«جولدار، جولدار الىسقا اپارىڭدار...». وتىزعا جەتەر-جەتپەسىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ كەتكەن اقىن تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ ارمانى مەن مۇراتى ەدى بۇل. ادام پەندەسىن اداستىرماي، بارار باعىتىن كورسەتىپ، سايراپ جاتقان ۇلى سۇرلەۋدىڭ بويىندا «جول كورسەتكىش ساقشىنىڭ تاياعىنداي» ىزگىلىككە تالپىنىستى كىم جەك كورسىن. اسىرەسە تولەگەندەي بولەكشە جارالىمنىڭ حاققا باستار سۋىرتپاق جولدىڭ بويىنان، پرومەتەي الاۋىنداي لاۋلاپ جانعان جۇرەگىنىڭ ىستىق قايراتىن سەزۋگە قۇشتارلىعى تىپتەن باسقاشا بولاتىنى ەكىباستان ماعلۇم. عۇلاما جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ءتورت تومدىق ەپوپەياسىن «اباي جولى» اتاۋى دا - كەشەگى سۇرقىلتايىنىڭ سۇرى جامان زاماندا بىزگە: «جولىڭ وسى. بۇرلىعىپ، تيتىقتاسام دا سەندەرگە قوڭىراۋلى كوشتىڭ بۇيداسىن ۇستاتتىم»، - دەگەنى ەمەس پە!.. جول - ءسال قيىس باسساڭ اسا قاتال ۇكىم شىعاراتىن جاراتۋشىنىڭ جەردەگى تالعام-تارازىسى ءتارىزدى. ءبىز - جۇرگىنشىلەر كۇندە كۇنا مەن ساۋاپقا بەتەكى ۇشىراسىپ جاتامىز...

«جولدار، جولدار الىسقا اپارىڭدار...». وتىزعا جەتەر-جەتپەسىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ كەتكەن اقىن تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ ارمانى مەن مۇراتى ەدى بۇل. ادام پەندەسىن اداستىرماي، بارار باعىتىن كورسەتىپ، سايراپ جاتقان ۇلى سۇرلەۋدىڭ بويىندا «جول كورسەتكىش ساقشىنىڭ تاياعىنداي» ىزگىلىككە تالپىنىستى كىم جەك كورسىن. اسىرەسە تولەگەندەي بولەكشە جارالىمنىڭ حاققا باستار سۋىرتپاق جولدىڭ بويىنان، پرومەتەي الاۋىنداي لاۋلاپ جانعان جۇرەگىنىڭ ىستىق قايراتىن سەزۋگە قۇشتارلىعى تىپتەن باسقاشا بولاتىنى ەكىباستان ماعلۇم. عۇلاما جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ءتورت تومدىق ەپوپەياسىن «اباي جولى» اتاۋى دا - كەشەگى سۇرقىلتايىنىڭ سۇرى جامان زاماندا بىزگە: «جولىڭ وسى. بۇرلىعىپ، تيتىقتاسام دا سەندەرگە قوڭىراۋلى كوشتىڭ بۇيداسىن ۇستاتتىم»، - دەگەنى ەمەس پە!.. جول - ءسال قيىس باسساڭ اسا قاتال ۇكىم شىعاراتىن جاراتۋشىنىڭ جەردەگى تالعام-تارازىسى ءتارىزدى. ءبىز - جۇرگىنشىلەر كۇندە كۇنا مەن ساۋاپقا بەتەكى ۇشىراسىپ جاتامىز...

