دوسان قاۋمەن. قايدا تۇرامىز؟ قازاقستاندا ما؟ الدە...
قوزعايتىن ماسەلەمىزدى بىردەن وقىرمانعا سۇراق قويۋدان باستاعىم كەلەدى. «لەسنايا پوليانا» دەگەن اتاۋدى ەستىگەندە سىزدە قانداي اسسوتسياتسيالار تۋادى؟ قاي ەلدىڭ ەلدى مەكەنىنىڭ اتاۋى دەپ ويلايسىز؟ ال «سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي»، «ياسەنەۆكا» دەگەن اتاۋلار شە؟ «رەسەيدەگى اتاۋلار، رەسەيدىڭ ەلدى مەكەندەرىنىڭ اتاۋى» دەسەڭىز قاتەلەسەسىز. بۇل ەلوردامىز استانا قالاسىنان 12 شاقىرىمداي جەردەگى تۇرعىنۇي الابىنىڭ (لەسنايا پوليانا) جانە وسى تۇرعىنۇي الابىنا كىرەتىن شاعىن اۋدانداردىڭ («سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي»، «ياسەنەۆكا») اتاۋى. سىزدەردى قايدام، ءوزىمىز «سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ياسەنەۆكا»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي» اتاۋلارىن ەستىگەنىمىزدە رەسەيدىڭ باتىس ءسىبىر قويناۋىنداعى ەلدى مەكەندەرى كوزىمىزگە ەلەستەيدى، سونداعى ەلدى مەكەندەرمەن بايلانىستى اسسوتسياتسيالار تۋادى.
جالپى تاريحي اتاۋلاردى قايتارۋ، اتاۋلاردى قازاقشا قويۋ تۋرالى ماسەلە تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى كەلەدى. وسى باعىتتا ءبىراز ەلدى مەكەندەر مەن كوشەلەردىڭ اتاۋى وزگەرتىلدى. ءالى دە پاۆلودار، پەتروپاۆل سىندى قالالاردىڭ، ت.ب. ەلدى-مەكەندەردىڭ، كوشەلەردىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ ماسەلەسى وقتىن-وقتىن كوتەرىلىپ قويادى.
قوزعايتىن ماسەلەمىزدى بىردەن وقىرمانعا سۇراق قويۋدان باستاعىم كەلەدى. «لەسنايا پوليانا» دەگەن اتاۋدى ەستىگەندە سىزدە قانداي اسسوتسياتسيالار تۋادى؟ قاي ەلدىڭ ەلدى مەكەنىنىڭ اتاۋى دەپ ويلايسىز؟ ال «سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي»، «ياسەنەۆكا» دەگەن اتاۋلار شە؟ «رەسەيدەگى اتاۋلار، رەسەيدىڭ ەلدى مەكەندەرىنىڭ اتاۋى» دەسەڭىز قاتەلەسەسىز. بۇل ەلوردامىز استانا قالاسىنان 12 شاقىرىمداي جەردەگى تۇرعىنۇي الابىنىڭ (لەسنايا پوليانا) جانە وسى تۇرعىنۇي الابىنا كىرەتىن شاعىن اۋدانداردىڭ («سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي»، «ياسەنەۆكا») اتاۋى. سىزدەردى قايدام، ءوزىمىز «سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ياسەنەۆكا»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي» اتاۋلارىن ەستىگەنىمىزدە رەسەيدىڭ باتىس ءسىبىر قويناۋىنداعى ەلدى مەكەندەرى كوزىمىزگە ەلەستەيدى، سونداعى ەلدى مەكەندەرمەن بايلانىستى اسسوتسياتسيالار تۋادى.
جالپى تاريحي اتاۋلاردى قايتارۋ، اتاۋلاردى قازاقشا قويۋ تۋرالى ماسەلە تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى كەلەدى. وسى باعىتتا ءبىراز ەلدى مەكەندەر مەن كوشەلەردىڭ اتاۋى وزگەرتىلدى. ءالى دە پاۆلودار، پەتروپاۆل سىندى قالالاردىڭ، ت.ب. ەلدى-مەكەندەردىڭ، كوشەلەردىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ ماسەلەسى وقتىن-وقتىن كوتەرىلىپ قويادى.
