Analardyng jatyryn jaldaugha shekteu qoyatyn norma kerek!
PARLAMENT ShETEL AZAMATTARYNYNG QAZAQSTANDYQ ANALARDYNG JATYRYN JALDAUYNA BIRDEN ShEKTEU QOYaTYN NORMA ENGIZUI KEREK!!!
Qazaqstan Respublikasynyn
Memlekettik Kenesshisi
E.T. Qarin myrzanyng nazaryna!
Keshe – birinshi jeltoqsanda «Almaty әuejayynda qolynda surrogat analardan tughan sәbiyleri bar sheteldikter Qazaqstannan ketpek bolghanda ústaldy...» degen súmdyq aqparat tarady.
Atalghan jana tughan nәresteni Qazaqstannan әketpek bolghandardyng Qytay azamattary ekenin BAQ jarysa jazuda.
Búl aqparatty Almaty qalasy Polisiya departamentining baspasóz qyzmeti de rastap, osy fakt boyynsha Almaty qalasy Polisiya departamentining tergeu basqarmasy QR QK-ning 135-babynyng 1-bóligi (Kәmeletke tolmaghandardy satu) boyynsha qylmystyq is jýrgizip jatqanyn mәlimdepti...
Búl endi súmdyq oqigha!
Qoldanystaghy zandargha ýnilsek, surrogat analargha qatysty qúqyqtyq mәseleler «Neke (erli-zayyptylyq) jәne otbasy turaly» Qazaqstan Respublikasynyng 2011 jylghy 26 jeltoqsandaghy №518-IV Kodeksimen retteledi eken.
Atalghan Kodekste surrogat ana bolu sharty, Surrogat anagha qoyylatyn talaptar jәne Surrogat ana bolu sharty taraptarynyng qúqyqtary men mindetteri tastay etip bekitilgen.
Biraq, shetel azamattarynyng qazaqstandyq surrogat analargha tapsyrys beruine shekteu qoyylmaghan. Naqtylap aitsaq, Qazaqstanda surrogat ana qyzmetin paydalanushylardyng qay elding azamaty boluyn tekteytin norma atymen joq!
Búl degeniniz – kez kelgen sheteldik Qazaqstangha keledi de, qazaq ananyng jatyryn jalgha alyp, bala tughyzyp ala beredi degen sóz!
Býgingi qazaqstandyq surrogat analardan tughan sәbiylerdi Qytay azamattarynyng shetel asyrmaq bolghany turaly búl oqigha bizding zannamanyng – «Neke (erli-zayyptylyq) jәne otbasy turaly» kodeksting de, «Qazaqstan Respublikasynyng azamattyghy turaly» Qazaqstan Respublikasynyng 1991 jylghy 20 jeltoqsandaghy № 1017-XII Zanynyng da shiykiligin kórsetti.
«Neke (erli-zayyptylyq) jәne otbasy turaly» kodeksting 59-babyna say, Erli-zayyptylar (tapsyrys berushiler) surrogat ana bolu sharty negizinde qosalqy reproduktivtik әdister men tehnologiyalardy qoldanu nәtiyjesinde tughan balanyng ata-analary bolyp tanylady.
Múnday әdister men tehnologiyalardy qoldanu nәtiyjesinde ne surrogat ana bolu shartyna sәikes eki jәne odan da kóp bala tughan jaghdayda erli-zayyptylar (tapsyrys berushiler) әrbir tughan bala ýshin teng jauaptylyqta bolady.
Sonday-aq, surrogat ana bolu shartyn jasasqan júbay (tapsyrys berushi) bala tughannan keyin tuu turaly medisinalyq kuәlikte onyng anasy bolyp jazylady.
Demek, surrogat ana bolu shartyn jasasqan júbaylardyng (tapsyrys berushilerdin) ekeui de Qazaqstan Respublikasynyng azamattary bolsa, onda olardyng surrogat ana bolu sharty negizinde qosalqy reproduktivtik әdister men tehnologiyalardy qoldanu nәtiyjesinde tughan bala avtomatty týrde Qazaqstan azamaty bolary anyq.
Al, «Qazaqstanda surrogat ana qyzmetin paydalanushy shetel azamaty bolsa, onda onyng surrogat ana bolu sharty negizinde qosalqy reproduktivtik әdister men tehnologiyalardy qoldanu nәtiyjesinde tughan «balasy» qay elding azamaty bolady?!» degen súraq tuyndaydy.
Búl – óte ýlken jәne asa manyzdy súraq!
Sebebi, «Qazaqstan Respublikasynyng azamattyghy turaly» zanynda erli-zayyptylar (tapsyrys berushiler) surrogat ana bolu sharty negizinde qosalqy reproduktivtik әdister men tehnologiyalardy qoldanu nәtiyjesinde tughan balanyng azamattyghyn retteytin norma qarastyrylmaghan...
Endeshe, jemqorlyqqa belsheden emes, kenirdekten batqan Qazaqstan syndy elde múnday balalardyng zansyz jolmen shetel asyryluy – týk te qiyn emes!
Mine, býgingi oqigha sonyng aiqyn dәleli.
11 qarashada tuylghan oqigha turaly shyndyq, aragha jiyra kýn salyp, býgin – 1 jeltoqsanda ashyqqa shyghyp otyr.
Al, adam saudasy qyzyp túrghan myna zamanda, osyghan deyin qazaqstandyq surrogat anadan tughan balalardy sheteldik tapsyrys berushiler óz eline alyp ketpedi dep aita alasyz ba?!
Óz basym aita almaymyn!
Sonda, búl kelensizdikke jol berip otyrghan kim?!
Áriyne, birinshi kezekte sheteldik tapsyrys berushilerge danghyl jol ashyp bergen Qazaq Parlamenti!
Maqúlbaylar sol bayaghy әdetpen Timur Qúlybaev pen Kәrim Mәsimov qúrghan Últtyq kәsipkerler palatasynyng Saraptamalyq kenesi dayyndap bergen Zang jobasyn bir auyzdan maqúlday salghan...
Ary qaray qazbalap, kóp sózdi kópirpey-aq qoyayyn...
Sondyqtan, Parlament ertennen bastap «Neke (erli-zayyptylyq) jәne otbasy turaly» kodeksti qayta qarap, shetel azamattarynyng qazaqstandyq analardyng jatyryn jaldauyna birden shekteu qoyatyn norma engizui kerek!
Auyt Múqiybek
Abai.kz