جالپى، قوعام دەگەن كۇردەلى فورماتسيا عوي، ونىڭ مۇشەسى، ادام بولىپ ءومىر ءسۇرۋ قيىن. ال ايەل زاتى بولۋ، اسىرەسە قازاقستاندا، ءتىپتى قيىن. سوندىقتان ءوزىڭنىڭ ەسىڭدە ۇستايتىن كەيبىر جايتتار بولادى.

1. اينالاڭداعى ادامنىڭ ءبارى - نە كيەسىڭ، نە ىشەسىڭ، قايدا باراسىڭ، كىممەن ارالاساسىڭ – بارىنە كيلىگىپ، جول سىلتەگىسى كەلىپ تۇرادى. بىراق سەن تۋرا سول اقىل ايتۋشىلار سياقتى ادامسىڭ، ءوزىڭنىڭ باسىڭ بار، ەشكىم قايتالاي المايتىن ومىرلىك جولىڭ بار. قۇداي سەنى ولاردان بولەك ادام زاتى ەتىپ جاراتتى عوي، باسقا بىرەۋدىڭ اعزاسىنداعى ءبىر جاسۋشا ەمەسسىڭ. ءوز جولى بولسىن دەپ، وزىڭە عانا تيەسىلى، دەربەس ءومىر بەردى. سانا يەسىسىڭ. ءوز تاڭداۋىڭ بار. جانە ونى قانشا شۋىلداپ، تۇقىرتىپ، باسىنعىسى كەلسە دە ەشكىم سەنەن تارتىپ الا المايدى.

2. بالا كەزىڭنەن «وقۋ قۋما، قىزدىڭ مۇراتى باسقادا» دەپ قۇلاعىڭا قۇيادى. ءتىپتى كىتاپ وقىپ وتىراتىنىڭدى، نە باسقا قىزىعۋشىلىعىڭ بارىن كەلەمەجدەپ، مازاق قىلاتىندار بولار. بىراق سەن دە قۇدايدىڭ ماحابباتپەن جاراتقان پەندەسىسىڭ، سەنىڭ دە تابيعاتىڭنان ءبىر نارسەگە بەيىمىڭ، جۇرەگىڭ سۋساپ ىزدەيتىن ءبىر جارىق بولادى. قوعام بەلگىلەپ بەرگەن شەڭبەردىڭ ىشىندە عانا ەمەس، ودان شىعىپ تا ارمانداۋعا بولادى. ادام ارمانداي الماسا، نەسى ادام؟ بىرەۋ شەكاراسىن بەلگىلەپ بەرسە، ونىڭ نەسى ارمان؟ ايەل زاتى دا ادام، دەمەك ونىڭ دا رۋحى، ارمانى، اڭسارى بولاتىنى تابيعي قۇبىلىس. سەندە دە باسقالاردا بار مۇمكىندىكتىڭ ءبارى بار. ايەل زاتىنىڭ اقىلى كەم ەمەس، ەشقاشان كەم بولعان ەمەس; تەك جۇمىس ىستەۋگە، رۋحىنىڭ مىقتىلىعىن، اقىلىنىڭ جۇيرىكتىگىن كورسەتۋگە مۇمكىندىگى عانا ازداۋ بولىپ كەلدى. ءدال قازىر ەر مەن ايەلگە بىردەي مۇمكىندىكتى پايدالاناتىن; تەڭدىك جوق جەردە قوعامنان، جۇمىس ورىندارىنان، مەملەكەتتەن ونى تالاپ ەتۋگە بولاتىن; ءوز ارمانىڭ ءۇشىن كۇرەسۋگە بولاتىن ۋاقىت.

