2017 جىلدان باستاپ قىتايدىڭ از ۇلتتارعا دەگەن قىسىمى ارتتى. ولار تاربيەلەۋ لاگەرلەرىن اشىپ، قۋدالاۋ ساياساتىن ۇستانۋدا. ميلليونداعان ادام بۇل ساياساتتان زارداپ شەگۋدە، اراسىندا قانى قازاق جاندار دا جەتەرلىك. قىتاي ساياساتىنا قارسى نارازىلىقتار الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە بولىپ جاتىر، ونىڭ ىشىندە قازاقستان دا بار.

بۇگىنگە دەيىن قازاقستانداعى قىتايدىڭ كونسۋلدىقتارى مەن ەلشىلىكتەرى الدىندا قىتايدا جازىقسىز قاماۋدا وتىرعان تۋىستارىن ىزدەگەن انالار، اكەلەر، اعايىن-تۋىستارى نارازىلىق بىلدىرۋدە. باۋىرىن ىزدەپ شىرىلداعان، بالاسىن ىزدەپ زار ەڭىرەگەن انالاردىڭ ارەكەتىن قاي قىرىنان الساق تا ادىلەتتى، قاي تاراپتان قاراساق تا دۇرىس. الايدا قايعى جۇتىپ، شاراسىزدىقتان شىرىلداعان انالار كىمنىڭ سوڭىنان ەرىپ ءجۇر؟ ولاردىڭ مۇڭ-زارىن ءوز ماقساتتارىنا قولدانىپ جۇرگەن جانداردىڭ كوزدەگەنى نە؟

ەسىمىن اتاۋدان باس تارتقان ءبىر وقىرمانىمىزدان كەلەسىدەي اقپارات كەلىپ ءتۇستى. ول بايبولات كۇنبولاتۇلىنى قاتىستى. بايبولات كۇنبولاتۇلى قىتاي كونسۋلدىعى مەن ەلشىلىكتەرى الدىندا نارازىلىق ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى. الايدا ونىڭ ارەكەتتەرى ۇلكەن سۇراقتار تۋىنداتادى.

الماتى قالاسىنداعى 18 قاراشا كۇنى وتۋگە ءتيىس نارازىلىق اكتسياسىنىڭ ۋاقىتى جاريالانىپ، قىتايداعى تۋىستارى قاماۋدا جاتقان جانداردىڭ تۋىستارى ءتيىستى ورىنعا جينالعان. اكتسيانى زاڭسىز دەپ تاپقان قازاقستان قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مۇشەلەرى جينالۋشىلاردى ۇستاپ، كەتۋىن تالاپ ەتكەن. اكتسيا ورنىنا ءوزىنىڭ جەكە كولىگىمەن كەلمەك بولعان كۇنبولات قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىن كورگەن ساتتە كولىگىنەن تۇسپەي، كەرى بۇرىلىپ، كەتىپ قالعان. نەگە ول انالار مەن اكەلەردىڭ اراسىنا ءتۇسىپ، اكتسيانىڭ ماقساتىن تۇسىندىرمەگەن؟ بۇل ءبىرىنشى وقيعا ەمەس.

جاقىندا نۇر-سۇلتان قالاسىندا تاعى ءبىر اكتسيا ۇيىمداستىرىلۋى ءتيىس ەدى. وعان الماتى قالاسىنان دا باراتىن جاندار ەل استاناسىنان ارنايى پاتەر جالداعان. كەي جاندار ءوز تۋىستارىنىڭ ۇيىنە بارعان. اكتسيا بولاتىن كۇنى ولاردى استانا پوليتسياسى ءبىر-بىرلەپ ۇستاپ، اۆتوزاكتارعا توعىتقان. الايدا كۇنبولات تاعى دا ولاردىڭ اراسىندا بولماعان. ونىڭ دالاعا شىققان جانداردى ۇستاپ جاتقانىن تەرەزەدەن قاراپ تۇرعانىن كورگەن جاندار بار.

ول از دەسەڭىز، سول نارازىلىق اكتسياسىنا شىعاپ جۇرگەن كۋاگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، بايبولات كۇنبولاتۇلى اقش ەلشىلىگى جانە ۇكىمەتتىك ەمەس حالىقارالىق قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارى باسشىلارىمەن كەزدەسۋلەرگە ءوزىن انالاردىڭ ليدەرى رەتىندە كورسەتىپ، بىراق سول انالاردى ەرتپەي، جەكە بارعىشتاۋى جيىلەگەن. بايبولات كۇنبولاتۇلىنىڭ سەرىكجان ءبىلاشۇلى باسقاراتىن «ناعىز اتاجۇرت» ۇيىمىمەن دە ارالارىندا داۋ تۋىنداعان. ول داۋدىڭ تۋىنداۋىنا بايبولات كۇنبولاتۇلى سەبەپكەر بولعان-مىس. ال ونىڭ ءوزىن اراشا سۇراعان انالاردىڭ ليدەرى سىقپىتتى كورسەتۋىنىڭ ءبىر سىرى – شەكارا اسىپ، اقش-قا كەتۋ بولۋى مۇمكىن دەگەن بولجام دا ايتىلادى.

سوندا كۇنبولات كىم بولادى؟ ونىڭ ماقساتى نە، جوسپارى قانداي؟ قىتايداعى تار قاپاس، سۋىق زىنداندا جاتقان بالالارىن، باۋىرلارىن بوساتامىن دەپ شىرىلداعان قازاقتىڭ قايعىسىمەن ويناپ ءجۇر مە، الدە قوي تەرىسىن جامىلعان قاسقىر، پەرىشتە كەيپىندەگى ارانداتۋشى ما؟ ماقساتى بوساتۋ ەمەس، بوپسالاۋ، تۇرمەدەن شىعارۋ ەمەس، ساياسات ويناۋ ما؟ كۇنبولات، كىم بولادى؟

رەداكتسيادان: «Abai.kz» ەركىن اقپارات الاڭى. وي جارىستىرىپ، پىكىر تالاستىرۋ وقىرمان ەنشىسىندە. ەندەشە ءبىز رەداكتسيامىزدىڭ ەلەكتروندى پوشتاسىنا كەلگەن اتالمىش ماقالانى وقىرمان تالقىسىنا ۇسىندىق. اتالمىش ماقالا رەداكتسيا ۇستانىمىن بىلدىرمەيدى. ماقالادا ەسىمى اتالاتىن ەكىنشى تاراپ رەداكتسيامىزعا جاۋاپ بەرۋگە نيەتتى بولسا، ءبىز مىنبەر ۇسىنۋعا دايىنبىز.

Abai.kz