ال ءبىزدىڭ قوزعاماعىمىز بۇرىنعى اتاۋلاردى قايتارۋ نەمەسە قايتا قازاقشالاۋ ماسەلەسى ەمەس، ەڭ بولماعاندا، اڭگىمەمىزدىڭ وزەگىنە اينالعالى تۇرعان تۇرعىنۇي الابى سياقتى جاڭادان پايدا بولىپ جاتقان ەلدى مەكەندەرگە، شاعىن اۋداندارعا، كوشەلەرگە ت.س.س. تاۋەلسىز ەلگە ءتان، مۇمكىندىگىنشە قازاقشا اتاۋلاردىڭ بەرىلۋ ماسەلەسى.
ءبىزدىڭ نازارىمىز بۇل تۇرعىنۇي الابىنىڭ اتاۋىنا تەكتەن تەك اۋعان جوق. 23 اقپاندا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ جۇمىس ساپارىمەن اقمولا وبلىسى، تسەلينوگراد اۋدانىنا قاراستى قوسشى اۋىلىنا، «لەسنايا پوليانا» جانە «التىن دالا» شاعىناۋداندارىنا بارعانى باق بەتتەرىندە جازىلدى. NUR.KZ سايتى tengrinews.kz سايتىنا سىلتەمە جاساپ، شاعىن اۋدانداردىڭ اتاۋىن جانە سۋرەتتەرىن بەرىپتى. العاش بۇل تۋرالى جاڭالىقتى وسى سايتتان (http://news.nur.kz/210159.html) وقىدىق. بىردەن پىكىر بىلدىرۋشىلەر «قازاقشا اتاۋ تابىلماعان با؟!»، «استانا ماڭىنداعى قۇرىلىستار ەمەس، ماسكەۋ ماڭىنداعى قۇرىستاردىڭ اتاۋ سياقتى؟» (http://news.nur.kz/210424.html) دەگەن ماندە نارازى ويلارىن ايتىپ، تاقىرىپتىڭ استىندا قىزۋ پىكىر-تالاستار تۋىنداپ كەتتى. ماسەلەنىڭ ءمان جايىن تەرەڭىرەك ۇعىنۋ ءۇشىن وسى تۇرعىنۇي الاپتى سالعان «اليانسستروينۆەست» كومپانياسىنىڭ سايتىنا (www.asi.kz) كىرىپ، «لەسنايا پوليانا» تۇرعىنۇي الابىن تانىستىرعان پاراقشاسىنا وتتىك. تۇرعىنۇي الابىنىڭ تانىستىرۋىندا بىلاي دەلىنىپتى: «...2006 جىلدىڭ ەكىنشى توقسانىندا «اليانسستروينۆەست» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى استانا قالاسىنىڭ سول جاعالاۋىنان 12 شاقىرىم اقمولا وبلىسى قوسشى سەلولىق وكرۋگىنىڭ اۋماعىندا «جاسىل ولكە» - جاڭا تۇرعىن ءۇي ءماسسيۆى قۇرىلىسىنىڭ جوباسىن ىسكە اسىرۋعا كىرىستى.
«جاسىل ولكە» - جاڭا تۇرعىن ءۇي ءماسسيۆى» جەردىڭ 61,5 گەكتارىندا ورنالاسقان جانە تولىق اياقتالعان كەزدە 8000 اسا وتباسى تۇراتىن بەس از قاباتتى شاعىن اۋدانداردان: «سوسنوۆكا»، «سيرەنەۆىي»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «ياسەنەۆكادان» تۇراتىن بولادى».
