"Altyn taq" - qazaqtyng ruhyn kóteretin filim
«Qazaq handyghy» kinoserialynyng ekinshi mausymy «Altyn taq» tuyndysy kórermenge jol tartty. Filimning túsaukeseri 26-aqpan kýni Astanadaghy «Qazaqstan» ortalyq konsert zalynda ótken. Mәdeniyet jәne sport ministri Arystanbek Múhamediyúlynyng aituynsha, búl tuyndy Preziydent bastamasy boyynsha qolgha alynghan. Sonymen qatar, ministr búl filimde tarih qana emes, kóshpendi halyqtyng bay mәdeniyeti, onyng tynys-tirshiligi beynelengenin atap ótti.
«Altyn taq» filimin QR Mәdeniyet jәne sport ministrligining tapsyrysy boyynsha «Centaurus Rustem Abdrashev production» JShS-ning qatysuymen Sh.Aymanov atyndaghy «Qazaqfilim» kinostudiyasy týsirgen.
Kinonyng týsirilim júmystary Almaty oblysynda mamyrdyng basynda bastalghan. Keyinirek týsirilim toby Týrkistan oblysynda ornalasqan «Eltay» auyly manyndaghy «IYir su» jaylauyna auysqan. Týsirilim toby rejisser Rýstem Ábdirashevting bastauymen Kerey men Jәnibek handardyng túraghyn – tórelerding auylyn jasap shyqqan. Shaybandar men Qazaq handyghynyng ýlken úrys sahnasy da jaylauda týsirilgen. Sonymen qatar, Taraz jәne Týrkistan siyaqty tarihy qalalarda týsirilim jasalghan.
Qoyshy-rejisseri: Rýstem Ábdirashov
Ssenariy avtorlary: Smaghúl Elubay, Timur Jaqsylyqov, Rýstem Ábdirashov
Qoishy suretshi: Múrat Karipov
Qoishy operatorlary: Sapar Koychumanov, Aleksandr Plotnikov
Kostum jónindegi suretshi: Ajar Áubәkirova
Hudojnik po grimu: Sergey Mauriyn
Bas produseri: Arman Ásenov
Kompozitory: Ábilqayyr Ábdirash
Redaktory: Erlan Tóleutay
Basty rólde: Qayrat Kemalov, Erkebúlan Dayyrov, Doshan Joljaqsynov, IYisbek Ábilmәjinov, Ayan Ótepbergen, Meyirghat Amangeldiyn, Niyazbek Shaysúltanov, Bekbolat Tileuhan, Arman Qoja, Shúghyla Saparghali, Madina Esmanova, Ghaziza Tileubay, Qarlyghash Múhamedjanova, Inkәr Ábdirash, Fariza Eskermesova, Áshiler Sýleymenov jәne basqalar.
Biz búl tuyndy turaly kórermenderding әleumettik jelidegi pikirlerin de berudi jón kórdik...
Quandyq Shamahayúly, jurnalist:
"Altyn taq" filimining týsaukeserinde boldyq. Kórgen song kóp oilar tudy. Búl "Qazaq handyghy" filimining zandy jalghasy eken. Áriyne, kórkem tuyndy bolghandyqtan tarihy derekti qatang ústanu jóninde tym bir jaqty talap qonggha da kelmes. Degenmen, tarihshy, etnograf ghalymdar tarapynan búl shygharylym da biraz syngha úshyrauy yqtimal. Búl jaghyn solardyng enshisine qaldyra túrayyq.
Jalpy, alghanda filimning taghylymdyq tanymdyq óz orny bar. Ásirese, óz tarihynan habary azdau qalyng kórermen ýshin bereri bar filim. Qazaq memleketining qalyptasu tarihy tym aryda bolghanymen búl jerde negizinen handyq dәuirding bastaluy әngimege arqau bolyp otyr. Rejisser Rýstem Ábdirash ta, ssenariy avtory Smaghúl Elubay da kinogha bar ónerin salghany angharylyp túr. Bar mýmkindikterin ghana paydalanuy zandylyq qoy. Al, akter, aktrisalargha aitar joq. Tarihy filimderde oinaugha әjeptәuir tóselip kele jatqanday.
