13 ازاماتتان بەيبىت كۇندە ايىرىلىپ قالدىق. قالاي دەسەڭىز دە، ەلدىڭ شەتىندە، جەلدىڭ وتىندە مەملەكەتتىك شەكارانى كۇزەتىپ جۇرگەن 12 اسكەري مەن ءبىر قورىقشى - 13-دە ءشايىت.

قىتاي مەن قازاقستان شەكاراسىنداعى وسى ءبىر قايعىلى وقيعا ەلدى الاڭ كوڭىلگە ءتۇسىرىپ، ءتۇرلى اڭگىمەگە وزەك بولىپ جاتىر. ساۋال كوپ. جاۋاپ ساراڭ.

شەكارا كۇزەتى - مەملەكەتتىڭ ەڭ ماڭىزدى ىستەرىنىڭ ءبىرى. شەكاراداعى قايعىلى جاعداي - مەملەكەت ءۇشىن توتەنشە وقيعا. ەل شەتىندە ازاماتى باۋداي ءتۇسىپ، قىرىلىپ جاتسا، جۇرتتى ۇرەي بيلەۋى دە زاڭدى. قۇزىرلى ورىنداردىڭ ساراڭ جاۋابى - «زاڭ تىيىم سالماعان كەز كەلگەن جولمەن اقپارات الۋعا بولاتىن» ءبىزدىڭ ەلدىڭ دەموكراتياسى. سۇراقتىڭ كوپتىگى -  ارنايى وكىلدەردىڭ مىنبەدەن ايتقان سوزدەرىنە بۇقارا سەنبەيدى. سەنىمگە سەلكەۋ تۇسكەلى قاشا-ا-ا-ا-ن.

سىرتتاي قاراعاندا، اركىم ءوز جۇمىسىن اتقارىپ جاتىر: جاۋاپتى ورىندار تەرگەۋ، تەكسەرۋ باستاپ كەتتى، ال قوعام ءتۇرلى بولجامداردى قارشا بوراتىپ، ءىستىڭ اقتىعى اشىلادى دەگەنگە سەنىمنىڭ جوقتىعىن جارىسا جازىپ جاتىر.

13 ازاماتتان بەيبىت كۇندە ايىرىلىپ قالدىق. قالاي دەسەڭىز دە، ەلدىڭ شەتىندە، جەلدىڭ وتىندە مەملەكەتتىك شەكارانى كۇزەتىپ جۇرگەن 12 اسكەري مەن ءبىر قورىقشى - 13-دە ءشايىت.

قىتاي مەن قازاقستان شەكاراسىنداعى وسى ءبىر قايعىلى وقيعا ەلدى الاڭ كوڭىلگە ءتۇسىرىپ، ءتۇرلى اڭگىمەگە وزەك بولىپ جاتىر. ساۋال كوپ. جاۋاپ ساراڭ.

شەكارا كۇزەتى - مەملەكەتتىڭ ەڭ ماڭىزدى ىستەرىنىڭ ءبىرى. شەكاراداعى قايعىلى جاعداي - مەملەكەت ءۇشىن توتەنشە وقيعا. ەل شەتىندە ازاماتى باۋداي ءتۇسىپ، قىرىلىپ جاتسا، جۇرتتى ۇرەي بيلەۋى دە زاڭدى. قۇزىرلى ورىنداردىڭ ساراڭ جاۋابى - «زاڭ تىيىم سالماعان كەز كەلگەن جولمەن اقپارات الۋعا بولاتىن» ءبىزدىڭ ەلدىڭ دەموكراتياسى. سۇراقتىڭ كوپتىگى -  ارنايى وكىلدەردىڭ مىنبەدەن ايتقان سوزدەرىنە بۇقارا سەنبەيدى. سەنىمگە سەلكەۋ تۇسكەلى قاشا-ا-ا-ا-ن.

سىرتتاي قاراعاندا، اركىم ءوز جۇمىسىن اتقارىپ جاتىر: جاۋاپتى ورىندار تەرگەۋ، تەكسەرۋ باستاپ كەتتى، ال قوعام ءتۇرلى بولجامداردى قارشا بوراتىپ، ءىستىڭ اقتىعى اشىلادى دەگەنگە سەنىمنىڭ جوقتىعىن جارىسا جازىپ جاتىر.