مىنە ءوزىڭىز كورىپ وتىرعانداي، الگى «لەسنايا پوليانانى» «جاسىل ولكە» دەپ اۋدارعانىنداي، جوعارىداعى ورىسشا اتاۋلاردى ەڭ بولماسا نەگە قازاقشا اۋدارىپ بەرمەگەن؟ اۋدان اتاۋلارىن قازاقشاعا اۋدارۋ ماسەلەسىنە تومەندە تاعى توقتالاتىن بولامىز. وعان دەيىن اتالعان تۇرعىنۇي الابى مەن شاعىن اۋداندارىنىڭ بۇلاي اتالۋ سەبەبىنە توقتالايىق. جوعارىدا ايتىلعانداي بۇل ەلدى مەكەن استانادان 12 شاقىرىم جەردە، ەلوردانىڭ جاسىل بەلدەۋىنەن كەيىن ورنالاسقان. «لەسنايا پوليانا» دەگەن اتاۋى وسىدان تۋىنداسا كەرەك. ال شاعىن اۋدانداردىڭ وسىلاي اتالۋ سەبەبىن ءتۇسىندىرۋدى وسى كومپانيانىڭ سايتىنا بەرەيىك (سايتتان قازاقشا تانىستىرىلۋى بولماعاندىقتان، ورىسشا نۇسقاسىن ءدال سول قالپىندا بەرىپ وتىرمىز). وندا(http://lp.asi.kz/user_lpproj.php?zoom=1): «سۆويم نەستاندارتنىم نازۆانيەم ماسسيۆ وبيازان بوگاتومۋ زەلەنومۋ پەيزاجۋ. ۋسيليت جيۆوپيسنىە اسسوتسياتسي پريزۆانى زەلەنىە ناساجدەنيا، كوتورىە پو رەشەنيۋ رۋكوۆودستۆا توو «اليانسستروينۆەست» بۋدۋت ۆىساجەنى نا تەرريتوري پياتي ميكرورايونوۆ ماسسيۆا. پريچەم كاجدىي يز ميكرورايونوۆ نازۆان ۆ چەست پەرسونالنىح راستەني نا سۆوەي تەرريتوري: ميكرورايون «سوسنوۆكا»، «سيرەنەۆىي»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «ياسەنەۆكا», - دەلىنگەن.بۇل جاعىنا كەلگەندە كومپانيا قىزمەتكەرلەرى كرەاتيۆتىلىك تانىتتىق دەپ ويلاۋى ابدەن مۇمكىن. قوش، استانانىڭ جاسىل بەلدەۋىندە ورنالاسقان تۇرعىنۇي الابىنا وسىنداي اتاۋلار جاراسىپ-اق تۇر دەلىك، «نەگە وندا ول اتاۋلار بىردەن قازاقشا بەرىلمەيدى؟» دەگەن زاڭدى سۇراق تۋىندايدى. «لەسنايا پوليانا» ەمەس، ءا دەگەننەن-اق نەگە «جاسىل ولكە» دەپ اتامايدى، سوندا ەلدىڭ جادىندا ول بىردەن «جاسىل ولكە» دەپ قالىپتاساتىن ەدى، سولاي جاتتالاتىن ەدى. سوندا ول جاقتا تۇراتىن ەل «ءسىز قايدا تۇراسىز؟» دەگەن سۇراققا «مەن «جاسىل ولكە» تۇرعىنۇي الابىندا تۇرامىن» دەپ جاۋاپ بەرەتىن ەدى. ال قازىر ەلدىڭ ساناسىنا «لەسنايا پوليانا» دەپ ءسىڭىپ، وسى اتاۋ «تىلىنە جابىسىپ» قالدى. ال ەندى ءتىلىڭدى بۇراپ «لەسنايا پوليانادا» ەمەس «جاسىل ولكەدە» تۇرام دەپ ايتىپ كور. جوق، ءبارى «لەسنايا پوليانا» دەپ سايراپ ءجۇر. ءبىز ەسكى قازاقى اتاۋلارىمىزدى قايتارا الماي جۇرگەن كەزىمىزدە وسىلايشا سانامىزعا قايتادان ورىسشا اتاۋلار سىڭىرىلۋدە. ونىڭ ۇستىنە الگى تۇرعىنۇي الابى تۇرعىندارىنىڭ كوبى، شامامەن 80-90 پايىزى قازاقتار.
كەرەمەت، ءار شاعىناۋدان ءوزىنىڭ اۋماعىندا وسىرىلگەن اعاشقا بايلانىستى اتاۋعا يە بولادى ەكەن، نەتكەن تاپقىرلىق، شاعىن اۋدانداردار جاسىل جەلەكپەن، تالدارمەن كومكەرىلىپ، تۇرعىندار تازا اۋاعا قارىق بولادى دەلىك. وندا نەگە «سوسنوۆكا»، «سيرەنەۆىي»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «ياسەنەۆكا» دەپ ەلدىڭ باسىن قاتىرعانشا، بىردەن ورىسشا بالاماسىز، ورىس اتاۋلارىن قوسارلاماي، ميدى اتالا قىلماي، تەك قازاقشا، تيىسىنشە: «قايىڭدى»، «جۇپارگۇلدى»، «بادامدى»، «شىرشالى»، «ۇيەڭكىلى» نەمەس «شەتەندى» دەپ اتامايدى (ارينە ەگەر بۇلاي اۋدارا سالۋ تىلدىك جاعىنان ولاقتاۋ بولماسا)?