Sonymen filim qazaqtardyng Syghanaqty qaytaryp aluymen, Kerey hannyng dýniyeden ótip, Jәnibekting han taghyna otyruymen ayaqtaldy.
Ary qaray ne bolady? Áli jalghasyn tabary anyq. Resey otyrshylarynyng Qazaq dalasyna ónmendep, ónesh sozyp kelui, qara shekpendilerdi qaptatuy, últ azattyq kóterilis tarihy, Syrym Datúly, Istay, Mahambet jәne Kene Sary han obrazy somdalar. Sol bәrinen qyzyq bolyp túr.
Aygerim Múrat, kórermen:
Rýstem Ábdrashev bastaghan shygharmashylyq toptyng arqasynda 4 jylgha juyq týsirgen eren enbek aqtaldy! Elbasymyzdyng búl tuyndygha razy ekendigin jetkizdi!
Jylap ta aldyq, ruhany bayyp ta aldyq. Qúiqamyz shymyrlap, delebemiz qozyp, shabytymyz sharyqtap ketti. Apyr-au, qanshama kól bop aqqan jaspen, qanmen kelgen, qoy ýstinde boztorghay júmyrtqalaghan dәuirdi, keler úrpaqqa aman-esen tapsyrmasaq, adamdyghymyz qayda qalmaq?! Mahshargha barghanda ata-babamyzgha ne dep jauap bermekpiz?!
Ayta bersem, әngime, alghan әser, jazar sóz tausylghan ba?! Bastysy, Elbasymyzdyng myna sózin jadymyzda mәngi saqtauymyz tiyis! "Tәuelsizdikti osy uaqytqa deyin senderge aman alyp keldik, saqtap qalu jastar, keleshek úrpaqtyng qolynda"!
Adam boluymyz da, ada boluymyz da qazirden jasaghan isimizge baylanysty! Elimizding erteni ýshin ayanbay enbek eteyik!
Jәmiylә Zayyrova, kórermen:
Qazaq Handyghy - Altyn Taq kinotuyndysy kórermenge jol tartty!
Elbasynyng iydeyasymen QR Mәdeniyet jәne sport ministrligining qoldauymen týsirilgen “Qazaq Handyghynyn” jalghasy “Altyn taq” kinotuyndysyn erekshe yqylaspen tamashalaghanymdy aita ótkim kelip otyr...
Ásirese Týrkistan jerin kórsetkende keudemdi maqtanysh kernep, Týrkistannyng súlulyghyna tandana otyrdym.
Qazaq jerining súlulyghyn, akterlerding әdemiligin sózben aityp jetkizu mýmkin emes.
Jәnibek handy aq kiyizben Týrkistannyng aldynda kótergende keudemde quanysh kernep QAZAQ bolghanyma maqtanysh sezimi oyana týsti.
Shynynda da biz keyingi úrpaq qanday baqyttymyz! Beybit zamanda toqshylyq dәuirde ómir sýrip kelemiz, Allagha shýkir...
Ruh beretin filimdi tamashalaugha kenes beremin!
Mәlimet ýshin: 10 seriyadan túratyn tarihy serialdyng ekinshi mausymynyng ssenariyin jazugha birinshi mausymnyng avtorlary Timur Jaqsylyqov, Smaghúl Elubay, Rýstem Ábdirashov qatysqan. Al jobanyng avtory – QR Preziydenti N. Á. Nazarbaev.Tarihy kinonyng týsirilimderi Almaty oblysynda mamyrdyng basynda bastalghan. Keyinirek týsirilim toby Týrkistan oblysynda ornalasqan «Eltay» auyly manyndaghy «IYir su» jaylauyna auysqan. Týsirilim toby rejisser Rýstem Ábdirashevting bastauymen Kerey men Jәnibek handardyng túraghyn – tórelerding auylyn jasap shyqqan. Shaybandar men Qazaq handyghynyng ýlken úrys sahnasy da jaylauda týsirilgen. Sonymen qatar, týsirilimder Qazaqstannyng tarihy qalalary – Taraz jәne Týrkistanda ótken.
Abai.kz