EKSPO: Elding de, Elbasynyng da mereyin ýstem etti!
El mereyin asyrghan EKSPO kórmesi de ayaqtaldy. Abroymen ayaqtaldy. Áuelde dýniyejýzilik kórme turaly kóp syny pikirler bolghany jasyryn emes. El-júrt eki úshty pikirden EKSPO kórmesining keleshegin búlynghyr kórdi. Búl eki arada Ermegiyaev bastaghan toptyng kórme júmysyn tejegen dauly oqighasy jyghylghangha júdyryq sekildi bolghanymen, Elbasy eks-әkim Esimovti kórmening basshylyghyna taghayyndap, mәselening ong sheshimin tapqan edi.
«Vremya» basylymy antiy-daghdarys menedjeri atanyp ýlgergen Ahmetjan Esimovting eki jylda jýrgizgen júmysyna sholu jasapty. Jasapty da, Ahandy «antiy-daghdarys menedjeri» dep atapty. Biz de óz kezegimizde, Ahmetjan Esimovting sayasy biografiyasyna sholu jasaghandy jón kórdik.
Alghashqyda EKSPO kórmesining keleshegine kýmәnmen qaraghan skeptikter men synshylar Ermegiyaev әleginen keyin dýniyejýzilik kórmening ótkiziluine ekiúshty qarady. Milliard qarjysy qoldy bolghan, qúrylysy orta dengeyge jetpegen nysandardyng barynan-joghy edi.
«Últtyq kompaniyanyng basshylyghyna Ýkimetpen, barlyq ónirlerdegi әkimdermen, ondaghan memleket basshylarymen birge júmys jasay alatyn, investisiya men tehnologiya tarta alatyn bilikti adam kerek», - degen Elbasy Núrsúltan Nazarbaev óz kandidatyn taghayyndady. Ol – eks-әkim Ahmetjan Smaghúlúly Esimov boldy.
«Óte az uaqyt qaldy. Kórmeni jogharghy dengeyde ótkizuimiz qajet. Búl ýshin últtyq qordan aqsha bólemiz. Bólingen aqshanyng әr tiynyn óz ornymen paydalanu kerek!». Búl – Preziydent Nazarbaevtyng Ahmetjan Esimovke bergen qatang tapsyrmasy edi.
Ahang kórme tizginin ústaghan kezde kórmening ashylugha tiyis uaqytyna nebәri 21 ay qalghan. Esimov EKSPO-gha kelgen uaqta qúrylys júmystary ortalanyp ta ýlgermegeni esimizde.
Ras, Ahmetjan Smaghúlúly júmysynyng jýiesi ketken kórmeni qolgha aldy. Bas-ayaghy eki jylda dýniyejýzi júrty Astana shaharyn býkil әlemdik kórmening ortalyghy dep tanyp, turister lek-legimen Arqagha aghylyp jatty.
Áuelde kórmeni 2 million turist tamashalaydy dep topshylaghan. Astana tóri biyl 4 million turistti qonaq etti. Búl mejelengen jospardan eki esege kóp kórsetkish.
Kórme paviliondaryn úzyn-yrghasy 30 million adam kirip kórgen. Ilkidegi jospar boyynsha 5 million adam kórme paviliondaryn kóredi dep josparlanypty. Búl degeniniz, turister bir kórme pavilionyn birneshe mәrte qaytalap kórgen degen sóz.
Onyng ýstine, Astana tórinde ótken dýniyejýzilik kórmeni 28 memleketting basshysy, 36 premier-ministr, 11 parlament jetekshisi men 70-ten astam ministr kelip kórdi. Kórdi, tamsandy.
Mine, EKSPO Halyqaralyq kórmesi osylay ayaqtaldy. Al Ahang turaly qogham pikiri әr qily. Bireuler Ahmetjan Esimov BAQ-qa jii shyqpaytyn adam dese, endi bireuleri Ahmetjan Esimovti bilikti basshy dep biledi. Almatylyqtar eks-әkimdi «Kók-jaylau» kesheni ýshin jaqtyrmaydy. Endi bir top Almaty metrosy ýshin Ahana aqjarma alghystaryn aityp jýr.
IYә, Ahmetjan myrza 2015 jyly «Astana EKSPO-2017» ÚK AQ basshylyghyna taghayyndalysymen, kórme qúrylysyndaghy keteui ketken kóp júmysty qayta jandandyrdy. Bir kezderi kórme júmysyn nópir synnyng astyna alghan kóp sayasatker EKSPO turaly pikirlerin ózgertti.
Sheteldik kompaniyalar "Astana EKSPO - 2017" kórmesine kelip qatysu ýshin óz paviliondaryn retteuge 200 million AQSh dollaryn júmsady. Al últtyq kompaniya óz shyghynyn әuelde josparlaghan 816 milliard tengeden, 452 milliard tengege deyin qysqartty.
Elbasynyng jiti qadaghalauymen, Ahmetjan Esimovting kýsh saluymen EKSPO kórmesi óz dengeyinde ótti. Kórmening abyroymen ótkeni elding de, Elbasynyng da bedelin kótergeni sózsiz.
Halqarada Astana – EKSPO kórmesin ótkizuimen ghana emes, basqa elde balamasy joq kórkem ghimarattarymen, Arqa jazyghyndaghy arman qala obrazymen tanylghany ras.
Abai.kz