باعدات ابىشەۆ. ءاي، ءاي بوپەم، ءاي بوپەم
بەسىكتەگى جاتقان نارەستەنىڭ ادەپتى بولىپ وسۋىنە تىكەلەي اسەر ەتەر، باستاۋ بولار نارسە - انا ماحابباتى مەن مەيىرگە تولى بەسىك جىرى.
بۇل ومىردەن ءتىپتى دە حابارى جوق ءسابيدىڭ ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعىن، اينالاسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىراتىن العاشقى قادام - انا جۇرەگىنەن شىققان «بەسىك جىرى».
تاربيە جولىنا جەتەلەر، ونەگەلى سوزدەرمەن ورنەكتەلگەن بەسىك جىرى، ءسابيدىڭ جان دۇنيەسىنە رۋحاني ازىق بەرىپ، يماندىلىقتىڭ ۇرىعىن جۇرەگىنە سەبەدى. مۇسىلمان ءدىنىنىڭ شاريعي جولىمەن بىتە قايناسقان ءداستۇرىمىزدى اتا-بابالارىمىز عاسىرلار بويى مىقتاپ ۇستانعانى بارشامىزعا ءمالىم. بەسىك جىرىن اۋىزدان-اۋىزعا جاتتاتقىزىپ كەيىنگى ۇرپاققا وسيەت ەتكىزىپ قالدىرعان دا ءبىزدىڭ اتا- بابالارىمىز.
جادىنداعى كوكسەگەن ارمان تىلەكتەرىن ارۋ انا، وسى بەسىك جىرى ارقىلى سابيىنە سىر عىپ اشادى. ءسابيىنىڭ بولاشاقتا جان جۇرەگى ءمولدىر، تۇنىق بولىپ ءوسۋىن قالاعان انا ارمانى، وسى بەسىك جىرىنىڭ سوزدەرىندە جاقۇتتاي جارقىراپ تۇراتىنىن ۇمتپاعان ابزال.
الايدا، قازىرگى تاڭدا رۋحاني ءداستۇرىمىزدىڭ السىزدەنىپ بارا جاتقان ءبىر بولشەگى دە وسى «بەسىك جىرى». بۇگىنگى جاس انالارىمىز بەسىك جىرىن ايتا ما ەكەن؟ كوپكە توپىراق شاشۋدان اۋلاقپىن، كونەنىڭ كوزىن كورگەن اق جاۋلىقتى اجەلەرىمىز بەن ابزال انالارىمىز بولماسا، قازىرگىلەردىڭ كوبى وعان اسا باس قاتىرمايتىن سەكىلدى.
بەسىكتەگى جاتقان نارەستەنىڭ ادەپتى بولىپ وسۋىنە تىكەلەي اسەر ەتەر، باستاۋ بولار نارسە - انا ماحابباتى مەن مەيىرگە تولى بەسىك جىرى.
بۇل ومىردەن ءتىپتى دە حابارى جوق ءسابيدىڭ ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعىن، اينالاسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىراتىن العاشقى قادام - انا جۇرەگىنەن شىققان «بەسىك جىرى».
تاربيە جولىنا جەتەلەر، ونەگەلى سوزدەرمەن ورنەكتەلگەن بەسىك جىرى، ءسابيدىڭ جان دۇنيەسىنە رۋحاني ازىق بەرىپ، يماندىلىقتىڭ ۇرىعىن جۇرەگىنە سەبەدى. مۇسىلمان ءدىنىنىڭ شاريعي جولىمەن بىتە قايناسقان ءداستۇرىمىزدى اتا-بابالارىمىز عاسىرلار بويى مىقتاپ ۇستانعانى بارشامىزعا ءمالىم. بەسىك جىرىن اۋىزدان-اۋىزعا جاتتاتقىزىپ كەيىنگى ۇرپاققا وسيەت ەتكىزىپ قالدىرعان دا ءبىزدىڭ اتا- بابالارىمىز.
جادىنداعى كوكسەگەن ارمان تىلەكتەرىن ارۋ انا، وسى بەسىك جىرى ارقىلى سابيىنە سىر عىپ اشادى. ءسابيىنىڭ بولاشاقتا جان جۇرەگى ءمولدىر، تۇنىق بولىپ ءوسۋىن قالاعان انا ارمانى، وسى بەسىك جىرىنىڭ سوزدەرىندە جاقۇتتاي جارقىراپ تۇراتىنىن ۇمتپاعان ابزال.
