Múhtar Sherim. Keshiriniz, tanymay qaldym...
Ózimmen-ózim, kózimmen-kózim, sózimmen-sózim bolyp, kóshede kýrsinip kele jatqanmyn. Bireu jyn qughanday, tap bir әieli tórt balany "optom" tughanday, jýgirip keldi de, arqama júdyryghymen qoyyp qaldy. Janaryma jas kelip, jylay salatynday jas bala emespin. Enserile búrylyp, erkek minez tanyta jalt qaradym.
- Oi... - dedi anau.
- Nemene, "oy?"
- Keshiriniz, tanymay qaldym... Men sizdi oblys әkimi eken dep qaldym...
- Ei, esekting qodyghy, oblys әkimi osylay kóshede, jalghyz ózi jyndanyp kele jata ma, ne?
- Oblys әkiminen aumaydy ekensiz...
- Oblys әkimining arqasynan úratyn siz kimsiz ózi?
- Jynym kelip... Keshirinizshi... "Oblysta sybaylas jemqorlyq joq" dep esep beripti, bәri ótirik! Soghan jynym kelip...
- Jynynyz taksiymen kelse, úshaqpen qaytyp ketsin, men oblys әkimi emespin!- dep ashulandym da, qaltamdy qaradym. Qúdayym-au, qaltamda ne bәri jiyrma tiyn ghana qalypty! Soghan piste satyp alyp, bir-birlep shaghyp kele jatqanmyn. Bireu artymnan qalmay sóilep keledi.
Ózimmen-ózim, kózimmen-kózim, sózimmen-sózim bolyp, kóshede kýrsinip kele jatqanmyn. Bireu jyn qughanday, tap bir әieli tórt balany "optom" tughanday, jýgirip keldi de, arqama júdyryghymen qoyyp qaldy. Janaryma jas kelip, jylay salatynday jas bala emespin. Enserile búrylyp, erkek minez tanyta jalt qaradym.
- Oi... - dedi anau.
- Nemene, "oy?"
- Keshiriniz, tanymay qaldym... Men sizdi oblys әkimi eken dep qaldym...
- Ei, esekting qodyghy, oblys әkimi osylay kóshede, jalghyz ózi jyndanyp kele jata ma, ne?
- Oblys әkiminen aumaydy ekensiz...
- Oblys әkimining arqasynan úratyn siz kimsiz ózi?
- Jynym kelip... Keshirinizshi... "Oblysta sybaylas jemqorlyq joq" dep esep beripti, bәri ótirik! Soghan jynym kelip...
- Jynynyz taksiymen kelse, úshaqpen qaytyp ketsin, men oblys әkimi emespin!- dep ashulandym da, qaltamdy qaradym. Qúdayym-au, qaltamda ne bәri jiyrma tiyn ghana qalypty! Soghan piste satyp alyp, bir-birlep shaghyp kele jatqanmyn. Bireu artymnan qalmay sóilep keledi.
- Asa qúrmetti premier-ministr myrza, toqtanyzshy... Tyndanyzshy meni... Bizding deputattar nege tóbelespeydi? Mәselen, Ukraina deputattary tóbelesedi. Resey dumasynyng deputattary tóbelesedi. Kýni keshe Qyrghyz deputaty Qamshybek Tәshiyev deputat Baqadýr Sýleymanovty qualap jýrip... Toqtanyzshy, bir qaranyzshy maghan... Premier-ministr myrza... Bizding deputattar Elbasygha, Sizge bas shúlghy beredi... Aynalanyzda jaghympazdar... Bir-birimen tóbelesse, shiray ma degenim ghoy...
- Bәle degenim ghoy! - dep jalt qaradym.
- Oi...
- Nemene, oi?
- Keshiriniz, premier-miynistrden aumaydy ekensiz... Bir qyrynyzdan túrghanda...
- Áy, esekting tayqary! Nemene, premier-ministr erigip jýr me? Premier-ministr piste shaqpaydy ghoy...
- Keshiriniz...
Myna júrtqa ne bolghan ózi? Qymbatshylyqtan bastary ainalyp, kózderining aldy túmandanyp ketken be? Jylarman bolyp túrghanymda, bir әiel keldi de, artymnan bir tepti. Etpetimnen qúlap týstim. Áyelde úyat joq eken. Júrttyng kózinshe ýstime atqa mingendey, otyryp aldy.
- Sizge ne kerek ózi? - dep mingirledim enbektey jyljyp.
- Onbaghan! Qyzynday jas qyzdarmen saunada bolghanynsha, ólip ketpeysing be? Ajyrasamyn! Sendey kәsipkerden, kóshedegi qayyrshy artyq!
- Ayqaylamanyzshy, ótinemin...Siz... maghan bir qaranyzshy...
- ólә... - dedi ol mening betime ýnilip.
- Nemene, "ólә?"
- Artynyzdan qaraghanda, mening kýieuimnen aumaydy ekensiz...
Ýsti-basymdy qaqqyshtap, júrt shataspas ýshin, teatrdaghy dosym bergen saqaldy jabystyryp aldym. Bir kezde sonadaydan eki polisiya inspektory túra jýgirdi. "Áne, Ben Laden! Ben Laden túr! Terrorshy Ben Laden!"
Túra qashtym. Olar artymnan quyp kep berdi. Jeksúryngha da, jeksúryn emeske de jan kerek, sәn ortalyghyna qoyyp kettim. Qyz-kelinshekter boyanyp jatyr eken. Bir bólmege kirdim de, sheshinip jatqan qyzdy taldyryp qúlatyp, kiyimin kiyip, әzer qútyldym.
Ertenine... Endi men jyndana bastadym. Kóshede ketip bara jatqan bir jigit aghasynyng qúlaghyna shertip jiberdim. Ol maghan búryldy.
- Oi... - dedim ótirik.
- Nemene, "oy?"
- Satqyn Rahat Áliyevten aumaydy ekensiz! Keshiriniz...
Bir sap-sary, kók kóz kisining betine shapalaqpen salyp jiberip:
- Qashqyn dese! Almaty qalasynyng jerin satyp-satyp bayyp aldyng da, qashyp ketting ә?-dedim.
- Siz ne dep túrsyz ózi? -dedi anau mәngirip.
- Oi, keshiriniz... Siz Almaty qalasynyng qashqyn әkimi Viktor Hrapunovtan aumaydy ekensiz...
- Nemene, Hrapunov osylay perәshki jeushi me edi?
- Keshiriniz...
Ol mening túmsyghyma qoyyp qaldy. Shalqamnan týstim. Qúday-ay, eshkim kómektespedi. Ary-beri aghylghan adamdar. Túrghyzbaydy biri... Shamasy, meni qayyrshygha úqsatyp jatyr. Eregisip men jatyrmyn. Eregiskende bir jyl túrmay qoyayyn ba, osy-a?..
«Abay-aqparat»