وتان قورعاۋ، سول جولدا ءولۋ - ەرلىك! ال، ءبىز وتانىمىزدىڭ ەرتەڭگى ۇلاندارىن قالاي قورعاپ ءجۇرمىز؟ مىسالى، بۇگىن - حالىقارالىق بالالاردى قورعاۋ كۇنى. مەملەكەتتىڭ بولاشاعىن قالاي قورعاپ، قانداي رۋحتا تاربيەلەپ، قانشالىقتى ءبىلىم بەرىپ جاتقانىمىزدى  قورتىندىلايتىن كۇندى بالالارعا تەگىن بالمۇزداق تاراتاتىن كۇنگە اينالدىرىپ جىبەردىك. بالالاردى قورعاۋ كۇنىنە وراي شىمكەنتتىك شەنەۋنىكتەر وقۋشىلارعا تەگىن بالمۇزداق تاراتىپ جاتىر. مەرەكە، شوۋ ۇيىمداستىرۋعا، بيۋدجەت قارجىسىن بالمۇزداققا جۇمساۋعا شەبەر شىمكەنتتىك شەنەۋنىكتەر وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن سپيد-كە شالدىققان بالالاردى نەگە قۇتقارىپ قالمادى؟ جىل سايىن مەكتەپ وقۋشىلارى وقۋدى جىلى جاۋىپ قويىپ، ماقتا تەرىمىنە شىعادى. بۇل دەگەنىڭىز، بالا قۇقىعىنىڭ بۇزىلۋى، بالا ەڭبەگىن قاناۋ بولىپ سانالادى. الايدا، بالمۇزداق تاراتقىش وڭتۇستىكتىڭ اتمىنەرلەرى ماقتا القابىندا قارا قايىس بولىپ جۇرەتىن قازاق بالاسىنىڭ قۇقىعىن قورعاۋدا قاۋقارسىز بولىپ كەلەدى. ەندى، كەلىپ، بالالاردى قورعاۋ كۇنىن - اعىل-تەگىل بالمۇزداق تاراتۋ كۇنىنە اينالدىرعاندارىنا قاراپ وتىرىپ، تۇڭىلەسىڭ. جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ شارۋاسى بالالارعا بالمۇزداق ۇلەستىرۋ  ەمەس،  بالالاردىڭ قۇقىعىن، دەنساۋلىعىن قورعاۋ جانە ءبىلىم الۋىنا تولىق جاعداي جاساۋ. بىراق، مۇنى شەنەۋنىكتەرگە قالاي تۇسىندىرەرسىڭ؟!

بالالاردى قورعاۋ كۇنى - كوزى جاۋتاڭداپ، شەتەل اسقان قازاق بالاسىنىڭ قامىن ويلاعان ءبىر جان بولدى ما ەكەن؟ مەرەكەنى جاقسى كورەمىز، ال، بالالاردى قورعاۋ كەلگەندە جەرگە قارايمىز. ءسابيىن جەتىمدەر ۇيىنە وتىكزگەن انا، ول بالانى شەتەلدىككە ساتۋعا قۇجات جاساعاندار، بالا ساۋداسىنا ەرىك بەرگەن زاڭدى جاساعان، ول زاڭدى ماقۇلداعاندار، وسىنىڭ بارلىعىنا جول بەرگەن بيلىك بۇگىنگى حالىقارالىق مەرەكەنى اتاپ وتۋگە قاقىسى بار ما؟ ءبىزدىڭ قاقىمىز بار ما؟ بۇلدىرشىندەردى، ياعني، مەملەكەت ازاماتىن ساۋداعا سالعان بيلىكتىڭ «مەملەكەتتىڭ باستى بايلىعى - ادام جانە ونىڭ ءومىرى» دەپ انىق جازىلعان اتا زاڭنىڭ شەڭبەرىندە بيلىك جۇرگىزۋگە قاقى بار ما؟ ءوزىنىڭ باستى زاڭىنا كەرەعار ءىس جاساپ، ءوز بالاسىن - ازاماتىن قورعاي الماعان بيلىك سوندا كىمدى قورعاماق؟

ءسابيىن ساقتاي الماعان ەل 20 ملن عا قالاي جەتپەك؟ بالاسىن ساۋدالاپ، ونى قورعاۋعا قاۋرسىز ەل وتان قورعاۋ جولىندا ءشايىت بولعان 12 ازاماتىنىڭ ورنىن كىممەن تولتىرماق؟

ر.S.

ايگىلى جازۋشى بەردىبەك سوقپاقباەۆتىڭ «جول ۇستىندەگى كەزدەسۋ» دەيتىن اڭگىمەسىندە قالادان اۋىلعا كەلگەن ساتىلعان ەسىمدى كەيىپكەرى بار. كوكالا گالۋستۋك تاعىپ اۋىلعا كەلگەن ساتىلعانعا اۋىلدىڭ كوزقاراسىن، قابىلداۋىن جازۋشى بىلاي بەرەدى: «مۇنداعى جۇرتتىڭ ۇعىمىندا گالستۋك تاعۋ ول وكىمەتشى بولۋدىڭ، كومسومول بولۋدىڭ جانە ءبىر نىشان-بەلگىسى ءتارىزدى. ەسكىلىك سالت-سانادان الشاقتاۋ، ورىستانۋ». ساتقان كىم، ساتىلعان كىم؟..

«اباي-اقپارات»