ناپاقاڭدى ايىرىپ، قۇلقىنىڭدى مايلاپ وتىرعان جۇمىسىڭا قوعامدىق كولىكتەرمەن جەتۋدىڭ الماتىدا ەكى-اق جولى بار. ءبىرى - تىم ەرتە ەل قوزعالماي قامدانۋ دا، ەكىنشىسى جايراق بولسا دا كەشىگىڭكىرەپ شىقانىڭ ابزالىراق (نەسى جاقسى دەيسىڭ، شاراسىزدىقتان ايتقان عوي). قالىپتى، جۇمىس ەرەجەسىنە ساي بەكىتىلگەن ۋاقىتتا، اقىلدىلىق تانىتىپ، اتقا مىنگەنىڭ بەكەر. ۇزىننان ۇزاقا سوزىلعان كولىك كەپتەلىسىنە دۋشار بولدىم دەي بەر. جۇيكەسى جۇقارىپ، ۇزىلۋگە شاق تۇرعان جۇرتتىڭ قاتارىن مولايتىپ، سالبىرايسىڭ دا قالاسىڭ. كەپتەلىس از بوپ تۇرعانداي، ءار ايالداما سايىن جەر جىلجىسا جىلجىمايتىن جۇرگىزۋشىنى ايتشى. شىدامنىڭ دا شەگى بار، ايقاي باستالادى. «تەزىرەك جۇرمەيسىڭ بە، جۇمىستان كەشىگەتىن بولدىق قوي!». حالىقتىڭ نارازىلىعىن بيت شاققان قۇرلى كورمەيتىن جۇرگىزۋشىڭ، ءتىپتى اكەسىنەن قالعان ماشينانىڭ قۇلاعىندا وتىرعانداي ارس ەتە قالادى. «اسىعىپ تۇرساڭ تاكسيمەن كەتپەيسىڭ بە. ماعان نە قىل دەيسىڭ!». قايتەسىڭ ەندى؟ جۇرتتىڭ ءبارى اقىلسىز دا، ءوزى عانا اقىلدى. وي، اللا! الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ دەگەن نارسە ميىنا دا كىرىپ شىقپايدى. بىرەۋ زورلاپ رولگە تاڭىپ قويعانداي قۇلىقسىز...

كەپتەلىستەن ىعىرىڭ شىققان سوڭ، امالسىز كەشىرەك شىعۋعا دا تاڭداۋىڭ تۇسەدى كەيدە. «ساسكە ءتۇس» دەي مە قازاق، سول مەزگىل. ىشقىنىپ كەپ توقتاعان تروللەيبۋستىڭ جالىنا جارماستىق. بۇرىنعىداي بيلەت ساتۋشى جوق. تەمىر تيىنىڭدى جۇتىپ، بيلەت قۇساتىن قۇرىلعى جالپىلاسقان. مايدا تيىنىڭ بولماسا، بۇنىڭ دا اۋرەسى كوپ نەمە. ءبىر قىزىعى بۇل ۋاقىتتا ساپار شەككەندەردىڭ دەنى كەمپىر-شالدار. ەجەلگى «ۆەرنىيدىڭ» بايىرعى تۇرعىندارى. قوعامدىق كولىككە اياعىڭ ىلىنگەننەن، دىتتەگەن جەرىڭە جەتكەنشە جاقتىرماي وتىرادى. تاپ ءبىر سولاردىڭ قىر جەلكەسىنە ءمىنىپ كەلە جاتقانداي، ۇناتپاي قارايدى. نەگە سويتەدى، ەي؟! كوممۋنيزمنىڭ نۇرىنا بالقىپ ءتاتتى ءتۇس كورىپ جاتقاندا، شىرىن ۇيقىسىن بۇزعان زامانعا وكپەلەي مە ەكەن؟ شەمەن بوپ قاتقان دەرتى ارقالاپ جۇرگەن سوڭ كىمدى ۇناتسىن دەيسىڭ...

