قازاقستاندا مامىردىڭ ونىنان كەيستەر سانى كۇرت وسە باستايدى. ماۋسىمنىڭ باسىندا شارىقتاۋ شەگىنە جەتەدى.

اقش، رەسەي جانە قازاقستان كەيستەرىن كىرىكتىرەمىز. ال ءوسۋ قارقىنىن العاشقى كەيس تىركەلگەننەن جالپى كارانتين ەنگىزىلگەنگە دەيىنگى جانە كارانتين بەكىتىلگەن كۇننەن بۇگىنگە دەيىنگى ۋاقىت ارالىعىن قاراستىرامىز.

- يتاليادا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان العاشقى كەيس 31 قاڭتاردا تىركەلدى. ال يتاليا ۇكىمەتى رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە توتەنشە جاعدايدى 10 ناۋرىزدا ەنگىزدى. سونىمەن، 10 ناۋرىز بەن 28 ءساۋىر ارالىعىندا ۆيرۋس جۇقتىرعانى انىقتالعاندار سانى 10 149-دان 201 505-كە جەتتى. ال ءولىم سانى 631-دەن 27 359-عا باردى.

- اقش-تا العاشقى كەيس 23 قاڭتاردا تىركەلدى. ال فەدەرالدى دەڭگەيدە توتەنشە جاعداي 13 ناۋرىزدا ەنگىزىلدى. ال 13 ناۋرىز بەن 28 ءساۋىر ارالىعىندا ۆيرۋس جۇقتىرعانى انىقتالعاندار سانى 1598-دەن 1 003 625-كە جەتتى. ءولىم سانى 44-تەن 57 608-گە باردى.

- رەسەيدە ەڭ العاشقى كەيس 31 قاڭتاردا تىركەلدى. ال ەلدە توتەنشە جاعداي 30 ناۋرىزدا ەنگىزىلدى. كەيستەر سانى 30 ناۋرىزدان 28 ءساۋىر ارالىعىندا 1836-دان 93558-گە جەتتى. ءولىم سانى 9-دان 867-گە باردى.

- قازاقستاندا العاشقى كەيس 13 ناۋرىزدا تىركەلدى. ال توتەنشە جاعداي 15 ناۋرىزدان جاريالاندى. ال 15 ناۋرىز بەن 28 ءساۋىر ارالىعىندا كەيستەر سانى 9-دان 3027-گە جەتتى. ءولىم سانى 0-دەن 25-كە باردى.

(كەستەگە قاراڭىز)رەسەي مەن قازاقستاندا كەيستەردىڭ شارىقتاۋ شەگىنە قاشان جەتەتىنىن يتاليا مەن اقش-تاعى كەيستەر سانىنىڭ ءوسۋ قارقىنىنا قاراپ، سالىستىرمالى تۇردە بولجاۋعا بولادى. ول ءۇشىن كوروناۆيرۋس كەيسىنىڭ اقش پەن يتاليانىڭ بارلىق ايماعىن قامتىعان كۇننەن شارىقتاۋ شەگىنە جەتكەنگە دەيىنگى ارالىقتاعى كۇن سايىنعى پايىزدىق ءوسىمنىڭ وزگەرۋ كوەففيتسيەنتىن انىقتاۋ كەرەك.

3 ناۋرىزدا اقش-تىڭ بارلىق شتاتىندا كوروناۆيرۋس كەيسى تىركەلدى. ال اقش-تاعى كەيس سانى بويىنشا شارىقتاۋ شەگى 25 ءساۋىر كۇنى ء(بىر تاۋلىكتە 36 847 ادامدا ۆيرۋس بار ەكەندىگى انىقتالدى) بولدى. دەمەك، 3 ناۋرىزدان 25 ساۋىرگە دەيىنگى ارالىقتاعى كۇن سايىنعى پايىزدىق ءوسىمنىڭ وزگەرۋ كوەففيتسيەنتىن ەسەپتەسەك، 49 پايىزدان 3,9 پايىزعا وزگەرگەن. سوسىن اقش-تا كەيس سانى شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋى ءۇشىن 53 كۇن قاجەت بولدى.

COVID-19 كەيستەرى بويىنشا، يتاليانىڭ بارلىق ايماعى 23 اقپاندا قامتىلدى. دەمەك سول كۇننەن 21 ناۋرىزعا دەيىنگى ارالىقتى ەسەپتەسەك، كوەففيتسيەنت 90 پايىزدان 14 پايىزعا وزگەرگەنىن كورەمىز. سونىمەن، يتاليادا كەيس سانىنىڭ شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋىنە 26 كۇن كەتكەن.

اقش حالىق سانى 328 ميلليون، ال يتاليا حالقىنىڭ سانى 60 ميلليون ەكەنى بەلگىلى. بىرىنشىسىنە (اقش-قا) شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋگە 53 كۇن، ەكىنشىسىنە (يتالياعا) 26 كۇن كەتكەن. رەسەيدىڭ حالىق سانىنىڭ 144 ميلليون ەكەنىن ەسكەرسەك، رەسەيگە شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋگە ورتا ەسەپپەن 40 كۇن قاجەت بولادى.