الايدا، قازىرگى تاڭدا رۋحاني ءداستۇرىمىزدىڭ السىزدەنىپ بارا جاتقان ءبىر بولشەگى دە وسى «بەسىك جىرى». بۇگىنگى جاس انالارىمىز بەسىك جىرىن ايتا ما ەكەن؟ كوپكە توپىراق شاشۋدان اۋلاقپىن، كونەنىڭ كوزىن كورگەن اق جاۋلىقتى اجەلەرىمىز بەن ابزال انالارىمىز بولماسا، قازىرگىلەردىڭ كوبى وعان اسا باس قاتىرمايتىن سەكىلدى.
ايتۋعا ۇيات ارينە، قازىرگى ۋاقىتتا بەسىكتەگى ءسابيدى ۇيىقتاتۋ ءۇشىن، ويناتۋ ءۇشىن ۇيالى تەلەفوندى نارەستەنىڭ باسىنا قويىپ داڭعىراعان شەتەل مۋزىكالارىن قوساتىندار بارشىلىق. ول ءالى دامىماعان ءسابيدىڭ پسيحولوگياسىنا قالاي اسەر ەتەدى؟ ونى ويلاپ جاتقان اتا-انا كەم. بالا تۇگىلى ەرەسەكتەر قولدانسا، زيانى كوپ ۇيالى تەلەفونىمىز بەسىكتەگى بالاعا قانداي زيان كەلتىرەتىنىن ويلانساق قايتى؟..
«بالانىڭ بەسىگى- كەڭ دۇنيەنىڭ ەسىگى» دەپ دانىشپان تولە بي بابامىز ايتقان. بەسىك كەڭ دۇنيەنىڭ ەسىگى بولسا، سول ەسىكتە جاتقان ءسابيدىڭ ەستىگەنى داڭعىراعان ەش ءتالىم-تاربيەسى جوق شەتەل مۋزىكاسى بولسا، بالانىڭ ميى شايقالىپ كەتپەيدى مە؟
بەسىك جىرىنا بايلانىستى ءتۇرلى زەرتتەۋلەر گازەت- جۋرنالداردا جارىق كورىپ جاتادى. الايدا، سوعان نازار اۋدارىپ، وقيتىن، جاتتايتىن قىز كەلىنشەكتەر ىلەۋدە بىرەۋ شىعار.
«جاس بالاعا قازاقتىڭ ءالدي-ءالدي دەپ باستالاتىن بەسىك جىرىن جىرلاۋ كەرەك. بۇل جىردىڭ كۇيى دە، ءسوزى دە ءتاتتى» - دەپ اقيىق اقىن ماعجان جۇماباەۆ ايتقانداي، بەسىك جىرىن ايتۋ ءاربىر انانىڭ ءسابي الدىنداعى بورىشى. ونى ورىنداماساق اتا- بابا داستۇرىنە قيانات جاساعانىمىز. «ەل بولامىن دەسەڭ -- بەسىگىڭدى تۇزە» دەپ تەكتەن- تەككە ايتىلماسا كەرەك. كەلەشەك ءبۇلدىرشىن جاس بۋىن سانالى دا يناباتتى بولىپ ءوسسىن دەسەك قازىردەن باستاپ تاربيەنى بەسىك جىرىنان باستاعانىمىز ءجون.
قورىتا كەلگەندە، بەسىك جىرى كەلەشەك قوعام مۇراگەرلەرىنىڭ تاربيەلەنۋىنە ءالى دە بولسا ءوز ىقپالىن تيگىزەرى حاق.
بەسىك جىرىنىڭ ءبىر ۇلگىسى رەتىندە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ دراماسى بويىنشا قويىلعان عازيزا جۇبانوۆانىڭ "ەڭىلىك-كەبەك" وپەراسىنان الىنعان ەڭىلىكتىڭ بەسىك جىرىن ۇسىنىپ وتىرمىن.
ەڭىلىكتىڭ بەسىك جىرى
ءاي،ءاي بوپەم،ءاي بوپەم،
ءان ايتايىن بال بوپەم.
ءان تىڭداعىڭ كەلسە ەگەر،
جانە ايتايىن جان كوكەم.
بوپەم مەنىڭ اي ما ەكەن،
شەكەر مە ەكەن، بال مە ەكەن.
ويناقتاپ ءبىر بايگەدەن،
وزىپ كەلەر تاي ما ەكەن.
تاس بۇلاقتار تاۋدا ەكەن،
جاس قۇراقتار سايدا ەكەن.
كولبەڭ، كولبەڭ ۇشاتىن،
كوبەلەكتەر قايدا ەكەن.
ءاي،ءاي بوپەم، ءاي بوپەم،
ۇيىقتادىڭ با، اي كوكەم.
الداعانعا كونەتىن،
اڭقاۋ كوكەم قايدا ەكەن.
باعدات ابىشەۆ،
قازۇوۋ ارت-مەنەدجمەنت
ماماندىعىنىڭ 2 كۋرس ستۋدەنتى
"اباي-اقپارات"
