جاراسباي سۇلەيمەنوۆ: «ءبىز ۇلت رەتىندە ءالى ۇيىسا الماي جاتىرمىز»
- قىزىلجار - پەتروپاۆلعا بايلانىستى ءسىزدىڭ باستاماڭىزدى جۋرناليستەر مىلتىقسىز مايدانعا تەڭەدى. وسى باستاماعا بايلانىستى سوڭعى جاڭالىقتار نە دەيدى؟
- قىزىلجار - پەتروپاۆلعا بايلانىستى ءسىزدىڭ باستاماڭىزدى جۋرناليستەر مىلتىقسىز مايدانعا تەڭەدى. وسى باستاماعا بايلانىستى سوڭعى جاڭالىقتار نە دەيدى؟
- مەملەكەتىمىز جاس بولعاندىقتان با ەكەن، ءبىزدىڭ قوعامدا ءالى دە بولسا ءتۇيىنى تارقاتىلماعان ءماسەلەلەر كوپ. حالىق سەنىمىنە يە بولىپ، پارلامەنت قابىرعاسىندا ءجۇرگەننەن كەيىن، سولاردى شەشۋگە از دا بولسا ۇلەس قوسسام دەگەن نيەتپەن وسى ماسەلەنى كوتەرگەن ەدىم. بۇدان بۇرىن تالاي رەت ايتقانىمداي، پەتروپاۆلعا بايىرعى قىزىلجار اتاۋىن قايتارۋ جونىندەگى ساۋال اياق استىنان تۋعان وي ەمەس. پەتروپاۆلدى قازاقتار ەجەلدەن «قىزىلجار» دەپ اتاعان. ولاي اتاۋعا نەگىز بولارلىق تاريحي دەرەكتەر دە جەتكىلىكتى. كەزىندە قازاق وكىمەتى دەڭگەيىندە قالانى وسىلاي اتاۋ جونىندە شەشىم دە قابىلدانعان. ول كەزدە ورتالىقتىڭ وكىم-زورلىعى ءورشىپ تۇرعان كەز ەدى عوي. سونىڭ سالدارىنان ورىندى شەشىم جۇزەگە اسپاي قالادى. سودان بەرى عاسىرعا جۋىق ۋاقىت ءوتتى. زامان وزگەردى، تاۋەلسىز ەل بولدىق. بۇل وشكەنىمىزدى جاندىرىپ، جوعالتقانىمىزدى تۇگەندەيتىن كەز ەمەس پە؟! وكىنىشكە قاراي، قىزىلجاردىڭ باعى ءالى دە بايلانىپ تۇر. مەن ءوزىمنىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىمدا قىزىلجار اتاۋىن قايتارۋ نە ءۇشىن كەرەك ەكەنى جونىندە ەگجەي-تەگجەيلى ايتقان بولاتىنمىن. قازىر سونىڭ ءبارىن قايتالاپ جاتپاي-اق قويايىن.
دەپۋتاتتىق ساۋال قوعامدا قىزۋ پىكىرتالاس تۋعىزدى. ەلدىڭ تاريحىن قۇرمەتتەيتىندەر، بولاشاعىن ويلايتىندار، ۇلت مۇددەسىن بارىنەن جوعارى قوياتىندار باستامانى قىزۋ قولدادى. مۇنداي سوزدەردەن شوشيتىندار دا تابىلدى. اقىرى نە كەرەك، ەلىمىزدىڭ اقپارات كەڭىستىگى «مىلتىقسىز مايدانعا» اينالدى. دەسەك تە، باس جارىلىپ، كوز شىققان جوق. قىزىلجار توڭىرەگىندەگى ايتىس-تارتىس باسقا دا ءبىراز جايلارعا كوز جەتكىزدى. سونىڭ ءبارىن وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، «مىلتىقسىز مايدان نەمەسە قىزىلجار ءۇشىن قيىن كۇرەس» دەگەن كىتاپ جازدىم. سوندا ءبىراز جايلاردىڭ بەتى اشىلادى.
- ۇكىمەت اۋىلىنان كوڭىلگە ءۇمىت ۇيالاتارلىقتاي جىلى حابارلار بار ما؟
- وكىنىشكە قاراي، ءبىر جىلدان استام ۋاقىت وتسە دە، ماسەلە ورنىنان قوزعالعان جوق، سول قۇلاعى قىلتيعان قالپىندا ءالى تۇر.
