«پراۆدا كازاحستانا» باسىلىمىنىڭ 15-قىركۇيەكتەگى سانىندا اقىن، رومانيست، ستسەناريست، ليبرەتتيست، حورەوگراف  دەپ تانىستىرىلاعان دۇيسەنبەك ناقىپوۆ ەسىمدى ازاماتتىڭ «كومۋ نۋجەن رازرۋشەننىي ۆاۆيلون؟» اتتى ماقالاسى جارىق كورىپتى. اۆتور ماقالاسىن «كونستيتۋتسياعا قارسى ارەكەتتەر توقتاتىلسىن» دەگەن ايگىلى اشىق حاتقا قول قويعان، تىزىمدەگى 138 ادامنىڭ باسىندا تۇرعان اقىن، قايراتكەر مۇحتار شاحانوۆقا شۇيلىگۋدەن باستاپتى. «نە زنايۋ، كاكوي بەس پوپۋتال مۋحتارا شاحانوۆا، نو يا پو-ناستوياششەمۋ پوراجەن ەگو پوپۋليستكومۋ شەدەۆرۋ. نيكتو نە وسپاريۆاەت زناچەنيا پوەزي پوچتەننوگو مەترا، ودناكو ستويت زادۋماتسيا و پريچيناح، پوبۋديۆشيح ەگو ينيتسيروۆات ەتو ستراننوە، چتوبى نە سكازات انتيكونستيتۋتسيوننوە پيسمو» دەگەن دۇيسەنبەك ناقىپوۆ مىرزا ماسەلەنىڭ تۇبىنە تەرەڭ بويلاي المايتىنىن كورسەتىپتى. ۇلت جاناشىرلارى باس قوسىپ جاريالاعان اشىق حات ورىس ءتىلدى باسىلىمداردىڭ نىساناسىنا سول كۇننەن باستاپ ىلىككەن. ءورىستىلدى ءباسپاسوزدىڭ سۇيەنەرى دۇيسەنبەك ناقىپوۆ سياقتى شالا قازاقتار. مۇحتار شاحانوۆتىڭ ءتىل ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەنى تەك بۇگىن ەمەس. ول تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى قازاق ءتىلى ءۇشىن كۇرەسىپ كەلە جاتقان بىردەن-ءبىر تۇراقتى تۇلعا. ال، قازاق تىلىنە جانى اۋىرمايتىندار بۇعان دەيىن دە توبە كورسەتكەن. ناقىپوۆ سولار كوتەرىپ جۇرگەن داڭعازا دابىرانىڭ ۇيلەسىمسىز شەرتىلە سالعان كەزەكتى «نوتاسى». ونىڭ ايتار ءۋاجى دە بۇرىنعىلاردىكىنە ۇقساس. ۇلتارالىق قاتىناسقا سىزات تۇسەدى ەكەن.

«پراۆدا كازاحستانا» باسىلىمىنىڭ 15-قىركۇيەكتەگى سانىندا اقىن، رومانيست، ستسەناريست، ليبرەتتيست، حورەوگراف  دەپ تانىستىرىلاعان دۇيسەنبەك ناقىپوۆ ەسىمدى ازاماتتىڭ «كومۋ نۋجەن رازرۋشەننىي ۆاۆيلون؟» اتتى ماقالاسى جارىق كورىپتى. اۆتور ماقالاسىن «كونستيتۋتسياعا قارسى ارەكەتتەر توقتاتىلسىن» دەگەن ايگىلى اشىق حاتقا قول قويعان، تىزىمدەگى 138 ادامنىڭ باسىندا تۇرعان اقىن، قايراتكەر مۇحتار شاحانوۆقا شۇيلىگۋدەن باستاپتى. «نە زنايۋ، كاكوي بەس پوپۋتال مۋحتارا شاحانوۆا، نو يا پو-ناستوياششەمۋ پوراجەن ەگو پوپۋليستكومۋ شەدەۆرۋ. نيكتو نە وسپاريۆاەت زناچەنيا پوەزي پوچتەننوگو مەترا، ودناكو ستويت زادۋماتسيا و پريچيناح، پوبۋديۆشيح ەگو ينيتسيروۆات ەتو ستراننوە، چتوبى نە سكازات انتيكونستيتۋتسيوننوە پيسمو» دەگەن دۇيسەنبەك ناقىپوۆ مىرزا ماسەلەنىڭ تۇبىنە تەرەڭ بويلاي المايتىنىن كورسەتىپتى. ۇلت جاناشىرلارى باس قوسىپ جاريالاعان اشىق حات ورىس ءتىلدى باسىلىمداردىڭ نىساناسىنا سول كۇننەن باستاپ ىلىككەن. ءورىستىلدى ءباسپاسوزدىڭ سۇيەنەرى دۇيسەنبەك ناقىپوۆ سياقتى شالا قازاقتار. مۇحتار شاحانوۆتىڭ ءتىل ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەنى تەك بۇگىن ەمەس. ول تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى قازاق ءتىلى ءۇشىن كۇرەسىپ كەلە جاتقان بىردەن-ءبىر تۇراقتى تۇلعا. ال، قازاق تىلىنە جانى اۋىرمايتىندار بۇعان دەيىن دە توبە كورسەتكەن. ناقىپوۆ سولار كوتەرىپ جۇرگەن داڭعازا دابىرانىڭ ۇيلەسىمسىز شەرتىلە سالعان كەزەكتى «نوتاسى». ونىڭ ايتار ءۋاجى دە بۇرىنعىلاردىكىنە ۇقساس. ۇلتارالىق قاتىناسقا سىزات تۇسەدى ەكەن. دۇيسەنبەك مىرزا ەلدىڭ تىنىشتىعىن ويلاپ، حاتقا قول قويۋشىلار قازاقستانداعى ءتۇرلى ۇلتتار اراسىنا جىك سالىپ وتىر ەكەن. قالاي ويلايسىزدار، مازاسىزدىق قاي كەزدە بولۋى مۇمكىن؟ قازاقستاننىڭ باسىم كوپشىلىگىن قۇرايتىن قازاقتار ءوز جەرىندە، وسكەن ورتاسىندا تۋعان ءتىلىن قولدانا الماي  تەپەرىش كورگەندە مە، جوق الدە دۇيسەنبەك مىرزا ويلاعانداي باسقا ۇلتتاردىڭ قازاق ءتىلىنىڭ وركەندەۋىنە نارازىلىعى كۇشەيگەندە عانا ما؟ بىزدىڭشە، القاشقىسى. اشىق حاتقا قول قويۋشىلار حالىققا ءۇن قاتۋ ارقىلى ۇلتتار اراسىنداعى ارازدىقتىڭ الدىن الىپ وتىر.

