سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2979 0 پىكىر 14 تامىز, 2012 ساعات 09:38

قاجىمۇقان عابدوللا. تامىرلى دەرتتىڭ تالكەگى

جوق! بۇل جەردە ۇندەمەي قالا المايمىن. مەنىڭ نيەتتەس اعالارىم جارماقان تۇياقباي مەن ءامىرجان قوسانوۆتاردىڭ تاباقتاستارى پەتر سۆويكءتىڭ ىرىك اۋىزىنان شىققان - شىرىك سوزىنە تويتارىس بەرمەي، ۇيىقتاي المايمىن.

انا ءتىلىمدى قورلاپ جاتقاندا ءۇنسىز قالعانىم - تۋعان انامدى قادىرلەمەۋ بورلىپ تابىلادى. قازاق ەلىنىڭ اسىن ءىشىپ، اياعىن تەۋىپ اۋىزىنا كەلگەنىن وتتاعان پەتر سۆويكتەي سايتانداردى تورىمىزگە شىعارعان دا ءوزىمىز...

قازاق ۇكىمەتىن تاعى ءبىر سۇم كەلىمسەك سەرگەي تەرەششەنكو باسقارىپ وتىرعاندا، ۇلكەن لاۋازىمدارعا دەيىن وسكەن پەتر سۆويك، شىنتۋايتىنا كەلگەندە، تۇككە تۇرعىسىز بىرەۋ. بىراق، مەنىڭ جارماقان مەن ءامىرجان اعالارىمنىڭ كوڭىلدەرىنە كەلمەسىن، سۆويكتەن «سۇلتان» جاساعىسى كەلگەننىڭ باسىندا تورعايدىڭ ميىنداي دا مي جوق!

و باستا ورىس ءتىلىن «ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى» دەپ قابىلداۋ - ءىرى ساياسي قاتە بولدى. ەندى 5 جىلدان كەيىن امەريكادا ءبىر بالاباقشانىڭ بالالارىن تۇگەل قىلقىندىرىپ-قىرىپ كەلگەن ءبىر ناشاقور-قىلمىسكەر «قازاقستاندا ءۇش تىلدىك ساياسات» دەپ مىڭعىرلاپ، پەتر سۆويك سەكىلدى قازاق ءتىلىن ءۇشىنشى ساتىعا ءتۇسىرىپ، اعىلشىن ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىلىگىن تالاپ ەتۋى ابدەن مۇمكىن. سوندا ءبىزدىڭ ەسەكتىڭ ميىن جەگەن شەنەۋنىكتەرىمىز نە دەر ەكەن؟..

جوق! بۇل جەردە ۇندەمەي قالا المايمىن. مەنىڭ نيەتتەس اعالارىم جارماقان تۇياقباي مەن ءامىرجان قوسانوۆتاردىڭ تاباقتاستارى پەتر سۆويكءتىڭ ىرىك اۋىزىنان شىققان - شىرىك سوزىنە تويتارىس بەرمەي، ۇيىقتاي المايمىن.

انا ءتىلىمدى قورلاپ جاتقاندا ءۇنسىز قالعانىم - تۋعان انامدى قادىرلەمەۋ بورلىپ تابىلادى. قازاق ەلىنىڭ اسىن ءىشىپ، اياعىن تەۋىپ اۋىزىنا كەلگەنىن وتتاعان پەتر سۆويكتەي سايتانداردى تورىمىزگە شىعارعان دا ءوزىمىز...

قازاق ۇكىمەتىن تاعى ءبىر سۇم كەلىمسەك سەرگەي تەرەششەنكو باسقارىپ وتىرعاندا، ۇلكەن لاۋازىمدارعا دەيىن وسكەن پەتر سۆويك، شىنتۋايتىنا كەلگەندە، تۇككە تۇرعىسىز بىرەۋ. بىراق، مەنىڭ جارماقان مەن ءامىرجان اعالارىمنىڭ كوڭىلدەرىنە كەلمەسىن، سۆويكتەن «سۇلتان» جاساعىسى كەلگەننىڭ باسىندا تورعايدىڭ ميىنداي دا مي جوق!