بۇل ماسەلە بويىنشا ءتيىستى وكىلەتتى ورگانداردى حاباردار ەتىپ، پىكىرىن ءبىلۋ، مۇمكىن بولسا، الگى اتاۋلاردى وزگەرتۋگە ىقپال ەتۋ ماقساتىمەن اتالمىش تۇرعىنۇي الابى اقمولا وبلىسىنا قاراستى بولعاندىقتان، وبلىس اكىمى ق. قوجامجاروۆ مىرزانىڭ بلوگىنا كىرىپ، وسى ماسەلەگە بايلانىستى ساۋالىمىزدى جولداعانبىز، الايدا ساۋالىمىزعا جاۋاپ ءالى جوق.
سونداي-اق ەلوردا اكىمىنە دە وسى سۇراعىمىزدى قويايىق دەسەك، اكىم بلوگىندا بۇل ساۋالدى ايجان اتتى سايت قوناعى 2012 جىلدىڭ 25 اقپانىندا: «سالەمەتسىز بە، يمانعالي اعا! سىزگە قويار سۇراعىم قالا سىرتىنداعى مولتەك اۋدانداردىڭ اتاۋلارىمەن بايلانىستى. «لەسنايا پوليانا»، «سوسنوۆكا»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «سيرەنەۆىي» ي «ياسەنەۆكا» دەگەن نە سۇمدىق؟ قازاق ءتىلىنىڭ ابىرويىن كوتەرەمىز دەپ جۇرگەندە مىناۋ ماسقارا بولدىق قوي. وسى باستامانى ءوزىڭىز قولعا الىپ اتتارىن قازاقشا قويۋىڭىزدى بارشا قازاق حالقىنىڭ اتىنان سۇرايمىن»، - دەپ جولداپتى. بۇل سۇراققا اكىم:
«ايجان، بۇل شاعىن اۋدانداردىڭ ەمەس، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ اتاۋلارى. ول اتاۋلاردى ءماسليحات ەمەس، سالۋشى كومپانيالار قويادى. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جەكە بيزنەس سۋبەكتىلەرى قىزمەتىنە ارالاسۋعا قۇقىعى جوق. بىراق ءبىز ءسىزدىڭ ەسكەرتۋلەرىڭىزدى «اليانسستروينۆەست» كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى ر.ناعىمانوۆقا جەتكىزدىك. اتالعان نىساندارعا باسقا ات بەرۋ ءۇشىن بەكىتىلگەن ءتارتىپ بويىنشا قۇجاتتاردى قايتا تىركەۋ قاجەت بولادى، دەگەنمەن، ول وسىنداي مۇمكىندىكتىقاراستىرۋعا ۋادە بەردى»، - دەپ جاۋاپ بەرىپتى. ايجان كوكەيىمىزدەگى سۇراقتى ءدوپ باسىپ قويىپتى. ال اكىمنىڭ جاۋابى كوكەيدە ءبىراز سۇراقتاردىڭ تۋىنا سەبەپكەر بولدى. اكىمنىڭ جاۋابىندا: «بۇل شاعىن اۋدانداردىڭ ەمەس، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ اتاۋلارى»، دەلىنىپتى، ال كومپانيا سايتىندا بۇلاردى شاعىن اۋداندار دەگەن. قايسىسىنا سەنەمىز؟ كومپانيانىڭ سايتىندا كورسەتىلگەن مالىمەتكە مە؟ الدە كومپانيا وكىلدەرىنىڭ اكىمگە بەرگەن جاۋابىنا ما؟ مۇمكىن ءماسليحات شاعىن اۋداردىڭ اتاۋىن قاداعالاۋعا قۇقىعى بار دا، ال تۇرعىنۇي كەشەندەرىنىڭ اتاۋىن رەتتەۋگە قۇقىعى جوق بولعاندىقتان جاۋاپتى وسىلاي بەردى مە ەكەن؟ ول جاعى ارينە ءبىز ءۇشىن جۇمباق. سوسىن «ول اتاۋلاردى ءماسليحات ەمەس، سالۋشى كومپانيالار قويادى. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جەكە بيزنەس سۋبەكتىلەرى قىزمەتىنە ارالاسۋعا قۇقىعى جوق» بولسا، ءار قۇرىلىس كومپانياسى قانداي اتاۋ قويسا دا ەرىكتى بولسا، وندا ەلمىزدە، ونىڭ ىشىندە ەلوردامىزدا بولاشاقتا قانداي اتاۋلاردىڭ پايدا بولارىن ەلەستەتۋدىڭ ءوزى قيىن. «مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جەكە بيزنەس سۋبەكتىلەرى قىزمەتىنە ارالاسۋعا قۇقىعى جوق» ەكەن، دۇرىس دەلىك، بىراق ءماسليحات بولسىن، اكىمدىكتىڭ جانىنان قۇرىلاتىن ونوماستيكالىق كوميسسيا بولسىن، ەلوردامىزدىڭ بەت-كەلبەتىنە بەدەرلەنەتىن اتاۋلاردى قاداعالاپ، سول كومپانيالارعا كەڭەس بەرىپ، تاريحي-ولكەتانۋشىلىق اتاۋلاردان تۇراتىن نۇسقاۋلىقتار جاساپ، ول كومپانيا ءوزى ۇسىنعان اتاۋلاردى تالقىعا سالىپ، «كەڭەسىپ پىشكەن تون كەلتە بولماس» دەگەندەي كەلىسىلگەن تۇردە كوپتىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىن اتاۋلاردى تاعايىنداۋعا بولادى ەمەس پە؟ ەلىمىزدىڭ سالت-ساناسىمەن ءۇش قايناسا سورپاسى قوسىلمايتىن، ءدۇبارا، كەيدە ءتىلىڭدى سىندىرىپ الا جازدايتىن اتاۋلار قويىلىپ كەتىپ، وعان حالىق نارازى بولىپ، ونى قايتا اۋىستىرىپ، «قۇجاتتاردى قايتا تىركەۋ قاجەت بولىپ»، مورالدىق-ماتەريالدىق شىعىندارعا باتىپ جاتقاننان گورى، ءتيىستى ورگاندارمەن اقىلداسىپ، كەڭەسىپ، اتاۋلاردىڭ نۇسقاۋلىقتارعا جۇگىنىپ قويىلعانى دۇرىسىراق ەمەس پە؟
«اليانسستروينۆەست» كومپانياسىنىڭ وكىلدەرى جانە باسقا دا قوعام وكىلدەرى: «نەگە وسى «لەسنايا پوليانا» تۇرعىنۇي الابىنىڭ اتاۋىن عانا كورىپ قالدى ەكەن، استانادا ونسىز دا جاڭادان بەرىلىپ جاتقان، ورىس اتاۋلارى بىلاي تۇرسىن، كوپ ادامعا تۇسىنىكسىز اتاۋلار كوپ قوي، سولاردى نەگە قوزعامايدى؟» نەمەسە «اتاۋدا تۇرعان نە بار، ەڭ باستىسى ساپالى بولسا بولدى ەمەس پە، اتاۋىن وزگەرتسە، ساپاسى وزگەرىپ قالا ما ەكەن؟»، - دەگەن ءۋاج ايتۋلارى ابدەن مۇمكىن. بىرىنشىدەن، بۇل الابتىڭ اتاۋىنا قاتىستى اڭگىمە قوزعاعانىمىز، ءبىزدىڭ سول جەردە تۇراتىندىعىمىزدا، سوندىقتان دا، كۇندە كورەتىنىمىزدەي 80-90 پايىز قازاقتار تۇراتىن جەردە نەگە ورىسشا اتاۋ بولۋى كەرەك؟ ەكىنشىدەن، «كەلىنىم، ساعان ايتام، قىزىم، سەن تىڭدا» دەمەكشى تاۋەلسىزدىك العالى 20 جىلدان اسسا دا تاريحي اتاۋلارىمىزدى قايتارا الماي، قازاقىلاندىرا الماي وتىرعاندا، ولاردىڭ ۇستىنە وسىنداي ورىسشا جانە باسقا ءتىلدى اتاۋلاردىڭ جامالىپ جاتقانىن وسى ءبىر الاپتىڭ اتاۋى مىسالىندا «قۇلاقتارىڭا التىن سىرعا» دەپ، تاعى دا وكىلەتتى ورگاندارىمىزعا ەسكەرتىپ، ورتاعا وي سالۋ، وسى ءبىز ءۇشىن كەلەڭسىز ۇردىسكە، ماسەلەگە نازار اۋدارۋ، قال-قادەرىمىزشە توسقاۋىل بولۋ، بەيجاي قاراماۋ. ايتپەسە، وسىنداي اتاۋلاردىڭ قاپتاپ بارا جاتقانى سونشالىق كەيدە ءوزىمىزدى قازاقستاندا، قازاق جەرىندە ەمەس، شەتەلدە جۇرگەندەي سەزىنەسىڭ. الدە بۇل «بۇلار وزدەرىن قاي ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىن دا ۇمىتىپ قالسىن» دەگەن ارام پيعىلمەن ءباز-بىرەۋلەردىڭ ادەيى استىرتىن جاساپ جاتقان ارەكەتى مە دەپ تە قالاسىڭ. ارينە مەنىڭ بۇلاي دەۋىم تىم اسىرا سىلتەۋ، الجاسقاننىڭ ساندىراعى بولىپ كورىنۋى مۇمكىن. دەگەنمەن، قازاقشا اتاۋلاردىڭ ازايىپ، ءدۇبارا اتاۋلار ساڭىراۋقۇلاقشا كوبەيىپ، ونداي اتاۋلار مايدا-شۇيدە دۇكەندەرگە بولسا ءبىر ءجون، ءىرى-ءىرى شاعىن اۋداندارعا (اسىرەسە، نەگىزىنەن قازاقتار تۇراتىن), ەلورداڭنىڭ اجارىنا اينالىپ جاتقان ساۋلەتتى عيماراتتارعا بەرىلىپ جاتقاندا اشىنعاننان وسىنداي دا وي كەلەدى ەكەن.
«اتاۋدا تۇرعان نە بار، ەڭ باستىسى ساپالى بولسا بولدى ەمەس پە، اتاۋىن وزگەرتسە، ساپاسى وزگەرىپ قالا ما ەكەن؟» دەگەنگە كەلسەك. ارينە اتاۋىن وزگەرتسە ساپاسى وزگەرمەيدى، ساپاعا اسەرى بولمايدى دا، ال ۇلتتىق ساناعا اسەرى جوق دەپ ايتا المايمىز. جان-جاعى، اينالاسى ۇلتتىق سانامەن، داستۇرمەن، تاريحپەن، تاۋەلسىزدىك رۋحىمەن استاسىپ جاتقان، انا تىلىندە وڭتايلى تاۋىپ قويىلعان اتاۋلارعا تولى تىرشىلىك ورتاسىندا وسكەن بالانىڭ، ازاماتتىڭ ۇلتتىق رۋحى، ۇلتتىق سانا-سەزىمى مىعىم بولىپ وسە مە، الدە اينالاسى ءدۇبارا، جارىتىلاي ورىسشا-قىتايشا-اعىلشىنشا اتاۋلارعا تولى ورتادا وسكەن بالانىڭ، ازاماتتىڭ ۇلتتىق رۋحى، ساناسى مىقتى بولا ما؟ نەمەسە ەرتەڭ ۇلىمىز نە قىزىمىز سانالى جاسقا كەلىپ: «اكە، نەگە شاعىناۋدانىمىزدىڭ اتاۋى «ەلۋشكي» نەگە قازاقشا ەمەس، قازاق جەرىندە قازاقشا اتاۋلار بولۋى ءتيىس ەمەس پە؟»، دەسە، «قايتەسىڭ، بالام اتاۋدا تۇرعان نە بار»، دەپ جاۋاپ بەرەمىز بە؟ ءيا، الەمنەن وقشاۋلانباۋىمىز كەرەك، تۇمشالانباۋىمىز كەرەك، بىراق الەمگە ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق بولمىسىمىزبەن، سانامىزبەن، تابيعاتىمىزبەن، قۇندىلىقتارىمىزبەن ينتەگراتسيالانۋىمىز كەرەك ەمەس پە؟