اشىق حاتقا بايلانىستى  وكپەسىن اۆتور ماقالا ورتاسىندا تاعى كورسەتەدى: «داۆايتە پودۋماەم، ك كومۋ وبراششاەتسيا پوچتەننىي مەتر؟ مالو توگو، چتو ون ۆۆەل ۆ زابلۋجدەنيە چاست تۆورچەسكوي ي وبششەستۆەننوي ەليتى، نە پوكازاۆ يم پولنوگو تەكستا پيسما، نو ي سچەل، چتو ون ۆپراۆە مانيپۋليروۆات منەنيەم درۋگيح ليۋدەي، نە سپروسيۆ يح يستيننوگو سوگلاسيا...» دەگەن ونەر مايتالمانىنىڭ مەڭزەپ وتىرعانى ورتا جولدان تايقىپ، باسىن الىپ قاشىپ وتىرعان ءبىرلى-جارىم «ەكس-قول قويۋشىلار» بولسا كەرەك. بىراق، بىرەن-ساران باس تارتىپ جاتقاندار بار بولعانىمەن، قول قويعانداردىڭ كوپشىلىگى ءوز كوزقاراستارىنان اينىعان جوق. بيلىكتىڭ سۇسى ءبارىن بىردەي بىتىراتا المادى. ال، ناقىپوۆ سياقتىلار «ولجا» كورىپ جۇرگەن بيبىگۇل تولەگەنوۆا، قىدىرالى بولمانوۆ، عازيز الدامجاروۆ، بولات ءابىلوۆ سەكىلدى قۇبىلمالىلار حالىقتىڭ قاتتى سىنىنا ۇشىراپ جاتىر.

«ۆ رەزۋلتاتە مى پولۋچيلي نە پروستو پوپۋليستكوە زاياۆلەنيە، ا پودليننۋيۋ مينۋ زامەدلەننوگو دەيستۆيا پود وسنوۆوپولاگايۋششيم پرينتسيپوم ناشەي سترانى، گدە سوگلاسيە ي ەدينستۆو نارودا وسنوۆانى نا ۆزايموپونيماني ينتەرەسوۆ ي تولەرانتنوستي» دەپ اشىق حاتتى مۇقاتۋىن قويماعان دۇيسەكەڭ قول قويۋشىلاردىڭ دا ارتىندا قالىڭ حالىق بار ەكەنىن ۇمىتسا كەرەك. وتانىنا ورالعان قانداستارىمىزدىڭ ششۇبار ءتىلدى قۇجاتتىق تىركەۋ ورگاندارى مەن اكىمشىلىكتەرگە باسىن سۇعا الماي، سابىلىپ جۇرگەنىن ەسكەرسە اۆتور باسقا كۇيدە بولار ەدى. قىسقاسى، قازاق ءتىلىن قولداۋشىلاردىڭ اۋزىنا قاقپاق بولعىسى كەلەتىندەر ءالى دە بارشىلىق ەكەن. نۇربولات ماسانوۆ، قاناعات جۇكەشەۆ، ەندى دۇيسەنبەك ناقىپوۆ، كەلەسىسى كىم ەكەن؟

«اباي-اقپارات»