3. بالا كەزىڭنەن ساعان سۇقتانىپ، رەتى كەلسە قولىڭنان، بەلىڭنەن، ت.ب. ۇستاپ قالۋعا تىرىساتىن تانىستار، اۆتوبۋستا تۇرعاندا ادەيى تاقالىپ تۇراتىن، كوشەدە بىلاپىت سوزدەرىن اقتارا سالاتىن بەيتانىستار بولادى. ارينە، ونىڭ ءبارى سەنى ءولتىرىپ تاستامايدى. جامان ويىن بىلدىرگەن كەيبىرەۋلەرگە تويتارىس بەرىپ، كەيىن ءتىپتى دوس بولىپ كەتۋگە بولادى; مىقتى ەكەنىڭدى تۇسىنگەندە ولار جىم بولادى. بىراق ونداي ءار ارەكەتتەن، ءار جامان پيعىلدان جانىڭ قورلانا بەرەدى; سەن ەشقاشان ونىڭ سەنى وزىنەن تومەن زات سانايتىنىن، تيىسۋگە، بۋللينگ جاساۋعا بولادى دەپ ويلايتىنىن ۇمىتپايسىڭ، جادىڭدا ۇستايسىڭ. جانە بۇل سالاۋاتتى قوعامنىڭ بەلگىسى ەمەس. Harassment پەن بۋللينگتى توقتاتۋ كەرەك، ول نورما بولماۋ كەرەك. قىز بولىپ تۋىلعانىم ءۇشىن عانا (ۇل بولىپ تۋىلعانىنىڭ نەگىزىندە عانا) مەنى ەشكىم باسىنا المايدى. بىردەن ايتايىن، «ەشكىم تيىسپەسىن دەسەڭ ورانىپ ءجۇر» دەگەن ەشقانداي دا ارگۋمەنت ەمەس. ورانىپ جۇرگەن قىزدارعا دا تالاي نارسە ايتىلىپ ءجۇر، ەستىپ، ءبىلىپ ءجۇرمىز. جالپى ادامنىڭ ءدىندى ۇستانۋى/ۇستانباۋى، ۇزىن/قىسقا كيۋى، سۋرەتكە قالاي تۇسەتىنى، ت.ب. ءوزىنىڭ عانا شارۋاسى. ونداي نارسەلەردىڭ نەگىزىندە ادامدى كەمسىتۋگە، قورلاۋعا ەشكىمنىڭ قۇقى جوق. دەمەك ەسىڭدە بولسىن، بىرەۋلەردىڭ مەيىرىمسىزدىگى، دوكىرلىگى، ىنساپسىزدىعى، سىرتىڭنان جاپسىرعان ستەرەوتيپتەرى سەنىڭ كىم ەكەنىڭدى انىقتاي المايدى; سەنىڭ ءوزىڭ تۋرالى پىكىرىڭدى دە وزگەرتپەۋى كەرەك.

4. ءبىزدىڭ قوعامدا بارلىق جاعدايدا قىز كىنالى. كۇيەۋگە شىقپاي جۇكتى بولدى ما، كىنالى، اجىراستى ما، كىنالى، بالا تۋمادى ما، كىنالى. بىراق نە نارسەگە كىنالى ەكەنىڭدى ءوزىڭ عانا شەشەسىڭ. ءومىر ءسۇرۋدىڭ جالعىز جولى باسقالار ايتقانداي ەمەس.

5. قىزدىڭ ورنىن كورسەتىپ، تۇقىرتقىسى كەلىپ تۇراتىندار كوپ بولادى. بۇل سەنىڭ قىسىلىپ-قىمتىرىلىپ جۇرۋىڭە نەگىز ەمەس. بۇل قايتا سولاردىڭ ادامگەرشىلىك دەڭگەيىنىڭ، مەيىرىمسىزدىگىنىڭ، ميلارىنداعى شەكارالاردىڭ كورسەتكىشى. ويتكەنى سەكسيزم ادامگەرشىلىككە جات پا؟ جات. بۋللينگ ادامگەرشىلىككە جات پا؟ جات. بىرەۋدى كەمسىتۋ، قورلاۋ ارقىلى تاربيەلەپ جىبەرىپتى دەگەندى كورگەن ەمەسپىن، قايتا جانىن جارالايدى، جۇرەگىن قاتايتادى. سونى تۇسىنە المايتىنداردان قىسىلما، ولاردى قايتا اياۋ كەرەك. سەنىڭ تۋىڭ ادامگەرشىلىك، سەنىڭ ميىڭدا، اقىلىڭدا ادام بالاسىن جىنىسىنا، جاسىنا، ناسىلىنە، دىنىنە قاراماي، ادام دەپ تانىپ، جاقسى كورۋ كەرەك، «ادامزاتتىڭ ءبارىن ءسۇي باۋىرىم دەپ» دەگەن قاعيدا بار. ال سونى وزىنشە تۇسىنەتىندەر ءجۇرسىن سولاي، ءوز ءومىرى، ءوز تۇسىنىگى. تەك ولاردىڭ ورتاعاسىرلىق ويلارى سەنىڭ ءومىرىڭدى، ساناڭدى بىلعاۋىنا، ۋلاۋىنا جول بەرمە.

ءاسيا باعداۋلەتقىزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz