sýrgen halyqtar turaly mәlimetter jinaghy» («Sobranie svedeniy o narodah, obitavshih v Sredney Aziy v drevnie vremena») jәne «Shynghys әuletinen shyqqan alghashqy tórt hannyng tarihy» («Istoriya pervyh chetyreh hanov iz doma Chingizova») atty tarihy ghylymiy-zertteu enbekterin, sonday-aq, F. Rablening «Gargantua jәne Pantagrueli» romanyn qazaq tiline tәrjimalaghan.

2021 jyly óner jәne әdebiyet salasyndaghy jetistikteri ýshin Qazaqstan Respublikasynyng joghary dәrejeli ýzdik nagradasy – «Qazaqstannyng Enbek Eri» ataghynyng iyegeri atandy.

Memleket basshysy jazushy, Qazaqstannyng Enbek Eri Ákim Taraziyding dýniyeden ótuine baylanysty kónil aitu jedelhatyn joldady. Qasym-Jomart Toqaev asa kórnekti jazushy, dramaturg, Qazaqstannyng Enbek Eri Ákim Taraziyding qaytys boluyna baylanysty onyng júbayy, Memlekettik syilyqtyng iyegeri Roza Múqanova men balalaryna kónil aitty.

«Ákim Tarazy býkil sanaly ghúmyryn sóz ónerine arnaghan, tól әdebiyetimiz ben mәdeniyetimizdi tórge ozdyrghan últymyzdyng birtuar perzenti edi. Daryndy qalamger qazaq prozasynyng kókjiyegin keneytti, últtyq kino jәne dramaturgiya salasyna ólsheusiz ýles qosty. Asyl múratynan eshqashan ainymaghan qalam iyesin kózi qaraqty oqyrman «Ádebiyet әlemining Ákimi» dep ardaq tútty, ziyaly qauym onyng shygharmashylyghymen qatar adamgershilik qasiyetterin erekshe baghalady. Ónegeli ómir sýrip, sonyna mol múra qaldyrghan Ákim Taraziyding jarqyn beynesi halqymyzdyng jýreginde mәngi saqtalady», – delingen jedelhatta.

Abai.kz aqparattyq portaly újymy qazaqtyng qabyrghaly qalamgeri, qazaq әdebiyetining klassik jazushylarynyng biri Ákim Taraziyding qazasyna baylanysty marqúmnyng otbasy men tughan-tuystaryna, jazushynyng oqyrmandaryna kónil aitamyz...

Abai.kz