Бүгін Мәжіліс қабырғасында «Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы жөнінде және «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қаржы нарығын реттеу және дамыту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы жөнінде бірінші оқылымдар өтті.

Онда сөз сөйлеген Мәжіліс депутаты Берік Бейсенғалиев жаңа заң банк жүйесін нығайтуға және бәсекеге қабілетті болуына, тұтынушылардың құқықтарын қорғауға және ұлттық цифрлық инфрақұрылымды
дамытуға бағытталғанын атап өтті.

Берік Бейсенғалиев: 

- Мен осы заң жобаларын қолдаймын. Бүгінгі банк заңнамасының реформалары - бұл соңғы жылдары қабылданған қаржы секторын дамыту бойынша кешенді шаралардың жалғасы.

Қарастырылып отырған жаңа заңда басқа да негізгі
міндеттер шешіледі.

Бұл нарыққа жаңа қатысушылардың келуі үшін жағдай жасау, бәсекелестікті арттыру, цифрлық қаржылық технологияларды дамыту және банктердің экономиканы қаржыландыруға қатысуы.

Жаңа заңның жекелеген ережелеріне тоқталып өткім келеді.

Базалық лицензияны енгізу арқылы банк нарығына қол жеткізуді оңайлату көзделеді.

Менің ойымша, бұл прогрессивті қадам.

Елдегі көптеген ірі микроқаржы ұйымдары қазірдің өзінде жеткілікті капиталды жинады және аймақтық банкке айналып, шағын және орта бизнеске несие бере алады.

Бізде "қаржылық ойыншылар" неғұрлым көп болса, бәсекелестік соғұрлым жоғары болады, ал бұл экономиканы несиелендіруге
оң әсер етеді.

Реттеуші тарапынан банктер мен микроқаржы ұйымдары біздің азаматтарға ұсынатын қаржылық қызметтердің сапасына толық
бақылау енгізіледі.

Бүгінгі таңда халықтың қаржылық сауаттылық деңгейі өте төмен. Қарыз алушының қаржылық мінез-құлқына тәрбиесі, білімі, материалдық жағдайының деңгейі, ақшалай жинақтардың болуы әсер етеді.

Жаңа нормалар бойынша қаржы ұйымдары несие бермес бұрын кімге несие беретінін тексеріп, барлық тәуекелдерді бірден анықтауға міндетті болады.

Жарнама немесе жосықсыз тәжірибелер арқылы қосымша қаржы өнімдерін шектен тыс ұсынуға жол берілмейді.

Сонымен қатар, банктер комиссия мен төлемдерді қоса алғанда, қаржылық өнімдер туралы толық ақпаратты ашып көрсетуі керек.

Сондықтан мінез-құлықты қадағалауды енгізу- бұл банктерді бағалауда, сондай-ақ пайда көру пен тұрақтылық тұрғысынан ғана емес, сонымен қатар азаматтардың құқықтарын қорғау тұрғысынан да үлкен қадам.

Также же хотел остановится на теме кредитного мошеничества.

На рабочих группах депутатами поднимаются много вопросов
по ужесточению мер по борьбе с мошенничеством, в том числе
по отмене онлайн кредитов.

Коллеги, хочу отметить, только два года работы 8 созыва мы вместе с вами приняли 2 больших закона по защите прав наших граждан и противодействию интернет-мошенничеству.

Во-первых. Мы обязали банки и МФО с прошлого года проводить обязательную биометрию при выдаче кредитов.

Во-вторых.  С этого года ввели требование по личному присутствию заёмщика в банке при первоначальном оформлении беззалогового кредита.

С целью усиления защиты уязвимых возрастных групп
от необдуманных займов и мошенничества – введено обязательное получение согласия граждан, не достигших 21 года и старше  55 лет, при выдаче беззалоговых займов через Электронное Правительство.

Введен период «охлаждения» на 24 часа. До настоящего времени любой казахстанец мог моментально оформить кредит
в режиме онлайн – деньги сразу же поступали ему на счет.

Теперь такой оперативности больше не будет. Деньги по кредиту банк переводит только после окончания периода «охлаждения» и получения согласия заемщика.

Период «охлаждения» дает шанс отменить кредит без последствий, если человек понял, что стал жертвой мошенников.

И самое главное — мы добились, что банки и МФО будут обязаны списывать кредиты граждан во внесудебном порядке, если нарушены данные требования, а также если отсутствует биометрия или есть добровольный отказ от кредитов.

Данные нормы вступили в силу только с 1 сентября этого года.
Но уже сейчас, как отмечает регулятор, заметно наблюдается снижение роста мошенических займов.

Отсутствие четкого регулирования в сфере онлайн-кредитования в предыдущие годы стало одной из основных причин роста мошенничества.

Однако, благодаря принятым на сегодня конкретным шагам
в этой сфере, я уверен, что к концу текущего года мы сможем увидеть первые ощутимые результаты проведённой работы.

Қорытындылай келе, тағы да атап өткім келеді: жаңа заң банк жүйесін нығайтуға және бәсекеге қабілетті болуына, тұтынушылардың құқықтарын қорғауға және ұлттық цифрлық инфрақұрылымды
дамытуға бағытталған.

Әріптестерімді де осы заң жобаларын қолдауға шақырамын.

Abai.kz