ۇلتتىق پاتريوتيزم يدەولوگياسى. ول قانداي بولۋى كەرەك؟
«ۇلتتىق ءپاتريوتيزمسىز ۇلتتى ساقتاپ قالۋ مۇمكىن ەمەس،
ال ۇلت بولماعان جەردە مەملەكەتتىك دەگەن ۇعىم دا جويىلادى.
ءبىز قازاق ۇلتىن ساقتاپ قالعىمىز كەلسە،
ۇلتتىق ءپاتريوتيزمدى مىقتاپ دامىتۋىمىز قاجەت».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ءتۇپ قازىعى: «كوپ بالالى بول جانە ولاردى ۇلتتىق رۋحتا تاربيەلە».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ۇرانى: «ءبىزدى قۇتقاراتىن-يسلام»
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ۇستانىمى: «قازاق بالاسى، جەر سەنىكى، ەل سەنىكى. جەرىڭە، ەلىڭە يە بول. ءوز جەرىڭدە، ءوز وتانىڭدا تۇرىپ باسقانىڭ قۇلى بولما».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ويتۇمارى: «قازاق قىزى ءبىزدىڭ قادىرلىمىز، قىمباتتىمىز. قازاق قىزىن سىيلاماعان ادام ءبىزدىڭ جاۋىمىز.»
«ۇلتتىق ءپاتريوتيزمسىز ۇلتتى ساقتاپ قالۋ مۇمكىن ەمەس،
ال ۇلت بولماعان جەردە مەملەكەتتىك دەگەن ۇعىم دا جويىلادى.
ءبىز قازاق ۇلتىن ساقتاپ قالعىمىز كەلسە،
ۇلتتىق ءپاتريوتيزمدى مىقتاپ دامىتۋىمىز قاجەت».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ءتۇپ قازىعى: «كوپ بالالى بول جانە ولاردى ۇلتتىق رۋحتا تاربيەلە».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ۇرانى: «ءبىزدى قۇتقاراتىن-يسلام»
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ۇستانىمى: «قازاق بالاسى، جەر سەنىكى، ەل سەنىكى. جەرىڭە، ەلىڭە يە بول. ءوز جەرىڭدە، ءوز وتانىڭدا تۇرىپ باسقانىڭ قۇلى بولما».
ءبىزدىڭ ۇلتتىق يدەولوگيامىزدىڭ ويتۇمارى: «قازاق قىزى ءبىزدىڭ قادىرلىمىز، قىمباتتىمىز. قازاق قىزىن سىيلاماعان ادام ءبىزدىڭ جاۋىمىز.»
ءبىز-قازاق ۇلتىنىڭ پاتريوتتارى ءوزىمىزدىڭ ۇلتىمىزدى سۇيەتىنىمىزدى، ارقانداي جاعدايدا ۇلتىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن كۇرەسۋگە دايىن ەكەنىمىزدى باسقالارعا ماقتانا ايتۋعا ءتيىسپىز. بۇل كۇرەستە ءبىز اسا ءبىلىمدى جانە ۇشقىر ويلى، جىلدام ارەكەتتى بولۋعا مىندەتتىمىز. ول ءۇشىن بىزگە مىقتى دەنساۋلىق كەرەك. مىقتى دەنساۋلىققا جەتۋ ءۇشىن جات قىلىقتاردان، ورەسكەل ادەتتەردەن الىس جۇرۋگە ءتيىسپىز.
اركىم ءوزىنىڭ اتا-اناسىن، باۋىرىن، قارىنداسىن، تۋىپ-وسكەن جەرىن، انا ءتىلىن، ءدىنىن جاقسى كورگەنى ءۇشىن ايىپتى بولا المايدى. جاقسى كورمەگەن ادام-ساتقىن، ەكىجۇزدى بولىپ ەسەپتەلەدى.
اللا بىزگە وزىمىزگە عانا ءتان ءتۇر بەردى، ءتىل، ءداستۇر بەردى. بايتاق جەر مەن وراسان بايلىق ءناسىپ ەتتى. ونىڭ ءبارى ءۇشىن ءبىر اللاعا عانا قارىزدارمىز. اتا-بابامىزعا باس يەمىز. قازاق بولىپ تۋدىق، قازاق بولىپ ولەمىز.