ايالداما سايىن جاڭارىپ وتىراتىن جولاۋشىلاردىڭ قاتارىن ءبىر جاس جىگىت تولىقتىردى. كىرگەن بويى جۇرگىزۋشىگە بارىپ، ەكى ءجۇز تەڭگەلىك قاعاز اقشاسىن مايدالاپ بەرۋىن ءوتىندى. جۇرگىزۋشى «مايدا جوق» دەگەندەي يىعىن قومداعان سوڭ، جاعالاي بارىمىزدەن سۇراپ شىقتى. ەشكىمدە مايدا تيىن جوق. جاس جىگىت جۇرگىزۋشىگە قايتا بارىپ، قالتاسىنان قىرىق تەڭگەسىن شىعارىپ: «ەشكىمدە مايدا اقشا جوق ەكەن. «ون تەڭگە جەتپەيدى» دەمەسەڭىز، وسىعان الا كەتسەڭىز»، - دەدى. جۇرگىزىۋشى كەلىسسە دە، جاۋاپكەرشىلىكتەن باسىن الىپ قاشىپ تۇر. «قاي جەرگە باراسىڭ؟ وتىرا بەر. اقشاڭدى تۇسكەندە تولەرسىڭ. بيلەت تەكسەرۋشىلەر ءمىنىپ جاتسا، ءوزىڭ جاۋاپ بەرەسىڭ عوي». جىگىت «ءيا» نە «جوق» دەپ تە ايتپادى. وزىمەن ءوزى. تاعى ءبىر ايالدامادان جاس بالاسىن قولتىقتاعان، قايىرشى ايەل ءمىندى. اركىم ازىن-اۋلاق بىردەمەلەرىن ۇستاتىپ جاتتى. جىگىت تە قىرىق تەڭگەسىن ايەلدىڭ جايىلعان الاقانىنا توكتى. جەتەتىن جەرىنە جەتكەن شالداۋىت كىسى، تروللەيبۋستان ءتۇسىپ بارا جاتىپ، قولىنداعى بيلەتىن جىگىتكە ۇسىنىپ ەدى، ول كەرى قايتارىپ: «راحمەت! بۇنى العانىم ۇيات بولار. تۇسەتىن جەرىمە جەتكەنشە مايدا اقشاسى بار بىرەۋ-مىرەۋ ءمىنىپ قالار»، - دەپ ازار دا بەزەر بولدى. جىگىتتىڭ قارسى الدىندا وتىرعان سارىكىدىر ايەل قومپىلداپ سويلەپ كەتتى. «الا سالمايسىڭ با؟ وتىرىك سۇتتەن اق، سۋدان تۇنىق بولا قالعاندارىڭدى قويىڭدارشى وسى. بيلەتتە اتى جازىلۋلى تۇر ما ەكەن!». جىگىت ءلام دەمەدى. جاڭادان تروللەيبۋسقا شىققان قىزدان مايدا اقشا سۇراپ ەدى، ەكى ءجۇز تەڭگەنىڭ جىرى شەشىلدى. ەلۋ تەڭگەسىن قۇرىلعىعا سالىپ، بيلەتىن الدى دا، تاعى ءبىر-ەكى ايالدامادان سوڭ قاراسىن باتىردى. اڭگىمەنىڭ كوكەسى جىگىت كەتكەن سوڭ باستالدى. جاڭاعى ايەلدىڭ قاسىندا وتىرعان تاعى ءبىر كەلىنشەك وتقا ماي تامىزدى. «انا بالا شىنىمەن دە ءبىر قۇدايعا قاراعان بالا سەكىلدى. دايىن بيلەتتى الماي، ۇياتتان بەتىنىڭ ءمورى توگىلىپ تۇر عوي». بايعىزداي بالەنىڭ ءبارىن بولجايتىن، جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ استارىنان جاماندىق ىزدەيتىن ادام ەكەن سارى اپام. وت الىپ، قوپاعا ءتۇستى. «وي، نە قىلعان ۇيات دەيسىڭ اكەتىپ بارا جاتقان؟ ىستەگەن كۇناسىن جۋىپ-شايعىسى كەلەتىن بىرەۋ شىعار. قارامايسىڭ با، جۇرگىزۋشىمەن كەلىسكەن قىرىق تەڭگەسىن دە قايىرشىعا بەرە سالدى. سوعان قاراعاندا كۇناسى ۇلكەن-اۋ. كىمنىڭ ىشىنە كىم كىرىپ شىعىپتى. اركىمنىڭ ىشىندە ءبىر ولگەن ءيتتىڭ باسى. قازىرگى ادامدارعا سەنىم جوق. پەرىشتە بولعىسى كەلەتىندەرگە اسىرەسە...». ەكى ايەل وزدەرىنە تۇك قاتىسى جوق بولسا دا، الدەقاشان  ءتۇسىپ قالعان جىگىتتى جەردەن اپ، جەرگە سالىپ كەلەدى. ەكەۋىنە سالسا، جۇرتتىڭ ءبارىن جازاعا تارتاتىن ءتۇرى بار. «جەر بەتىندە جاقسىلىق جوق» دەپ، ءوزى قىسقا ءومىردىڭ قاراڭعى-قالتارىسىنا عانا ۇڭىلەتىن كورسوقىردىڭ اڭگىمەسىنىڭ ءوزى سەڭ سوققانداي شارشاتادى ەكەن. دىتتەگەن جەرىمنەن مەن دە ءتۇسىپ قالدىم. قۇرىسىن، ەرتەرەك شىققاندا دۇرىس بولار ما ەدى...

«اباي-اقپارات»