«ستەپەنديادان باس تارتقان جوقپىز!..»
كەشە الماتىدا ءبىر توپ ونەر جانە مادەنيەت قايراتكەرلەرىنە ەلباسى پرەزيدەنت ستەپەندياسىن تاپسىرعان بولاتىن. پرەزيدەنت ستەپەندياسىن بيبىگۇل تولەگەنوۆا، ەرمەك سەركەباەۆ، ءاسانالى ءاشىموۆ، شەرحان مۇرتازا، اكىم تارازي، قاليحان ىسقاق، فاريزا وڭعارسىنوۆا، مەرۋەرت وتەكەشوۆا، زامزاگۇل ءشارىپوۆا، گۇلنار دوسماتوۆا، يۋري اراۆين، اناتولي مولودوۆ، نۇرتاس يساباەۆ، ساكەن يماناسوۆ، تۇرسىنجان شاپاي قاتارلى ادەبيەت جانە ونەر مايتالماندارى يەلەندى. بۇل تۋراسىندا رەسمي اقپارات كوزدەرى دە، ەركىن حابار تاراتاتىن بۇقارالىق قۇرالدار دا جارىسى جازىپ، جالپاق جۇرتقا جاريا ەتكەن-ءدى. بىلاي قاراعاندا ايتا قالارلىقتاي جاڭالىق نەمەسە وقيعا ەمەس. جىلداعى ءداستۇر: ونەرگە، مادەنيەتكە، ادەبيەتكە ۇزبەي ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقان گۋمانيتارلىق سالاداعى تۋىندىگەرلەر وسىلايشا ەلباسىنىڭ قولىنان قارجىلاي سىي-سىياپات الۋدا. الايدا، بيىل الگى سىي-سىياپاتتىڭ سوڭىنان «سىعىرايىپ» ءسوز ەردى. ەل اۋزىنداعى گۋ-گۋ اڭگىمەگە قۇلاق تۇرسەك، جازۋشى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ ساحيبى قاليحان ىسقاق پرەزيدەنت ستەپەندياسىنان باس تارتىپتى-مىس. ىلە-شالا شەرحان مۇرتازا مەن اكىم تارازي دە قالاعاڭنىڭ «قاھارماندىعىن» قايتالاپتى-مىس. باسقا جاقتى قايدام، الماتىنىڭ ارنەگە ەلەڭدەپ، قۇلاعىن تۇرىك ۇستايتىن جۇرتى «جىرتىلىپ» جاتىر: «الالاي دا بۇلالاي»، «تاستاپ كەتىپتى»، «لاقتىرىپ كەتىپتى» دەپ. بۇنداي جەل ءسوز ءبىر تۇرىپ السا، توقتامايدى.
كەشە الماتىدا ءبىر توپ ونەر جانە مادەنيەت قايراتكەرلەرىنە ەلباسى پرەزيدەنت ستەپەندياسىن تاپسىرعان بولاتىن. پرەزيدەنت ستەپەندياسىن بيبىگۇل تولەگەنوۆا، ەرمەك سەركەباەۆ، ءاسانالى ءاشىموۆ، شەرحان مۇرتازا، اكىم تارازي، قاليحان ىسقاق، فاريزا وڭعارسىنوۆا، مەرۋەرت وتەكەشوۆا، زامزاگۇل ءشارىپوۆا، گۇلنار دوسماتوۆا، يۋري اراۆين، اناتولي مولودوۆ، نۇرتاس يساباەۆ، ساكەن يماناسوۆ، تۇرسىنجان شاپاي قاتارلى ادەبيەت جانە ونەر مايتالماندارى يەلەندى. بۇل تۋراسىندا رەسمي اقپارات كوزدەرى دە، ەركىن حابار تاراتاتىن بۇقارالىق قۇرالدار دا جارىسى جازىپ، جالپاق جۇرتقا جاريا ەتكەن-ءدى. بىلاي قاراعاندا ايتا قالارلىقتاي جاڭالىق نەمەسە وقيعا ەمەس. جىلداعى ءداستۇر: ونەرگە، مادەنيەتكە، ادەبيەتكە ۇزبەي ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقان گۋمانيتارلىق سالاداعى تۋىندىگەرلەر وسىلايشا ەلباسىنىڭ قولىنان قارجىلاي سىي-سىياپات الۋدا. الايدا، بيىل الگى سىي-سىياپاتتىڭ سوڭىنان «سىعىرايىپ» ءسوز ەردى. ەل اۋزىنداعى گۋ-گۋ اڭگىمەگە قۇلاق تۇرسەك، جازۋشى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ ساحيبى قاليحان ىسقاق پرەزيدەنت ستەپەندياسىنان باس تارتىپتى-مىس. ىلە-شالا شەرحان مۇرتازا مەن اكىم تارازي دە قالاعاڭنىڭ «قاھارماندىعىن» قايتالاپتى-مىس. باسقا جاقتى قايدام، الماتىنىڭ ارنەگە ەلەڭدەپ، قۇلاعىن تۇرىك ۇستايتىن جۇرتى «جىرتىلىپ» جاتىر: «الالاي دا بۇلالاي»، «تاستاپ كەتىپتى»، «لاقتىرىپ كەتىپتى» دەپ. بۇنداي جەل ءسوز ءبىر تۇرىپ السا، توقتامايدى. سوندىقتان اتالعان قالامگەرلەرگە قوڭىراۋ شالۋعا تۋرا كەلدى (ەسكەرتۋ: بۇل ارادا ءبىز ايگىلى قالامگەر اعالارىمىزدى الىپ-قاشتى سوزگە قالدىرا بەرمەي ماسەلەنىڭ انىق-قانىعىن ءبىلىپ، ەلگە شىنايى اقپارات جەتكىزۋدى عانا ماقسات تۇتتىق).
الدىمەن قاليحان ىسقاقتىڭ ۇيىندەگى تەلەفوندى بەزىلدەتتىك. اپامىز الدى. كىم ەكەنىمىزدى سۇرادى. ءبىز جايىمىزدى ءمالىم ەتكەنشە، تۇتقانى قالەكەڭنىڭ قولىنا ۇستاتتى.
- اعا، اسسالاۋماعالايكۋم! بۇل «اباي.كز» دەگەن سايتتان حابارلاسىپ جاتقان ىنىلەرىڭىز عوي. مىنا جۇرت «ءسىز، اكىم تارازي، شەرحان مۇرتازا ۇشەۋىڭىز پرەزيدەنت ستەپەندياسىنان باس تارتىپتى» دەپ شۋلاۋدا. سونىڭ انىق-قانىعىنا جەتەيىك دەپ ەدىك. راس پا، اعا؟
(قالاعامىز الدىمەن قوڭىر ۇنىمەن از-كەم ىڭىرانىپ الدى. سوسىن جادىراپ كۇلدى. كۇلدى دە بىلاي دەدى):
- وي، ءبىز مالكىلدەگەن شالدار، اقشادان باس تارتپايمىز عوي. ول وتىرىك ءسوز. بەكەر ءسوز.
- راحمەت، اعا.
سوسىن اكىم ءتارازيدىڭ قالتا تەلەفونىنىڭ نومەرىن تاۋىپ الىپ تەرىپ جىبەرىپ، باستىق. «اسسالاۋماعالايكۋم!» دەدىك. «الىكسالام!» دەدى. ايتىپ جاتىرمىز وسىلاي دا وسىلاي دەپ. اكىم اعا «اباي.كز» دەگەندى العاش ەستىپ تۇرسا كەرەك، «قانداي كەيزەت؟» دەپ سۇرادى. ايتتىق: ا-باي. اباي.كەيزەت.وپتيميزاتسيا سايتا
- ءىىىڭ
- اعا، نە ستەپەنديادان باس تارتقانسىزدار ما؟
- ونى كىم ايتىپ ءجۇر؟
- ەل، قالا بەردى ينتەرنەت.
- جوق، وتىرىك ءسوز. مىنالارىڭ ۇيات بولادى. مەن ءوزىم دەنساۋلىعىما بايلانىستى الماتىعا بارا الماي قالدىم. بىراق، وسىندا كەلىپ ءبىر تىلشىلەر سۇحبات الىپ كەتتى عوي. سولارعا ايتقانمىن.
- ە-ە، جارايدى، اعا. قاۋەستكە سىزدەردىڭ ءوز سوزدەرىڭىزبەن توقتاۋ قويماساق بىلەسىز عوي، «سامارقاندى سۋ الىپ كەتە بەرەدى».
(ازدان سوڭ اكىم اعامىزدىڭ ءوزى قوڭىراۋلاتتى):
- ءاي، سەندەر الگى ءسوزدى قايدان شىعارىپ جۇرسىڭدەر؟ مەن ينتەرنەتتى اشىپ وتىرمىن. ونداي ءسوز جوق قوي؟!.
- ءسىز قاي سايتتى قاراپ وتىرسىز («قاي ينتەرنەتتى؟» -دەپ سۇرادىق اكىم اعاعا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشى)?
- «قازاقستاندى».
- ا-ا، «قازاقستاندا» جالپى ونداي جەڭىل جەلپى سوزدەرگە ورىن تيمەيدى. مودەراتورى وتە قاتال.
- سەن ءوزى كىمسىڭ؟
ءبىز تاعى دا جالپىلداپ جاي-جاپسارىمىزدى ايتىپ شىقتىق. اباي.كەيزەت دەگەن پورتالدان حابارلاسىپ تۇرمىز، اعا. ا-باي كەيزەت. كادىمگى اباي شە، اباي قۇنانباەۆ.
- مىنالارىڭ ۇيات بولدى. ونداي ءسوز بولعان ەمەس! (دەپ اكىم اعامىز قالتاتەلەفونىن قايىرىپ جابا سالدى) ءبىز اكىم اعاعا «سىزدەردى الىپ-قاشتى سوزگە قالدىرماي، ماسەلەنىڭ انىق-قانىعىن ءبىلىپ، ەلگە شىنايى اقپارات جەتكىزۋدى ماقسات تۇتتىق» دەگەندى ايتىپ ۇلگەرمەدىك.
شەرحان مۇرتازا اقساقال «بايلانىس اياسىنان تىس جەردە بولعاندىقتان» تىلدەسە المادىق.
«اباي-اقپارات»