Ghylym men tehnika, mәdeniyet pen óner janalyqtarynyn jarshysy bolatyn «EKSPO-2017»  kórmesi  Qazaqstannyng barlyq saladaghy jetken jetistikterin әlem aldynda pash etetin әlemdik megajoba bolghaly otyr. Ásirese, tәuelsizdik jyldar boy kótergen elordamyz әsem Astananyng aibynyn әlemge tanytatyn bolady. Sol sebeti kórmening dayyndyghy kýnnen kýnge artyp  keledi.

Memleketimizding aibynyn asqaqtatyp, mereyin arttyratyn EKSPO-2017 kórmesine dayyndyq sharalaryn tezdetu maqsatynda «Astana EKSPO-2017» kompaniyasy men Astana qalasy әkimdigi birlese otyryp, ortaq júmys josparyn jetildirudi qolgha aluda. Qazirgi tanda 50 is-sharany ótkizudi kózdeytin 2018 jylgha deyingi júmys jospary әzirlendi.  Búl turaly Astana qalasynyng әkimi Ádilbek Jaqsybekov «Bizdi ýlken de jauapkershilikti júmys kýtip túr. Últtyq kompaniya men elorda әkimdigining qyzmetteri óz júmystaryn bir arnagha toghystyruy kerek. Aldymyzda ortaq maqsattar túr, olardyng oryndaluy ýshin biz bir újym retinde júmys isteuimiz kerek», - dedi.

Negizi, jsopar boyynsha  2016 jyly EKSPO nysandaryn salu  júmysy tolyq ayaqtaluy kerek. Sondyqtan dayyndyq qyzu jýrgizilip jatyr. Astana әkimdigi kórmege dayyndyq ayasynda qalanyng infraqúrylymy men elordalyq servis sapasyn jaqsartu, sonday-aq, aqparattyq júmys pen shet elderden qonaqtardy tartu boyynsha ýlken júmystar atqaruda. EKSPO kezinde ótkiziletin sharalargha erekshe kónil bólinude. Kórme ótetin kýnderi elordada týrli festivalider, konserttik baghdarlamalar, halyqaralyq jarystar, sporttyq sharalar men biznes-forumdar ótkizu kózdelgen.  «Astana EKSPO-2017» kompaniyasynyng ókili Aygýl Mýkeyding pikirinshe, kórmede merekelik sharalar basymdyq alatyn bolady.  «Kórme 2017 jyldyng 10 mausymy men 10 qyrkýiegi aralyghynda ótedi. Búl tek, halyqaralyq simpoziumder men konferensiyalar ghana emes, ýsh mynnan astam mәdeny sharalar men «A» klasyndaghy júldyzdardyng merekelik keshteri ótetin kýnder. Sonyng barlyghy 93 kýn ishinde bolady», - dedi A.Mýkey.

Kórme kezinde qalanyng logistika mәselesi de erekshe manyzgha ie bolmaq, Sondyqtan, qazirgi uaqytta halyqaralyq әuejay terminalyn keneytu, temir jol vokzaly men jenil relisti kólik jolaqtaryn salu sekildi birqatar iri jobalar jýzege asyryluda. Búl rette elorda qonaqtary ýshin navigasiya jýiesi de jaqsartylady. Astananyng «EKSPO» kórmesine dayyndalu barysynda infraqúrylymgha airyqsha mәn beru kerektigin Elbasy «Núrly jol» baghdarlamasynda da qamtyghan bolatyn. «EKSPO-2017 qarsanynda bizge Astananyng kóliktik infraqúrylymyn damytu turaly oilastyru qajet. Astana aeroporty osy jyldyng ózinde-aq ózining maksimaldy ótkizu qabileti - 3,5 million adamgha jetedi. Sondyqtan onyng әleuetin úlghaytu ýshin 2015 jyly jana terminal qúrylysy men úshu-qonu jolaghyn qayta janghyrtu ýshin 29 milliard tenge bóludi tapsyramyn. Búl ótkizu qabiletin 2017 jylgha qaray jylyna 7,1 million jolaushygha deyin úlghaytugha mýmkindik beredi», delingen «Núrly jol» baghdarlamasynyng besinshi baghytynda.

Sonymen birge, elordanyng turistik tartymdylyghyn eskere otyryp, suvenirlik jәne imidjdik ónimderding shygharyluy artady. Degenmen, búl sala aitarlyqtay damymaghan. Elorda әkimining aituynsha, suvenirlik ónimderdi shygharatyn kompaniyalarmen júmysty rettep, Astana brendi men EKSPO belgisin tauarlarda kórsetuge nazar audaru qajet.

Alayda, býgingi tanda qúrylys salasyndaghy enbek sharttary ózekti mәselelerding biri bolyp tabylady. Qúrylys nysandarynyng kóbi qosalqy merdigerlik mekemelerding kýshimen salynatyndyqtan, qúrylys alandarynda joghary jәne orta biliktiligi bar júmyskerler sany ýshten bir bóligin de qúramaydy. Kóbi qúrylys alandarynda ghana tәjiriybe jinaqtay bastaydy. Sonyng saldarynan qayghyly oqighalar oryn alyp, atqarylghan júmys sapasy tómen bolady, sonday-aq әleumettik qarbalastyq pen týrli shiyelenister kóp kezdesedi. 

EKSPO ayaqtalysymen ol ghimarattar Ortalyq Aziyadaghy iri qarjylyq ortalyqqa beriledi. Sondyqtan, búl kórme Astananyng halyqaralyq qarjy ortalyghyna ainaldyratyn birden bir mega joba bolghaly otyr. Jәne Astana qarjylyq ortalyghynda Dubay men Gonkong tәjiriybesi qoldanylady. Iskerlik júmystar aghylshyn tilinde jýrgiziledi. Aghylshyn soty, xalyqaralyq arbitraj engiziletin bolady. Búl kórmening basty taqyryby «Bolashaq eneregiyasy» bolghandyqtan,    EKSPO Qazaqstanda energiyany ýnemdeu salasynda memlekettik sayasat sәtti jýzege asyruynyng kórisini ispetti.  Sonday-aq, Elordamyzdyng әlem tanyghan, halyqaralyq arenada ózindik orny qalyptasqan, qarjy jәne mәdeny orta retinde qalyptastyruyna ýles qosatyn iri mega joba bolghaly otyr. EKSPO Astananyng abyroyy asqaqtatyp, aibynyn eseleydi. Sondyqtan, Astanadaghy dayyndyq sharasy sapaly әri mejeli kýnge saqaly say boluy abzal.

Jәniya Ábdibek

Abai.kz