امەريكاداعى ارابتاردىڭ، رەسەيدەگى گرۋزيندەردىڭ جاعدايىن ويىڭا ال. ونداعان ميلليون كۇردتتەردىڭ، سىعانداردىڭ تاعدىرىن ەسىڭنەن شىعارما.
ءوز جەرىڭ ءۇشىن كۇرەس، ءوز ەلىڭدە ەركىن، الاڭسىز، قورىقپاي ءومىر ءسۇر، ۇرپاق ءوسىر.
ۇلتتىق پاتريوتيزم يدەياسى
قازاق ۇلتى - قازاقستان مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى مارتەبەلى ۇلت. قالعان ۇلتتار دياسپورا بولىپ سانالادى. قازاق ۇلتى باسقا ۇلتتاردىڭ دامۋى مەن ءتىلىن، ءدىنىن، سالت-ءداستۇر، ادەت-عۇرىپىن ساقتاۋعا كەدەرگى كەلتىرمەيدى. باسقا ۇلت وكىلدەرىنىڭ قازاق ۇلتىنىڭ ءتىلى مەن ءدىنىن، سالت-ءداستۇر، ادەت-عۇرىپىن، ۇلتتىق بولمىسىن سىيلاۋىن، قۇرمەتتەۋىن تالاپ ەتەدى.
قازاق ءتىلى - مەملەكەتتىك ءتىل، دياسپورالار مەن از ۇلتتاردىڭ ءتىلى مەملەكەتتىك ءتىل بولا المايدى. بارلىق قازاقستاندىقتار مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلۋگە جانە ونىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسۋى مىندەتتى. قازاق ۇلتى باسقا ۇلتتاردىڭ ءوز ءتىلىن ساقتاۋى مەن دامىتۋىنا قارسى بولمايدى.
قازاق ەلى - مۇسىلمان ەل. يسلام ءدىنى قازاق ۇلتىنىڭ تاريحي ءدىنى، سەنىم-نانىمدارىنىڭ تۇپقازىعى بولىپ سانالادى. ءدىن-مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى باعىتىنىڭ بىرىنە اينالۋى ءتيىس. قازاقستان مەملەكەتى ءداستۇرلى دىندەردىڭ دامۋىنا جاعداي جاسايدى، ءداستۇرلى ەمەس ءدىني اعىمدار مەن سەكتالاردىڭ جۇمىسىنا توسقاۋىل قويۋى ءتيىس.
قازاقستاننىڭ ازاماتتىعى. شەت ەلدەردەن ورالعان قازاق كەدەرگىسىز قازاقستان ازاماتتىعىن الادى. باسقا شەت ەلدىك ۇلت وكىلدەرى قازاقستان مەملەكەتىنىڭ دامۋى مەن قازاق ۇلتىنا ەرەكشە ەڭبەگى سىڭگەن بولماسا، ۋاقىتشا ۆيزا الۋى ءتيىس.
قازاقستان جەرىنىڭ يەسى - قازاقتار. جەر استى قازبا بايلىقتارى ەڭ الدىمەن قازاق ۇلتىنىڭ يگىلىگى. قازاقستاننىڭ جەرى مەملەكەتتىڭ جانە تەك قازاقستان ازاماتتارىنىڭ جەكە يەلىگىندە بولادى. جەر قانداي دا ءبىر يگىلىك ءۇشىن مارتەبەلى ۇلت وكىلدەرىنە تەگىن بەرىلۋى ءتيىس. شەت ەلدىك ازاماتتارعا جەر تەك ۋاقىتشا جالعا بەرىلۋى ءتيىس جانە ونىڭ مەرزىمى 25 جىلدان اسپاۋى قاجەت. قازبا بايلىقتاردى يگەرۋشى كومپانيالارعا يەلىك ەتۋدە مارتەبەلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ ۇلەسى 50 پايىزدان كەم بولماۋى كەرەك. ۇلتتىق كومپانيالاردا جۇمىس ىستەيتىن مارتەبەلى ۇلت وكىلدەرىنە ارتىقشىلىقتار بەرىلەدى.
