EAEO bizdi qyp-qyzyl shyghyngha batyryp otyr
Qazaqstandyq biylik EAEO-dan keletin shyghyngha qaramay sauda-sattyqty jalghastyruda, - dep jazady «finprom.kz» sayty.
Berekesi ketken odaqtyng ekonomkasy ortayyp, taraptar arasynda talas-tartys órshidi. EAEO-tyng songhy ýsh otyrysynda Qyrghyzstan, Armeniya men Belorussiya basshylary odaqtaghy tensizdikterdi jipkke tizgendey etip kórsetti. Sóitip, beseuding odaghy opyrylyp týsuding az-aq aldynda qaldy.
Sóitse de, qazaqstandyq kәsipkerler EAEO elderine óz ónimderin arzan baghamen jetkizudi maqúl kóripti.
2016 jyldyng jeltoqsan-qantar ailaryndaghy statistikalyq derekterge qarasaq, dayyn ónimder eksporty 2015 jylmen salystyrghanda 1%-ke, jartylay dayyn ónimder 2,88%-ke, al shiykizat 8%-ke tómendegen eken.
Al EAEO-dan Qazaqstangha kirgiziletin import tauarlardyng baghasy kýrt ósken. Ótken jyly importty shiykizat 14,7%, jartylay dayyn ónimder 9,5%, dayyn ónimder 14% ósim bergen.
Jauapty organdaghylardyng jauabyna qarasaq, baghanyng qúnsyzdanuy – tengening AQSh dollaryna shaqqandaghy baghamynyng túraqsyzdyghy kesirinen bolghan. 2016 jyldyng qorytyndysy boyynsha indeks mynau: AQSh dollaryna shaqqandaghy kurs -59,8%. Resey rubline shaqqandaghy kurs - 89,9%.
2016 jyldyng qorytyndy esebine kóz jýgirtsek, biz EAEO-qa satqan tauar mólsheri – 3,9 milliard dollardy qúrasa, satyp alghan tauar kólemi – 9,7 milliard dollargha jetken.
Búl neni kórsetedi? EAEO deytin psevdoekonomikalyq úiymnyng monopolistik jýiege júmys jasaytyny. Múny Belorussiya Preziydenti birneshe mәrte eskertti. Lukashenko eldi qyp-qyzyl shyghyngha batyratyn odaqtan ketetinin aitqanda, Kremli qoqan-loqqy jasaugha kiristi. Bishkekte ótken jiylysta RF Premieri Dmitriy Medivedev, «odaqtan ketsender gaz baghasyn kóteremiz» dep short kesti. Búl EAEO-ty psevdoekonomikalyq degenimizding dәleli әm beseuding búl odaghynyng bekeresi ketkenin bildirse kerek. Al bizge búl odaq kerek pe?
Núrzat Toghjan
Abai.kz