ءسوز سوڭىندا، قالا اكىمى بلوگىنىڭ قوناعى ايجاننىڭ جانە دە ءبىزدىڭ دە وسى جازعان «ەسكەرتۋلەرىمىزدى» ەسكەرىپ «اليانسستروينۆەست» كومپانياسىنىڭ ديرەكتورى ر.ناعىمانوۆ: «اتالعان نىساندارعا باسقا ات بەرۋ ءۇشىن بەكىتىلگەن ءتارتىپ بويىنشا قۇجاتتاردى قايتا تىركەۋ قاجەت بولادى» دەپ جىلى جاۋىپ قويا سالماي، «وسىنداي مۇمكىندىكتى قاراستىرۋعا ۋادە بەرىپ» قانا قويماي، «لەسنايا پوليانا»، «سوسنوۆكا»، «سيرەنەۆىي»، «ميندالەۆىي»، «ەلۋشكي»، «ياسەنەۆكا» اتاۋلارىن قازاقشا اتاۋلارمەن وزگەرتىپ، كومپانيا جارناماسىندا ايتىلعانىنداي، «اليانسستروينۆەست» - سەنىمدى اقتايدى!»، دەپ ۇمىتتەنەمىز. (اقيقات ءۇشىن ايتا كەتەيىك، بۇل كومپانيا سالعان (ينفينيتي، گراتسيا، ستەپنوي تۇرعىنۇي كەشەندەرىن ساناماعاندا), «كەنەسارى»، «اراي»، «سىمبات»، «مەرەي» دەگەن تۇرعىنۇي كەشەندەرىنىڭ قازاقى اتاۋلارى جاراسىپ-اق تۇر). جانە دە «اۋرۋىن جاسىرعاندى ءولىم اشكەرەلەيدى»، دەگەندەي، جاڭادان سالىنىپ جاتقان قۇرىلىس نىساندارى مەن ەلدى مەكەندەرگە ات بەرۋ ماسەلەسى (بۇرىننان قالىپتاسقانى بار، جاڭا قويىلىپ جاتقانى بار) داۋ تۋدىرا بەرەتىندىكتەن وسى باعىتتى ۇكىمەتىمىز بىرىزدىلەندىرسە، ءبىر جۇيەگە كەلتىرسە، جان-جاقتى نەگىزدەپ شەشسە دەيمىز. ايتپەسە، پاۆلودارداعى ءبىر توپ جاستارداي ءوز باستاماسىمەن كوشە اتاۋلارىن اۋىستىرۋ فاكتىلەرى بۇدان بىلاي دا قايتالانا بەرمەسىنە كىم كەپىل؟
«جامان ءيتتىڭ اتىن ءبورىباسار قويىپتى»، دەپ ەجەلدەن اتاۋلارعا قاشاندا ۇلكەن ءمان بەرگەن، كەز كەلگەن اتاۋلارعا سىني كوزقاراسپەن قاراپ، تالعاممەن قويعان حالىق ەمەسپىز بە؟ قازاق دالاسىنداعى ءار تاريحي اتاۋدىڭ ارتىندا تاريح، اڭىز سايراپ جاتادى. اتا-بابالارىمىز اتاۋلاردى جايدان-جاي، ەرىككەننەن، قالاي بولسا سولاي قويا سالماعان، اتاۋلار حالقىمىزدىڭ تابيعاتىنان، تاريحىنان، سالت-ساناسىنان تۋىنداعان، سوندىقتان دا ول اتاۋلار قانشاما عاسىرلار وتسە دە تاريح بەدەرىنەن وشپەي، ومىرشەڭ، جاسامپاز قالپىندا ەلىمەن بىرگە جاساپ كەلەدى.
«اباي-اقپارات»
سۋرەتتەر nur.kz سايتىنان الىنعان
(سىلتەمەسى http://news.nur.kz/210159.html)
سۋرەتتەردە مىنانداي سوزدەر جازىلعان:
1. ميكرورايون "لەسنايا پوليانا" ۆ پوسەلكە كوسشى
2. پلانيرۋەتسيا، چتو ۆ پوسەلكە كوسشى بۋدەت پيات ميكرورايونوۆ - "سوسنوۆكا", "ميندالەۆىي", "ەلۋشكي",
"سيرەنەۆىي" ي "ياسەنەۆكا"