ءوزىن ۇلتىنىڭ پاتريوتىمىن دەپ سانايتىن ءاربىر ازامات قازاق ۇلتىنىڭ مۇددەسىن كەز-كەلگەن ارتىقشىلىقتار مەن جەكە باسىنىڭ مۇددەسىنەن جوعارى قويۋى ءتيىس. قاجەت بولسا جانىن دا قيۋى كەرەك.
ۇلت پاتريوتتارى قازاق قىزىن سىيلاۋدى ءبىرىنشى ورىنعا قويادى. ءبىز قىزدارىمىزدى سىيلاۋ ارقىلى ۇلتىمىزدى سىيلايمىز. قازاق قىزى - قازاقتىڭ اناسى. انا-بولاشاق ۇرپاقتىڭ باستاۋى، قاينار كوزى. بۇلاقتىڭ باسى لاي بولسا، ودان تازا ۇلت شىعۋى مۇمكىن ەمەس.
قازاق جىگىتتەرى باسقا ۇلتتاردىڭ كورىكتى، اقىلدى قىزدارىن الۋى مۇمكىن. ال قازاق قىزدارىنىڭ باسقا ۇلت وكىلىنە تۇرمىسقا شىعۋىن ءجون كورمەيدى. ءبىز قان تازالىعىن، تەك تازالىعىن ساقتاۋعا ءتيىسپىز. تەكسىز حالىقتىڭ بولاشاعى بولمايدى.
ۇلت پاتريوتتارى جەزوكشەلىك پەن زيناقورلىققا، ناشاقورلىق پەن ماسكۇنەمدىككە قارسى ىمىراسىز كۇرەس جۇرگىزەدى. قاجەت بولسا، جازالايدى دا.
اقپارات قۇرالدارىنا شەت ەلدىك ازاماتتار مەن زاڭدى تۇلعالاردىڭ يەلىك ەتۋىنە جول بەرىلمەيدى. ۇلتارالىق ارازدىققا، بەلگىلى ءبىر ۇلتتاردىڭ ارتىقشىلىقتارىن دارىپتەۋگە، زورلىق-زومبىلىقتى، بەيادەپتىلىكتى ناسيحاتتاۋعا، قازاقتىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىنە قايشى كەلەتىن اقپاراتتار تاراتۋعا تيىم سالادى.
شەت ەل مادەنيەتىنىڭ ەكسپانسياسىنا قارسى تۇرادى. ۇلتتىق ونەر مەن مادەنيەتتى، كينو مەن مۋزىكانى دامىتۋعا كۇش سالا وتىرىپ، شەت ەلدىك جات مادەنيەتكە جاستاردىڭ ەلىكتەۋىنە توسقاۋىل قويادى.
ۇلت پاتريوتى دەگەن كىم؟
ۇلتى - قازاق، ءوز دەنساۋلىعىنا ىجداحاتپەن قارايتىن، وتباسى مەن بالالارىنىڭ جاعدايىن جاسايتىن، كوپ بالالى بولۋعا ىنتالى جانى اق، ارى تازا، ەلىن، جەرىن، ۇلتىن جاقسى كورەتىن ازامات.
ءدىنى-يسلام. اۋزىندا اللاسى بار، يمانى بەرىك، نامازى تولىق، اقيداسى ءتۇزۋ ءمۇمىن.
ءبىلىمى-جوعارى. كوپ بىلۋگە قۇشتار، ءبىلىمى مەن بىلىگىن ەڭ الدىمەن ءوزى ءۇشىن، سودان كەيىن وتباسى-بالالارى، اكە-شەشە، تۋىس-باۋىرلارى ءۇشىن، ەلى-جەرى، جۇرتى ءۇشىن جۇمسايتىن ىزدەنىمپاز تۇلعا.
ءتىلى - قازاق ءتىلى. انا ءتىلىنىڭ قادىر-قاسيەتىن تەرەڭ تۇسىنەتىن، قازاقشا ويلاپ، قازاقشا سويلەيتىن، جازا بىلەتىن، ءتىلىنىڭ دامۋىن ماقسات تۇتاتىن جاناشىر.
بالالارىن ەڭ الدىمەن يمانعا، سودان كەيىن ەلىن-جەرىن، ۇلتىن سۇيۋگە تاربيەلەيتىن اتا-انا.
ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن نە ىستەۋ قاجەت؟
ءبىرىنشى بەلەس. (مۇنى ەلگە جاريالاۋ مىندەتتى ەمەس، ىشپەن ءبىل دە جۇرەكپەن سەز)
1. ءوزىن-ءوزى ۇعىنۋ، ۇلت پاتريوتى بولۋعا دەگەن قۇشتارلىقتى سەزىنۋ. وسى يدەولوگيادا كورسەتىلگەن تالاپتاردى ءتۇسىنۋ جانە قاجەتسىنۋ.
2. يدەولوگيانىڭ تالاپتارىن تانۋ، ءوزىن ۇلت پاتريوتىمىن دەپ سەزىنۋ. ايتىلعان تالاپتاردى ورىنداۋعا دايىن بولۋ.
3. يدەولوگيانى باسقالارعا ءتۇسىندىرۋ، ۇلت پاتريوتتارىنىڭ قاتارىن ارتتىرۋ.
4. ۇلت پاتريوتتارىنىڭ شاعىن توپتارىن قۇرۋ.
ەكىنشى بەلەس (جاريا تۇردە، ماقتانىشپەن ىسكە كىرىس، ويىڭدى سەنىمسىزدىك جايلاماسىن)
1. ۇلت پاتريوتتارىنىڭ قوعامدىق قوزعالىسىن قۇرۋ، ايماقتىق فيليالدارىن قۇرۋ. باسقا پاتريوتتىق ۇيىمدارمەن ىنتىماقتاسۋ.
2. شۇعىل جانە ۇزاق ۋاقىتقا ارنالعان باعدارلاما قابىلداۋ. قوزعالىس جۇمىسىنا قاجەتتى ەرەجەلەر مەن قۇجاتتار قابىلداۋ.
3. اقپاراتتىق كەڭىستىكتى مەيلىنشە ۇتىمدى پايدالانۋ، حالىققا يدەولوگيانى ءتۇسىندىرۋ، ءتۇرلى اقپاراتتىق ونىمدەر شىعارۋ.
4. ۇلتتىق پاتريوتتار پارتياسىن قۇرۋ. ءتۇرلى دارەجەدەگى سايلاۋلارعا قاتىسۋ. پارلامەنتتەن، ءماسليحاتتاردان مەيلىنشە كوپ ورىندار الۋ.
ءۇشىنشى بەلەس («كوپ قورقىتادى، تەرەڭ باتىرادى»، جاسقانباي تالاپ ەتۋگە قۇقىڭ بار)
1. بيلىكتىڭ بارلىق تارماقتارىندا ۇلت پاتريوتتارىنىڭ وتىرۋىنا قول جەتكىزۋ
2. يدەولوگيادا كورسەتىلگەن نەگىزگى ماقساتتارعا جەتۋدى قولعا الۋ.
قورىتىندى
بۇل ارينە، وتە قيىن شارۋا، بىراق قولدان كەلەتىن ءىس. ول ءۇشىن ەڭ الدىمەن يمانىمىز ءتۇزۋ، سەرتىمىزگە بەرىك بولۋىمىز قاجەت. وسى ءىسىمىز ءۇشىن تاياق تا جەرمىز، مۇمكىن باسىمىزدى بايگەگە دە تىگەرمىز، الايدا ءبىز مۇنىڭ ءبارىن ءوزىمىزدىڭ ەركىن دە تىنىش ءومىرىمىز ءۇشىن، بايلىق پەن باقىتتىڭ ءوز يگىلىگىمىزدە بولماعى ءۇشىن، بالالارىمىزدىڭ ەرتەڭگى جاقسى تاعدىرى ءۇشىن ءبىر ساتتە ەستەن شىعارمايمىز. ەرتەڭ بالالارىمىزدىڭ تابانى ءتىلىنىپ - قۇل، قىزىمىزدىڭ ەتەگى ءتۇرىلىپ - كۇڭ بولماۋى ءۇشىن كۇرەسەمىز. تاباندىلىق پەن سابىر تابىسىمىزدىڭ كىلتى.
ءبىز ءبارىن دە جەڭەمىز. اللا جار بولسىن!
جالپى رەسپۋبليكالىق ادام قۇقىتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى كواليتسيانىڭ حاتشىلىعى.
«اباي-اقپارات»