17 ءساۋىر كۇنى رەسەيدىڭ التايىندا (التايسكي كراي) العاشقى كەيس انىقتالىپ، كوروناۆيرۋس انىقتالماعان رەسەيدە ايماق قالمادى. دەمەك 17 ساۋىردەن 40 كۇن ساناساق، رەسەيدەگى كەستەردىڭ شارىقتاۋ شەگى مامىردىڭ سوڭعى كۇندەرىنە تۋرا كەلەدى. ال وزگەرۋ كوەففيتسيەنتى 17 ساۋىردەن بۇگىنگە دەيىن 15 پايىزدان 7.4 پايىزعا اۋعان.

ال قازاقستاندا وبلىستار بويىنشا سوڭعى بولىپ كەيسى تىركەلگەن 3 ءساۋىر كۇنى قوستاناي بولدى. سول كۇننەن باستاپ بۇگىنگە دەيىنگى كەيستەر سانىنىڭ كۇن سايىنعى پايىزدىق ءوسىمىنىڭ وزگەرۋ كوەففيتسيەنتى 6,5 پايىزدان 5,3 پايىزعا وزگەرىپ وتىر. قازاقستاندا وزگەرۋ كوەففيتسيەنتىنىڭ سالىستىرمالى تۇردە تومەن بولۋىنا جانە وزگە ەلدەردىڭ كەيس سانىنا قاتىستى كوررەلياتسيالانباۋىنا تاۋلىگىنە جاسالاتىن تەستىلەۋ سانىنىڭ از ەكەندىگى نەگىز.

وسى كۇنگە دەيىن قازاقستاندا كوروناۆيرۋستى انىقتاۋعا قانشا تەست الىنعانى تۋرالى ناقتى دەرەك تابا المادىم (ەگەر بىلسەڭىز، تومەندە ءبولىسىڭىز). مىسالى، بۇگىنگە دەيىن اقش 6 ميلليونعا جۋىق، ال رەسەي 3 ميلليوننان استام تەست الىپ ۇلگەرگەن. حالىق سانىن سالىستىرا وتىرىپ ايتقاندا، قازاقستان كەم دەگەندە رەسەيدەن 10 ەسە از جاساي العان بولۋى ءتيىس. ەگەر ودان از جاساعان بولساق، قازاقستاندا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعاندار سانىنىڭ تومەن بولۋىنا تەست جاساۋدىڭ جەتىسپەۋى نەگىز بولادى. بۇل قازاقستانداعى كەيستەر سانىنىڭ شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋىن تاعى 10 كۇنگە كەشەۋىلدەتەدى، ياعني ماۋسىمنىڭ ءبىرىنشى جارتىسىنا تۋرا كەلەدى.

[ەكىنشى كەستەگە قاراڭىز]

اقش پەن يتالياداعى كەيستەر سانى بىردەي كوررەلياتسيامەن وسۋىنە ەكى ەلدىڭ دە كارانتين شارالاردى سالىستىرمالى تۇردە كەش ۇيىمداستىرۋى جانە حالىقتىڭ كارانتيندىك تارتىپكە باعىنا قويماۋى سەبەپ. ال رەسەي مەن قازاقستانداعى كەيستەر سانىنىڭ بىردەي كوررەلياتسيادا وسۋىنە كارانتيندىك ءتارتىپتىڭ قاتاڭ ۇيىمداستىرىلۋى نەگىز بولىپ وتىر. سوسىن قازاقستاندا كارانتيندىك شارالاردىڭ ەرتە قولعا الىنعانى دا كەيس سانىنىڭ شارىقتاۋ شەگىنە جەتۋدى كەشەۋىلدەتەدى. سەبەبى قالا ىشىندە حالىق اراسىندا مينيمۋم بولسا دا، ينتەركوممۋنيكاتسيا بار. دەمەك ۆيرۋس ءبارىبىر تارالا بەرەدى.

مىسالى، جاسى 30-عا دەيىنگى ازاماتتار ءوزىڭىز بىلمەگەن جاعدايدا ۆيرۋستى تاراتۋشىعا اينالعان بولۋىڭىز مۇمكىن، ياعني جاستاردا ۆيرۋس جۇقتىرىپ السا دا، قۇرعاق جوتەل نە اۋا تىنىسى تارىلاتىن قيىندىقتار بولمايدى. بىراق جاسى ۇلكەن ازاماتتارعا ءوزى بىلمەي تاراتادى. سول ءۇشىن دە تەس تاپسىرعىسى كەلەتىن ازاماتتاردىڭ بارلىعىن تەستىلەۋدەن وتكىزۋ قاجەت، ياعني جاستار ۆيرۋس جۇقتىرعانىن قانشا ەرتە بىلسە، سونشا ەرتە وزدەرىن وقشاۋلاپ، وزگەگە جۇقتىرمايدى.

سوسىن، مەنىڭ ويىمشا، ءار وبلىس پەن ۇلكەن قالالاردىڭ سىرتىندا بلوكپوستتار قويۋ ەڭ ءتيىمدى شەشىمدەردىڭ ءبىرى. بۇل ەپيتسەنتردەگى ۆيرۋس تارالۋىنىڭ باسقا ايماقتاردى قامتىماۋىنا جاعداي جاسايدى. بىراق كارانتين بەكىتىلمەي تۇرىپ، الماتى مەن ەلوردادان ايماقتارعا ازاماتتاردىڭ كەتۋىنە جول بەرۋ ۇلكەن قاتەلىك بولدى. سول سەبەپتى باسقا ايماقتار دا ەپيتسەنترگە اينالدى. وعان قىزىلوردا مىسال بولا الادى.

جولداس ورىسباەۆتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz