مەملەكەتتىك سىيلىققا كىم لايىقتى؟
بيىل ەلىمىزدەگى اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىققا ۇمىتكەرلەردىڭ سانى كوپ بولدى. ادەبيەت، ونەر جانە مادەنيەت سالاسىنداعى ۇلى ويشىل اقىننىڭ قۇرمەتىنە اتالعان ەڭ باستى سىيلىققا ۇسىنىلعاندار – قازاقستانعا تانىمال بۇگىنگى ۇلتتىق ءھام وتاندىق مادەنيەتىمىز بەن ادەبيەتىمىزگە ولجا سالىپ جۇرگەن اقىندار، جازۋشىلار، ارتيستتەر، دراماتۋرگتەر، مادەنيەتتانۋشىلار ەكەن. ونى باسپاسوزدەن، ينتەرنەت قۇرالدارىنان اڭعارىپ جۇردىك.
قازىرگىدەي اقپارات داۋىرىندە مۇنداي ناسيحاتتىڭ سالماعى ارتپاسا، كەمىمەيدى. قازىر ەلىمىزدە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى وتە كوپ. ونىڭ ىشىندە سايت، پورتال سياقتى ەلەكتروندى اقپارات قۇرالدارىنىڭ الگىندەي شىعارمالاردى كوپشىلىككە تانىستىرۋ مەن ناسيحاتتاۋداعى ءرولى وراسان زور. وسى رەتتەن كەلگەندە، «باپپەن»، «باقپەن» قوسا الدىڭىزداعى كومپيۋتەر مەن نوۋتبۋكتان، قالتاڭىزداعى تەلەفوننان دەرەۋ كورە الاتىن ەلەكتروندى اقپارات قۇرالدارى ۇمىتكەرلەرگە جانە ۇلكەن كومەكتىڭ كۇشى.
سىيلىققا ۇسىنىلعان كوركەم شىعارماعا ارنالعان تالاپتاردىڭ ىشىندە سول دۇنيەنى ناسيحاتتاۋ ماڭىزدى شارتتاردىڭ ءبىرى دەسەك، وندا مەملەكەتتىك سىيلىققا يە بولعان اۆتورلاردىڭ دا ناسيحاتى كۇشتى بولعان سياقتى. ماسەلەن، م. جولداسبەكوۆ، ع. ەسىم، س. ابدراحمانوۆ، س. اقسۇڭقارۇلى، ر. مۇقانوۆا سياقتى ۇمىتكەرلەردىڭ سىيلىققا ۇسىنىلعان ەڭبەكتەرى تۋرالى «ەگەمەن قازاقستان»، «قازاق ادەبيەتى» سياقتى بايىرعى باسىلىمداردان باستاپ، وقىرمانى وتە كوپ «Abai.kz» پورتالدارىنا دەيىن كوپتەگەن قولداۋ ماقالالار جاريالاندى. قازىر ەلەكتروندى باق-تا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە كوپتەگەن ادامداردىڭ پىكىرىن تۋدىرىپ جاتقان تىنىمباي نۇرماعانبەتوۆ سياقتى كورنەكتى قالامگەردىڭ ناسيحاتىنا كەلسەك، وندا قادىرلى قالامگەر اعامىزدىڭ مەملەكەتتىك سىيلىققا ۇسىنىلعان كىتابى جونىندەگى ماقالالاردى رەسپۋبليكالىق اقپارات قۇرالدارىنان بايقامادىق. بىلۋىمىزشە، بار بولعانى 1 عانا ماقالا جاريالانىپتى. ونىڭ ءوزى رەسپۋبليكالىق باسىلىمدا ەمەس، وبلىستىق گازەتتە. البەتتە، تىنىمباي اعامىز قازاقتىڭ كوركەم ويى مەن ءسوزىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسقان ۇلكەن قالامگەر. 1970-80 جىلدارداعى وقىرمان قاۋىم ونىڭ ەڭبەكتەرىمەن وتە جاقسى تانىس. كىتاپ وقۋدىڭ، كوركەم ادەبيەتتىڭ كۋلتى تومەندەگەن قازىرگى زاماندا ناسيحاتىڭنىڭ كۇشتى بولماعى ءلازىم.
كەيبىر پىكىرلەردە مىرزاتاي جولداسبەكوۆتىڭ، ساۋىتبەك ابدراحمانوۆتىڭ جانە روزا مۇقانوۆانىڭ سىيلىق العانىن قالامايتىن، ءتىپتى ولاردى لايىقتى سانامايتىن ويلار كەزدەسىپ قالادى. بۇل ءۇش تۇلعا دا ۇلتتىق ادەبيەتىمىز بەن مادەنيەتىمىزگە الدى جارتى عاسىردان استام، ارتى 30 جىلدان استام ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقان لايىقتى قالامگەرلەر. م. جولداسبەكوۆ ۇلتتىق مادەنيەتىمىزدىڭ تاريحي ءھام كوركەم باستاۋى - كونە تۇركى ەسكەرتكىشتەرىن زەرتتەپ، سول ارقىلى ادەبيەت تاريحىن سان عاسىرعا تەرەڭدەتكەن كورنەكتى زەرتتەۋشىلەرىمىزدىڭ ءبىرى. وسى باعىتتا قانشاما ەڭبەكتەر جاريالادى. س. ابدراحمانوۆ بولسا ادەبيەتتانۋ عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسورى. ونى ادەبيەتتىڭ ۇلەسىنە كىرىپ، سىيلىق الدى دەسەك، ونىمىز شىندىق ەمەس. بۇل كىسى سىيلىققا مادەنيەتتانۋشى رەتىندە يە بولدى. ر. مۇقانوۆا دراماتۋرگيا سالاسى بويىنشا لاۋرەات اتاندى جانە بۇل سالادا ونىڭ ەڭبەكتەرى ابدەن تانىلعان تالانتتى قالامگەر. درامالىق شىعارمالارى قارا شاڭىراق – مۇقتار اۋەزوۆ اتىنداعى اكادەميالىق تەاتردان باستاپ، رەسپۋبليكالىق، وبلىستىق تەاترلاردا ۇنەمى ساحنالانىپ كەلەدى. مەملەكەتتىك سىيلىققا يە بولعانداردىڭ ىشىندە بۇل سىيلىقتى بۇرىننان الۋعا ءتيىس الاشتىڭ مىقتى اقىنى سەرىك اقسۇڭقارۇلى، كورنەكتى ابايتانۋشى، اكادەميك عاريفوللا ەسىم، شىعارمالارىن ورىس تىلىندە جازاتىن تالانتتى اقىن باقىتجان قاناپيانوۆتاردىڭ بولۋى ونىڭ مەيلىنشە ادىلەتتى وتكەندىگىن بايقاتسا كەرەك.
مەملەكەتتىك سىيلىق بەرۋ جونىندەگى القالى كوميسسيا ۇلتتىق مادەنيەتىمىز بەن ادەبيەتىمىزدىڭ تانىمال تۇلعالارىنان تۇرادى. وعان جەتەكشىلىك ەتكەن قازاق مادەنيەتى مەن ونەرىنىڭ ۇلكەن بىلگىرى، جاناشىرى قىرىمبەك كوشەرباەۆقا دا، كوميسسيا مۇشەلەرى ءۇشىن سىيلىققا ۇسىنىلعان تۋىندى اۆتورلاردىڭ قاي-قايسىسى دا قۇرمەتتى. ءتىپتى، ولارمەن تانىس، ءبىلىس. سوندىقتان، كوميسسيا مۇشەلەرىنە سىيلىق بەرۋدىڭ شارتىنا تولىق لايىقتى ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ ابىروي. البەتتە، بۇل وڭاي شارۋا ەمەس. دەسەك تە، بارلىق شارتتارعا جاۋاپ بەرەتىن ەڭبەكتى باعالاۋ باستى تالاپ دەسەك، وندا مەملەكەتتىك سىيلىقتى وسىنداي شارتتاردىڭ بارشاسىن ورىنداعان جانە لايىقتى ەڭبەكتەرىن ۇسىنعان ازاماتتار الدى دەۋگە تولىق نەگىز بار.
بەرىك مامانوۆ
Abai.kz