Tarihshy: Putin Reseydi qúrdymgha jeteleude...

Ukrainadaghy ýsh jyldyq soghysta Putin úrys dalasynda kóptegen sarbazdaryn joghaltqanymen, aldyna qoyghan maqsatyna jete almady.
Degenmen, әskery sәtsizdikter Kremliding eng ýlken problemasy emes. Putin ghasyrlar boyy oghan ekonomikalyq jәne tehnologiyalyq progresti qamtamasyz etken Batysty úzaq uaqytqa joghaltty.
Búl pikirdi The New York Times betinde Amerikanyng katoliktik uniyversiytetining professory Maykl Kimmeydj aitty.
Putinning 2022 jyly Ukrainagha basyp kirudegi basty maqsattarynyng biri – Batystyng qúldyrauyn kórsetu. Kremli Batystyng búrynghyday Ukrainany qoldauda birikpey, bir sheshimdi bolmaytynyna senimdi boldy.
Putin Reseydi qayta jandanghan geosayasy kýsh retinde kórsetkisi keldi. Alayda, shyndyghynda ol býkil Ukrainany basyp ala almay, geosayasy jeniliske úshyrady. Putinning súrapyl soghysy tek Europany biriktirip, aqyry ony Reseyge qarsy qoydy.
Maykl Kimmeydjding aituynsha, Europa men Resey arasyndaghy baylanystardy 17 ghasyrdan bastap taldaghan jón. Ángime búl kezdegi soghystar turaly emes, Reseyge әskery kýsh pen ekonomikalyq ósudi qamtamasyz etken tyghyz ekonomikalyq qarym-qatynastar turaly.
Kenes Odaghy kezinde de Mәskeu men Europa ózara әrekettesudi jalghastyrdy. Alayda Putin túsynda Batyspen qarym-qatynas nasharlay bastady.
Tarihshy Putin shyn mәninde Europamen qarym-qatynasty ýzudi kózdemegenin, kerisinshe ózining kóshbasshy róline qayta oralghysy kelgenin atap ótti. Eger ol 2022 jyly Ukrainany basyp alghan bolsa, ol qalaghanyna qol jetkize alar edi: Batys oghan bas iyip, NATO-nyng sanyn qysqartugha mәjbýr bolar edi.
«Alayda, shyn mәninde, Putin Europany biriktirip, ony Reseyge jau etti. Sodan beri Europa Reseymen sauda qatynasyn qysqartu ýshin qoldan kelgenning bәrin jasap jatyr. Batys Reseyden aiyrylyp qaluy mýmkin, biraq shyn mәninde onyng jaghynda beybit jәne boljamdy Resey bolghanyn qalaydy. Reseyding ózi ýshin múnday jenilis – kýshti soqqy. «Búl Putinning tandauy jәne Reseyding tragediyasy», - dedi Kimmeydj.
Kerimsal Júbatqanov,
tarih ghylymdarynyng kandidaty, S. Seyfullin atyndaghy Qazaq agrotehnikalyq zertteu uniyversiytetining dosenti
Abai.kz