ۇلتتىق كەڭەس «ۇلتتىق» بولۋى ءۇشىن نە ىستەۋى كەرەك؟
قازىر قوعامدا ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسى جايىندا ءار قيلى اڭگىمە كوپ. ارينە ەشكىمنىڭ اۋزىنا قاقپاق بولا المايسىڭ. اركىم ءوز ايتقانىن دۇرىس سانايتىن زامان. دەگەنمەن اتاۋىنىڭ ءوزى كوڭىلگە قونىڭقىرامايتىن بۇل كەڭەستى جاۋىپ تاستاۋ كەرەك دەگەن اڭگىمە كوپ. نەگە؟ ونىڭ وزىندىك سەبەپتەرى بار. وسى جايىندا بىرەر اۋىز ءسوز ايتا كەتەيىن.
بۇل كەڭەستىڭ قۇرامىندا مەن التى اي بولعانمىن. سوندىقتان ۇلتتىق كەڭەستىڭ جاي-جاپسارىمەن ءبىراز تانىسپىن. راس، ءاۋ باستا پرەزيدەنت توقاەۆ ۇلتتىق كەڭەس قۇرۋ جونىندە شەشىم قابىلداعاندا، «ەلدە ساياسي رەفورمالار باستالدى» دەپ قۋانىپ، پرەزيدەنتتى قولداعانداردىڭ ءبىرى ەدىم. دەگەنمەن كەڭەستىڭ قۇرامىنا ەنىپ، جۇمىس باستاعاندا كوڭىلىم تولىڭقىرامادى. ويتكەنى ۇلتتىق كەڭەستىڭ قولىندا ەشقانداي قۇزىرەت جوق ەدى.
كەڭەس مەملەكەتتىڭ دامۋىنا، قوعامنىڭ اشىقتىعىنا، ەكونوميكاعا سەرپىن بەرۋگە، الەۋمەتتىك سالاداعى تۇيتكىلدەردى شەشۋگە، حالىق پەن بيلىك اراسىندا ديالوگ ورناتۋعا سەپتىك بولا ما دەگەن ويدا ەدىم. وكنىشتىسى ولاي ەمەس ەكەن.
راس، حالىقتىڭ كوكەيىندەگىسىن بيلىككە جەتكىزۋگە، جاقسى باستامالار كوتەرۋگە مۇمكىندىك بولدى. ءبىراز وزەكتى ماسەلەلەر كوتەرىلدى دە. بىراق ولار شەشىمىن تاپتى، بيلىك كەڭەستە كوتەرىلگەن باستامالاردى ءىلىپ اكەتتى دەپ ايتا المايمىن. وكىنىشتىسى، سودان بولار جاقسى باستامالار اياقسىز قالىپ جاتىر. ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ ۇلتتىق كەڭەس جاي عانا قاتارداعى كوپ ۇيىمنىڭ بىرىنە اينالماۋى ءتيىس. «ۇلتتىق» دەگەن اتاۋ تۇرعان سوڭ، بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە قۇزىرەتى بولۋى ءتيىس ەدى. الايدا ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى جانىنداعى كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشى ورگان عانا.
تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن جايت، ۇلتتىق كەڭەستىڭ نەگىزگى ماقساتى – جۇرتشىلىقتىڭ، ساياسي پارتيالاردىڭ، ازاماتتىق قوعامنىڭ وكىلدەرىمەن كەڭىنەن تالقىلاۋ نەگىزىندە مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا ۇسىنىستار مەن ۇسىنىمدار تۇجىرىمداۋ. بار قىزمەتى وسى. بۇدان نە پايدا؟ مۇنداي اقىل-كەڭەس بەرەتىن توپتار پرەزيدەنت اينالاسىندا جەتكىلىكتى ەمەس پە؟ دەمەك، وسى تۇستا ويلانۋ كەرەك.
مەنىڭشە، وسى كەڭەستە مەملەكەتتىڭ، ۇلتتىق قامىن ويلايتىن، سول ءۇشىن جان تانىمەن قىزمەت ەتۋگە بار، نە ءبىر مىقتى، ءبىلىمدى، بىلىكتى ازاماتتار جەتەرلىك. سولاردى كەڭەستىڭ شەڭبەرىنە تىعىپ قويماي، پارلامەنتكە تارتۋ. ياعني الدا كەلە جاتقان ءماجىلىس سايلاۋىندا سولاردى ىرىكتەپ الىپ جاتسا قۇپ بولار ەدى. ويتكەنى حالىققا بەلگىلى ءبىر جاعداي، ماجىلىستە كوبىنە جاسى كەلگەندەر، ەشقانداي يدەيا، باستامالارى جوق، كەزدەيسوق دەپۋتات بولعاندار بارشىلىق. سولاردى كەتىرىپ، ۇلتتىق كەڭەستە وتىرعان ۇلتىم دەيتىن ازاماتتاردى دەپۋتاتتىققا تارتسا، وندا پارلامەنتتە سەرپىلىس بولىپ، «قان جاڭارار» ەدى. قوزعالىس بولار ەدى. ءماجىلىس حالىققا ءبىر تابان جاقىندار ەدى، ۇلتتىڭ ءسوزىن سويلەپ، ۇلتتىڭ تىلىنە جان بىتىرەر ەدى.
ال، ولاي بولعان جاعدايدا بىرەر جىلدان كەيىن ۇلتتىق كەڭەستەن ەش ءمان قالمايدى.
ازاماتحان ءامىرتايدىڭ جازباسى
Abai.kz