- دەمەك، مىلتىقسىز مايداندا «قىزىلجار» اۋىلى جەڭىلىپ قالعانداي ما، قالاي ءوزى؟
- مەن ءوزىمنىڭ تۋىپ وسكەن جەرىمە ءجيى بارىپ تۇرامىن. جازعى دەمالىسىمدى دا سول جاقتا وتكىزدىم. حالىق وتكەن جىلدىڭ اياعىنداعى قىزىلجار اتاۋىنا بايلانىستى ايتىس-تارتىستى ۇمىتقان جوق. ەشقانداي كۇمانسىز «سول ماسەلە قاشان شەشىلەدى؟»دەپ سۇرايدى. سوعان قاراعاندا، قىزىلجار اتاۋىن جاقتاۋشىلار جەڭىلىس تاپتى دەي المايمىن. ءتۇپتىڭ تۇبىندە بيلىكتىڭ دە، بۇگىن سوعان قارسى بولىپ وتىرعانداردىڭ دا جەرگىلىكتى حالىقتىڭ تالابىمەن ساناساتىنىنا، ءسويتىپ، تەرىسكەيدەگى كونە قالانىڭ قايتادان «قىزىلجار» دەپ اتالاتىنىنا سەنەمىن. قازاق امان تۇرعاندا، بۇل ماسەلە كۇن تارتىبىنەن تۇسپەيدى.
- ءسىز «مەملەكەتتىك ءتىل اردىڭ ءىسى» دەدىڭىز. ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزدى ەستىپ وتىرىپ ماعان جازۋشى تولەن ءابدىكوۆتىڭ «وڭ قول» اڭگىمەسىنىڭ وقيعاسى ورالدى. ەگەر وقىماعان بولساڭىز ەسكە تۇسىرەيىن. بويجەتكەن ارۋدى ىرقىنا باعىنباعان وڭ قولى ءتۇن ىشىندە ۇرىمتال ءساتتى پايدالانىپ، بۋىندىرىپ ولتىرەدى. ءتىل ءماسەلەسىنە قاتىستى بىزگە دە ەركىمىزگە باعىنباي جۇرگەن «وڭ قولدار» كەدەرگى كەلتىرىپ جۇرگەن جوق پا؟ قالاي ويلايسىز؟
- بالا كەزىمنەن بويىما سىڭگەن ادەتىم، بوس ۋاقىتىمدا كىتاپ وقيمىن. بيىل جاعدايدىڭ ءوزى سوعان يتەرمەلەدى مە، جاز بويى كىتاپ وقىدىم. بالا كەزىمدە وقىعان مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «اباي جولىن»، ءسابيت مۇقانوۆتىڭ «ءومىر مەكتەپتەرىن» سوڭعى جىلدارى ءجيى قولعا الاتىن بولدىم. سول سياقتى، راقىمجان وتارباەۆتىڭ، اكىم تارازيدىڭ، ءابىش كەكىلباەۆتىڭ، دۇكەنباي دوسجاننىڭ، مىرزابەك دۇيسەنوۆتىڭ، روزا مۇقانوۆانىڭ، عاريفوللا ەسىمنىڭ، بۇركىت اياعاننىڭ، باسقا دا كوپتەگەن قالامگەرلەردىڭ ەڭبەكتەرىمەن تانىستىم.
- «اباي جولىن» نە ءۇشىن وقيتىنىڭىز تۇسىنىكتى. ال «ءومىر مەكتەبىن» قايتالاپ وقۋىڭىزعا نە سەبەپ بولدى؟ ودان نە ىزدەيسىز؟
- مەنى قىزىلجار ءوڭىرىنىڭ تاريحى قاتتى قىزىقتىرادى.وسى ءوڭىردەن شىققان تاريحي تۇلعالار جايلى ەڭبەكتەر جازىپ ءجۇرمىن. ەگەمەندىك العانعا دەيىن ءبىر جاقتى كوزقاراستا بولدىق قوي. سابەڭنىڭ ەڭبەكتەرىندە تاريحتىڭ ءىزى سايراپ جاتىر.
- سونىمەن، كىتاپتى كوپ وقيمىن دەيسىز عوي...
- ءيا، بىراق ونى ماقتانىش ءۇشىن ايتىپ وتىرعان جوقپىن. بۇل ارادا ايتايىن دەگەنىم، قازىرگى جاس بۋىن كىتاپ وقۋدى مۇلدەم ۇمىتىپ بارادى. ءوز باسىم مۇنى ادامنىڭ سانا-سەزىمىنە، ءوسىپ جەتىلۋىنە، قالىپتاسۋىنا كەرى اسەر ەتەتىن ۇلكەن كەمشىلىك دەپ بىلەمىن. ءبىز قوعام بولىپ وسى ماسەلەنى قولعا الۋىمىز كەرەك. بالالارىمىز، نەمەرەلەرىمىز كىتاپ وقىماسا، ابايدى، ماعجاندى، شوقاندى، سماعۇلدى تانىماسا، ءتىلىمىزدىڭ دە، ەلىمىزدىڭ دە كوسەگەسى كوگەرمەيدى. ال تولەن اعامىزدىڭ «وڭ قول» اڭگىمەسىنە كەلەتىن بولساق، جازۋشىنىڭ ايتايىن دەگەنى تەرەڭدە جاتقان سياقتى. ايتەۋىر، مەن ءوزىم سولاي ءتۇسىندىم. شىنىندا دا بۇگىنگى تاڭدا تەك ءتىل توڭىرەگىندە دە عانا ەمەس، ۇلتتىق مۇددە تارازى باسىنا تارتىلاتىن كەز كەلگەن ماسەلەدە «قىرىق كىسى ءبىر جاق، قىڭىر كىسى ءبىر جاقتىڭ» كەبىن كيىپ، ءبىزدىڭ ەركىمىزگە باعىنباي جاتقان «وڭ قولدار» بار. ولار وزدەرىنىڭ ىشكى قىجىلدارىنا عانا باعىنادى، باياعى كۇنىن اڭسايدى. سودان دا ەل يەسى، جەر يەسى - قازاقتىڭ ءۇنىن شىعارماۋعا، ءتىلىن تۇنشىقتىرۋعا قۇمار، بايبالام سالىپ شىعا كەلەدى. مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ اسا زور قوعامدىق جانە ساياسي ماڭىزىن تومەندەتۋگە جان سالادى، ءتىپتى بولماسا قوقان-لوقى جاسايدى، اتا زاڭىمىزعا قارسى شىعادى. ءبىزدىڭ كونستيتۋتسيامىزدا «مەملەكەتتىك ۇيىمداردا جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارىندا ورىس ءتىلى رەسمي تۇردە قازاق تىلىمەن تەڭ قولدانىلادى» دەلىنگەن. ال قازىرگى جاعداي كەرىسىنشە بولىپ وتىر عوي. قازاق ءتىلىن تورگە وزدىرۋ، تۇعىرىنا قوندىرۋ ءۇشىن ءالى قىرۋار جۇمىستار اتقارۋعا تۋرا كەلەدى. قازاق تىلىنە قامقورلىقتى كۇشەيتەيىك دەگەندە، ءبىز باسقا تىلدەردى كەمسىتەيىك دەپ وتىرعان جوقپىز عوي. ءتىل - حالقىمىزدىڭ سارقىلماس قازىناسى، ەڭ ۇلكەن يگىلىگى. جيىرما جىلدا وسىنى تۇسىنە الماي، ەلباسىمىزدىڭ: «ءوزىمىز انا تىلىمىزدە ءسويلەمەيىنشە، وزگە ەشكىم دە بۇل ءتىلدى شىنداپ قۇرمەتتەي قويمايتىنىن تۇسىنۋگە ءتيىسپىز» دەگەن سوزدەرىنە قۇلاق اسپاي كەلە جاتقانىمىز دا وزەكتى ورتەيدى.
- تىلگە قاتىستى ماسەلە مەملەكەتتىك دەڭگەيدە كوتەرىلسە، «اقپاراتتىق سوعىستىڭ» قارقىنى كۇشەيەدى. مەملەكەتتىك تىلگە قاتىستى جۇرت نازارىنا ۇسىنىلماعان، پارلامەنت قورجىنىنا ءتۇسىپ ۇلگىرمەگەن جوبانىڭ جۇرتقا تاراپ كەتۋىنە كىم مۇددەلى بولدى؟
- جوعارىدا ايتقانىمداي، مەن حالىق اراسىندا ءجيى بولىپ تۇرامىن. ءتۇرلى اۋديتوريالاردا كوپتەگەن ۇلتتاردىڭ وكىلدەرىمەن كەزدەسۋگە تۋرا كەلەدى. وسى كۇنگە دەيىن «قولايسىز ءبىر سۇراق قويادى-اۋ؟» دەپ جۇرتتىڭ الدىنا شىعۋدان جۇرەكسىنگەن ءساتىم بولعان جوق. كەز كەلگەن اداممەن كەز كەلگەن ماسەلەنى تالقىلاۋعا ءازىرمىن. مىنە،وسىنداي كەزدەسۋلەردىڭ بارىسىندا قىزىلجار اتاۋىنا، تىلگە بايلانىستى ءماسەلەلەر دە كوتەرىلەدى. جالپى العاندا، حالىق جاعدايدى تۇسىنەدى. ال ەندى شۋىلداپ جاتقاندارعا كەلسەك، ولاردىڭ قاراسى كوپ ەمەس.
- بۇل ارەكەتتى ءسىز قالاي دەپ باعالايسىز؟
- پارلامەنتكە تۇسپەگەن جوبانىڭ تاراپ كەتۋىن كەزدەيسوقتىق دەي المايمىن. بۇل ارادا ءبىر جىمىسقى ارەكەت بولعان سياقتى. ءالى ءيىنى قانباعان، تالقىعا تۇسپەگەن جوبانىڭ توڭىرەگىندە شۋ كوتەرۋ - بۇل زاڭ قابىلدايتىن ادامدارعا اشىقتان-اشىق قىسىم جاساۋ، «ساسقان ۇيرەك ارتىمەن جۇزەدىنىڭ» كەرى. باسقا نە دەيمىز؟
- ءسىز جىل باسىندا «تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى جاڭا جىل مەرەكەسىنىڭ تاساسىندا قالىپ كەتپەسىن» دەدىڭىز؟ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى شارالار ويىڭىزدان شىعا ما؟
- تاۋەلسىزدىك - ءبىزدىڭ باعا جەتپەس بايلىعىمىز. ول كەيبىرەۋلەر ويلاپ جۇرگەندەي، وزىنەن-ءوزى كەلە قالعان جوق، جان الىسىپ، جان بەرىسكەن كۇرەسپەن، اتا-بابالارىمىزدىڭ قانىمەن كەلدى. سوندىقتان ءاردايىم ونىڭ شوقتىعى بيىك بولۋى كەرەك، باسقا مەرەكەلەردىڭ تاساسىندا قالۋعا ءتيىس ەمەس. ارينە، وسىنداي ۇلى مەرەكەنىڭ قارساڭىندا ەل كولەمىندە اتقارىلىپ جاتقان شارالار بارشىلىق. ولاردى كوزى بارلار كورۋگە، ساناسى بارلار سەزۋگە ءتيىس.
دەگەنمەن وسىنداي ايتۋلى كەزەڭدە ۇلت مۇددەسىن قوزعايتىن ءماسەلەلەر دە شەشىلىپ قالسا، كوپ ءنارسەدەن ۇتار ەدىك قوي دەگەن وي كوكەيىمنەن كەتپەيدى. مىسالى، ءۇستىمىزدەگى جىلى مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى، ونوماستيكا تۋرالى زاڭدار قابىلداساق، جەر-سۋ اتاۋلارىن ءتارتىپكە كەلتىرسەك، مەرەكەلىك شارالاردىڭ شىرايى دا، مازمۇنى مەن سالماعى دا وزگەشە بولار ەدى عوي.
- ءسىز «مەملەكەت ءدىن ماسەلەسىنە ارالاسۋى كەرەك» دەدىڭىز. قۇپتارلىق. سەبەبى رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ءوتىپ جاتقان ءىس-شارالارىندا ءبۇكىل رەسەي پاتريارحى كيريلل جۇرەدى. ءتىپتى، عارىشقا ۇشقان عارىشكەرلەرىنە ساتتىلىك تىلەپ، پرەمەر ءپۋتيننىڭ قاسىندا جۇرگەنىن كوزىمىز كوردى. قانىمىزعا سىڭگەن، ءتاڭىر ءدىنىنىڭ دە، شامان ءدىنىنىڭ دە ىزدەرى بار اتا ءدىنىمىزدى ۇلىقتاپ، مارتەبەسىن اسقاقتاتىن كەز كەلگەن جوق پا؟
- «مەملەكەت ءدىن ماسەلەسىنە ارالاسۋى كەرەك» دەپ ايتقانىم راس. مەملەكەت دىننەن بولەك دەپ بۇل سالاداعى ءىستىڭ جايىن باقىلاۋسىز قالدىرۋعا بولمايدى. ونىڭ نەگە اكەلىپ سوقتىراتىنىن بۇگىن كورىپ وتىرمىز. ناق وسى كۇندەرى پارلامەنت قابىرعاسىندا بولعان تالقىلاۋلار دا ءبىراز جايعا كوز جەتكىزدى. مەنىڭشە، قازىر دىنگە دەن قويعانداردىڭ اراسىندا بىلىمسىزدەر كوپ. ءدىن دەگەندە ءبىز ەڭ الدىمەن يماندىلىقتى، ادامي قاسيەتتەردى، ادالدىقتى ويلاۋىمىز كەرەك. ءدىن - ەرىككەننىڭ ەرمەگى ەمەس، تۇتاس عىلىم! وسى تۇرعىدان العاندا، مەملەكەت پەن ءدىننىڭ ماقساتتارىنىڭ تۇيىسەتىن تۇستارى از ەمەس.
جاقىندا مەن ايماقتا بولىپ قايتتىم. سول ساپارىمدا قىزىلجارداعى ورتالىق مەشىتكە دە، اۋىلدارداعى مەشىتتەرگە دە سوقتىم، يمامدارمەن اڭگىمەلەستىم. وكىنىشكە قاراي، زامان تالابىنا ساي سەرپىلىستى بايقاي المادىم. باياعى ءداستۇرلى ءدىني جورالعىلاردى ورىنداۋ، ساداقا جيناۋ... ءبىر سوزبەن ايتقاندا، قازىرگى مەشىتتەردەگى جاعداي باياعى كەڭەس زامانىنداعى توقىراۋدى كوزگە ەلەستەتەدى.
- ءسىز مەكتەپ جاسىنداعى بالالاردىڭ دىنگە تارتىلۋىنا قالاي قارايسىز؟
- قازىر ءبىزدىڭ قوعامىمىزدا وسىنداي ءبىر قۇبىلىستىڭ دا ورىن الىپ وتىرعانى شىندىق. مەنىڭ ويىمشا، بالالار ەڭ الدىمەن ءبىلىم، ماماندىق الۋلارى، وڭى مەن سولىن تانىپ، ازامات رەتىندە قالىپتاسۋلارى، سودان كەيىن وزدەرى تاڭداۋ جاساۋلارى كەرەك. قازىر ولاردى بەسىكتەن بەلى شىقپاي جاتىپ اداستىرۋدىڭ قاجەتى جوق. سوقىر سەزىمنىڭ جەتەگىندە دىنگە بەتبۇرىس جاساۋ - ول ءدىندى قولداۋ ەمەس، قورلاۋ بولىپ شىعادى.
- تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعى قازاق ۇلتىنىڭ بولمىسىنا قالاي اسەر ەتتى؟
- جوعارىدا ايتقانىمداي، ءتاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 20 جىلدىعى ەل ومىرىندەگى ايتۋلى وقيعا، ماڭىزدى كەزەڭ. وسى ۋاقىت ىشىندە ءبىز ۇلكەن جولدان ءوتىپ، بۇكىل الەمگە تانىلدىق. ونى ءبارىمىز دە ماقتانىش ەتەمىز. ارينە، قول جەتكەندى باياندى ەتە وتىرىپ، جاڭا بيىكتەرگە كوتەرىلۋ ءۇشىن ءبىز ەڭ الدىمەن مەملەكەت قۇرۋشى ۇلتتىڭ تولاعاي تۇلعاسىن قالىپتاستىرۋىمىز كەرەك. قازىر ۇلى دالانىڭ ءتوسىن مەكەندەپ جاتقانداردىڭ بارلىعى مەملەكەت قۇراۋشى ۇلتقا، ياعني قازاقتارعا قاراپ وي تۇزەۋگە، بوي تۇزەۋگە ءتيىس. مۇنىڭ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىگى بار. وسىنى تۇسىنسەك قانە؟
- ءوزىمىز ۇلگى تۇتاتىن كورشى ەلدىڭ مەملەكەت قۇرۋشى ۇلتى ءتارىزدى قالىپتاسقان، ىرگەلى ۇلتقا اينالۋىنا بەتبۇرىستار بار ما؟ الدە، ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن ءوزىمىزدىڭ كەلبەتىمىزدى ءىزدەپ ءجۇرمىز بە؟
- شىنىنا كەلسەك، ءبىز ۇلت رەتىندە ءالى ۇيىسا الماي جاتىرمىز. جۇزگە، رۋعا ءبولىنۋىمىز بىلاي تۇرسىن، ەندى ءتىل مەن دىنگە دە كوزقاراسىمىز ۇيلەسپەي، شاقشاداي باسىمىز شاراداي بولىپ وتىرعان جايىمىز بار. وسىنىڭ ءبىر سەبەبى، شىنايى قۇندىلىقتارىمىزدى انىقتاي الماي جاتقانىمىزدا ما دەپ ويلايمىن.
