وتكەن جىلى قازاقتىڭ جۇمساق بيداي مەن قوسپا بيداي (2:1 قۇرايتىن جۇمساق بيداي مەن قارا بيداي قوسپاسى) ەكسپورتى 5,2 ملن توننانى قۇراپ، 1,2%-عا كەمىسە دە، ساتىلۋ قۇنى  $1,1 ملرد. قۇراپ، وتكەن 2019 جىلعا قاراعاندا 13,4%-عا جوعارى بولدى.  بۇل كورسەتكىشتىڭ ازايۋ سەبەبى، قازاق بيدايىن ءوز جەرگىلىكتى بيدايمەن ارالاستىرىپ پايدا تاۋىپ جۇرگەن وزبەك پەن تاجىك بيزنەسمەندەرىنىڭ الدىن الۋ شارالارىنىڭ ەل ۇكىمەتى تاراپىنان جاساعان قادامىنان دەپ ەسەپتەۋگە بولادى.  قازاق بيدايى مەن ۇنىن قاي ەلدەر قانشاعا، قانشا مولشەردە ساتىپ العانى ينفوكەستەمىزدە كورسەتىلىپ وتىر.

بيىلعى قازاق بيدايىن بيرجاعا شىعارۋ دا بۇرىنعى پارلامەنتتەگى حالىق قالاۋلىلارى اراسىنداعى وزبەك جانە تاجىك بيزنەسىنە ءىش تارتاتىن دەپۋتاتتىق توپتىڭ ەڭ سوڭعى جاساعان تۇياق سەرپەرى دەپ بىلگەنىمىز ءجون. 

سونىمەن، قازاقتاردان الا تاقيالى كورشىلەرىمىز 2,9 ملن. توننا جۇمساق بيداي ساتىپ الىپ، وزبەكتەر الاشتىڭ قوسپا بيدايىنا $599,9 ملن. قارجى جۇمسادى. ءوز كەزەگىندە، تاجىكستان  $235,7 ملن-عا 1 ملن توننا، اۋعانستان $117,3 ملن-عا 528,4 مىڭ توننا استىق ساتىپ الدى. 

بۇرىن قازاق بيدايىن ۇنعا اينالدىرعان وزبەكتەر مەن تاجىكتەردىڭ ايلا-شارعىسى 2020 جىلى ءبىرشاما تەجەلىپ، قازاقستان 2020 جىلى ۇن ساتۋدان $489,3 ملن-داي تابىس تاپتى.  ال، بۇل كورسەتكىش 2019 جىلعا قاراعاندا 35,2%-عا ارتىپ، ەلىمىزدىڭ سىرتقا ۇن شىعارۋى 1,7 ملن توننعا دەيىن، ياعني،  11,7%-عا دەيىن ءوستى. بۇرىن اتى وزبەك-تاجىك جانە زاتى قازاق بيدايىن كورشىلەرىنەن عانا ساتىپ الىپ كەلگەن اۋعانستان $333,9 ملن-عا 1,1 ملن توننا الاش بيدايىن ساتىپ الدى. وزبەكستان بولسا، $85,8 ملن-عا 342 مىڭ توننا، ال، تاجىكتەر  $85,8 ملن-عا 342 مىڭ توننا، ءوز كەزەگىندە تاجىكستان  $24 ملن-عا 96,5 مىڭ توننا ساتىپ الدى. 

تاجىكتەردىڭ بىزدەن ۇلتتىق ستراتەگيالىق شيكىزات سانالاتىن ۇندى از مولشەردە ساتىپ الۋى ويلانتادى. ەگەر ءبىز جۇمساق بيداي مەن قوسپا بيداي ەكسپورتىن تەجەپ، ورنىنا تەك وسىلاردان تارتىلعان ۇن عانا ساتاتىن بولساق ۇتامىز. ويتكەنى، كورشى ءۇش ەلدە دەموگرافيالىق جاقتان قاۋىرت ءوسىپ كەلە جاتقان ەلدەر، ولاردا وسەتىن جەرگىلىكتى بيداي قازاق بيدايىمەن ەش باسەكەلەس بولا المايدى. ءارى ولارعا ۇن ونىمدەرىن تاسۋىمىز كوپ قيىندىق اكەلمەيدى. 

قازاق ۇنىنىڭ وسى ءۇش ەلگە ساتىلۋىن رەتتەيتىن مەملەكەتارالىق ارنايى زاڭنامالىق قۇقىعى بار كەلىسىمشارت كەرەك سياقتى. 

ءابىل-سەرىك الياكبار

Abai.kz