و باستا ورىس ءتىلىن «ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى» دەپ قابىلداۋ - ءىرى ساياسي قاتە بولدى. ەندى 5 جىلدان كەيىن امەريكادا ءبىر بالاباقشانىڭ بالالارىن تۇگەل قىلقىندىرىپ-قىرىپ كەلگەن ءبىر ناشاقور-قىلمىسكەر «قازاقستاندا ءۇش تىلدىك ساياسات» دەپ مىڭعىرلاپ، پەتر سۆويك سەكىلدى قازاق ءتىلىن ءۇشىنشى ساتىعا ءتۇسىرىپ، اعىلشىن ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىلىگىن تالاپ ەتۋى ابدەن مۇمكىن. سوندا ءبىزدىڭ ەسەكتىڭ ميىن جەگەن شەنەۋنىكتەرىمىز نە دەر ەكەن؟..

قازاق ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ العاشقى جىلدارىندا-اق پرەمەر-مينيستر سەرگەي تەرەششەنكو مەن ونىڭ پەتر سۆويكتاي قۇيىرشىقتارى قازاق ءتىلىنىڭ تامىرىنا بالتا شاپتى. تاۋەلسىزدىكتىڭ بۋىنا قۋانعان قازاق حاس دۇشپاننىڭ قاستىعىن اڭعارماي دا قالدى.

سول كەزەڭنەن بەرى قازاق ۇكىمەتىن يمانعالي تاسماعامبەتوۆتەن باسقا تازا قازاقشا بىلەتىن ادام باسقارعان جوق. قازاق ءتىلىن وركەندەتۋ جونىندەگى يمەكەڭنىڭ بارلىق باستامالارىنىڭ جولىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى كەلىمسەكتەر مەن شالاقازاقتار ءاردايىم كەسىپ وتىردى.

ال، قازىر كارىم ءماسىموۆ ۇشتىلدىك ساياساتتى ايتىپ سايراپ ءجۇر. بۇلاي كەتە بەرسە، ەرتەڭ قىتايدىڭ تىلىنە «مەملەكەتتىك مارتەبەنىڭ» كەزەگى كەلەتىن سياقتى...

ءاۋ باستا، ورىس تىلىنە «ۇلتارالىق قاتىناس ءتىلى» مارتەبەسىن بەرمەۋ كەرەك ەدى. كۇنى كەشە پايدا بولعان «ءۇش تىلدىلىك» دەيتىن ءدۇبارانى قۇرساعىندا تۇنشىقتىرۋ قاجەت بولاتىن. تاعى دا مۇقتار شاحانوۆ اعام جاس سابيدەي شىرىلداپ-شىرىلداپ شارشادى...

...ۆاشينگتون، لوندون، پەكين، ماسكەۋ جانە قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ اكىمشىلىگىندەگى كەلىمسەكتەر مەن شالاقازاقتار بارلىق كۇش-قۋاتتارىن مۇقتار شاحانوۆقا قارسى كۇرەسكە سارپ ەتتى. ايتكەنمەن، كوشپەندىنىڭ كيەلى رۋحى بولمىسىنان وشپەگەن كۇللى قازاق قايسار پەرزەنتى مۇقتار شاحانوۆتى قۋاتتاعان سوڭ، قازاق ءتىلىنىڭ دۇشپاندارى كارت-بلانش الدى. مىنەكي، اراعا بىرنەشە جىل سالىپ، ساسىقكۇزەندەر جەردىڭ استىنان قىلتيىپ، قۇلاقتارىن كورسەتتى...

مەنىڭشە، ماسەلە جالعىز پەتر سۆويكتا ەمەس، مۇنداي ىشىنەن تىنعان دۇشپاندار ارامىزدا قاپتاپ ءجۇر.

باستى مىندەت - ورىس ءتىلى مەن اعىلشىن ءتىلىنىڭ قىستىرىلعان «مارتەبەسىماقتارىن» دەرەۋ زاڭ جۇزىندە ءبىرجولا جويۋ كەرەك. قازاق ەلىنىڭ جالعىز عانا مەملەكەتتىك ءتىلى - قازاق ءتىلى بولىپ قالۋعا ءتيىس. بۇدان باسقا اڭگىمەنىڭ ءبارى بوس ساندىراق! ساندىراعى كوپ ەلدىڭ - ارعىماعى از بولادى..

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5371