- «قازاق كىم؟» دەگەن سۇراققا ءسىز نە دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىڭىز؟ سۇحباتىمىزدىڭ نۇكتەسىن قازىبەك ءبيدىڭ سارىنىمەن تۇيىندەسەك...
- سان عاسىرلىق تاريحىندا مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن قازاق اتا-بابالارى اڭساعان ازاتتىققا دا قول جەتكىزدى. ەندىگى مىندەت - ونىڭ باياندىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ. وسى ورايداعى مىندەتتەرىمىزدى ەلباسىمىز ن.نازارباەۆ «قازاقستان جولى» دەگەن ەڭبەگىندە بىلايشا ءتۇيىندەگەن ەدى: «ەلىمىزدىڭ بولاشاق كوشباسشىلارى - بۇگىنگى ستۋدەنتتەر مەن مەكتەپ وقۋشىلارى قازاقستاننىڭ ىرگەتاسىنا قالانعان ءاربىر كىرپىشىن بىلۋگە ءتيىس» تۋعان ەلىمىزدىڭ سەرپىندى دامۋىنا، رۋحاني بايۋىنا قىزمەت ەتەتىن وسىنداي قۇندىلىقتارىمىزدىڭ قاتارىنا «الاش» قوزعالىسىن جاتقىزساق، ەشكىم قارسى بولا قويماس دەپ ويلايمىن. الايدا قوزعالىستىڭ ومىرگە كەلگەنىنە، قازاق حالقىنىڭ ۇلت-ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ دەم بەرۋشىسى - «الاش» پارتياسىنىڭ رەسمي تۇردە قالىپتاسقانىنا 90 جىل تولعان كۇن بىرەن-ساران شارالار بولماسا، ەلىمىزدە كەڭ كولەمدە اتالىپ وتكەن جوق.
بىلە بىلسەك، ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىز ءوز باستاۋىن «الاش» قوزعالىسىنان الادى. حالىقتىڭ قاراڭعىلىققا قامالىپ وتىرعانىن كورىپ، سوعان كۇيىنىپ، ونى ونەر-بىلىمگە شاقىرعان، مادەنيەتى مەن ءتىلىن قايتا ءتۇلەتۋدى الدىنا ايقىن ماقسات ەتىپ قويعان، وتارشىلدىققا قارسى كۇرەسكەن، بىرلىگى مىقتى دەربەس ەل بولۋ يدەياسىن ۇسىنعان الاش قايراتكەرلەرى ەمەس پە ەدى؟! ولاي بولسا، وسى ءبىر ءساتتى پايدالانىپ، وتانىن، تۋعان حالقىن شىن سۇيگەن، سول ءۇشىن جانىن پيدا ەتكەن ءاليحان بوكەيحانوۆ، احمەت بايتۇرسىنوۆ، مىرجاقىپ دۋلاتوۆ، ماعجان جۇماباەۆ، سماعۇل سادۋاقاسوۆ سياقتى ارىستارىمىزدى تاعى ءبىر «تىرىلتسەك»، ولاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتسەك، بۇگىنگى ۇرپاقتى «الاش» قاينارىنان سۋسىنداتساق ارتىق بولاتىن با ەدى؟
«اۋرۋىن جاسىرعان ولەدى» دەيدى، ءمۇلت كەتىپ جاتقان تۇستارىمىز دا از ەمەس. كەزەگىن كۇتىپ تۇرعان شارۋالار باستان اسىپ جاتىر. «قۇر قازاقپىن» دەپ كەۋدە قاققاننان ەشتەڭە شىقپايدى. ەلىمىز گۇلدەنسىن، ۇلتىمىزدىڭ باعى جانسىن دەسەك، ءبىز باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ جاعىن كوپ ويلاۋىمىز كەرەك. قوعامنىڭ ءاربىر مۇشەسى جاسالىپ وتىرعان مۇمكىندىكتەردى ءتيىمدى پايدالانىپ، الدىمەن ءوز جاعدايىن جاقسارتۋى، قوعام ءۇشىن پايدالى ءىس تىندىرۋى قاجەت.
- اڭگىمەڭىزگە راقمەت!
سۇحباتتاسقان
گۇلبارشىن ايتجانباي
«ايقىن» گازەتى