سەيسەنبى, 26 قاراشا 2024
الاساپىران 3902 6 پىكىر 26 قازان, 2022 ساعات 15:16

«لاس بومبامەن» قورقىتىپ، لاس تىرلىگىن جاساماق...

رەسەي باتىستى تاعى قورقىتىپ-ۇركىتۋ تاكتيكاسىنا كوشتى. بۇل جولى «يادرولىق قارۋدى قولدانامىز» دەپ ەمەس، كيەۆ «لاس بومبانى» قولدانباق دەيدى. ارينە، وعان قانداي دا ءبىر دالەل كەلتىرمەدى. شويگۋ ءوزىنىڭ نەگىزسىز ءسوزىن دالەل بولادى دەپ ەسەپتەسە كەرەك، ناقتى قۇجاتتاردى ۇسىنباستان ۋكراينانى ايىپتاي جونەلدى.

الدىمەن «لاس بومبا» دەگەنىمىز نە، سونى انىقتاساق. «لاس بومبا» دەگەنىمىز جارىلعىش زاتقا سالىنعان رادياتسيالىق قالدىق شاشۋ مۇمكىندىگى بار قارۋ ءتۇرى. كوبىنە ول سناريادقا سادىنادى. ادامزات تاريحىندا سوعىس جاعدايىندا لاس بومبانى قولدانۋ تىركەلمەگەن. «لاس بومبا» يادرولىق قارۋ ىسپەتتەس جويقىن بولماسا دا، قولدانىلعان ايماققا ۇلكەن زالالى بار دەيدى ماماندار. سۋ، اۋا، جەردى رادياتسيالىق قالدىقپەن لاستاپ، تىرشىلىك يەسىن قىرىپ جىبەرۋ مۇمكىندىگىنە يە. سوعىس جانە سىناق جاعدايىندا ناقتى قولدانىلماعاندىقتان، قاۋىپتى اسەرىن ءدوپ باسىپ ايتۋ قيىن.

ماسكەۋدىڭ مالىمدەۋىنشە كيەۆتىڭ لاس بومبانى جاساۋ مۇمكىندىگى زور. «كسرو كەزەڭىندە يادرولىق قارۋى بولعان، يادرولىق سالاسى دامىعان جانە اەس-تەرى بار ەل ءۇشىن لاس بومبانى جاساۋ قيىندىق تۋدىرمايدى»، - دەيدى رەسەيلىك اسكەري ساراپشىلار. كيەۆ بۇل ايىپتاۋلاردىڭ بارلىعىن جوققا شىعاردى جانە اقپاراتتى «اقىماقتىڭ ساندىراعى» دەپ اتادى.

شويگۋ وتكەن اپتادا ۇلىبريتانيا، اقش، تۇركيا جانە فرانتسيانىڭ قورعانىس مينيسترىنە قوڭىراۋ شالىپ، «كيەۆ لاس بومبا جاساۋدا» دەپ ەسكەرتىپتى-ءمىس. بۇل اقپاراتقا ۇلىبريتانيا، اقش جانە فرانتسيا بىرلەسكەن جاۋاپ قاتىپ، ماسكەۋدىڭ سوزىنە سەنبەيتىنىن، كيەۆتى سوڭىنا دەيىن قولدايتىنىن، رەسەي ارانداتۋ ارقىلى قانداي دا ءبىر قاۋىپتى قادامعا بارسا (تاكتيكالىق يادرولىق قارۋ نەمەسە حيميالىق قارۋ قولدانۋ), قاتاڭ جاۋاپ بولاتىنىن ەسكەرتتى.

ماسكەۋدىڭ كيەۆتى «لاس بومبا جاساپ جاتىر» دەپ ايىپتاۋى ەكى ماقساتتا ايتىلۋى مۇمكىن: كيەۆكە دەگەن باتىستىڭ قولداۋىن ازايتۋ جانە باتىستىڭ ماسكەۋدىڭ قارىمتا سوققىسىنا دەگەن رەاكتسياسى. رەاكتسيا ماسكەۋ كۇتكەندەي بولمادى، ال كيەۆ «لاس بومبا جوق، قاجەت بولسا كەلىپ تەكسەرىڭدەر» دەپ حالىقارالىق كوميسسيانى ءوزى ءبىرىنشى بولىپ شاقىردى. ومسىلايشا ماسكەۋدىڭ ويى مەن جوسپارى ىسكە اسپاعانداي.

الايدا كرەمل بۇل جالعان تاقىرىپتى قىزدىرۋدى توقتاتار ەمەس. بۇل ىشكى اۋديتورياسىنا باعىتتالىپ وتىر جانە ۋكراينامەن سوعىستا قاۋىپتى فازانى باستايتىنىن اڭعارتقانداي.

ۇرىس دالاسىندا رەسەي اسكەرى باحمۋت بويىندا شەگىنىس جاساۋدا، ال كرەمل تىلىمەن ايتساق «تاكتيكالىق شەگىنىس» نەمەسە ورىن اۋىستىرۋ ءادىسى. ۋكراينا باحمۋت رەسەي اسكەرىن ەكى شاعىرىمعا شەگىندىرىپ، ءتيىمدى پوزيتسيالارعا بەكىنە الدى. حەرسون وبلىسىندا دا ۋكراينا اسكەرى العا جىلجۋدا، ەكى اپتا ىشىندە 90-نان استام ەلدى مەكەن باسقىنشى قولىنان ازات ەتىلدى. رەسەي حەرسوننان حالىقتى ەۆاكۋاتسيالاپ (دەپورتاتسيالاپ) جاتىر، ال اسكەرى قالا ىشىندەگى ۇرىسقا دايىندالۋدا. باتىستىق ساراپشىلار قالادان شىعاتىن بارلىق وتكەلدەر مەن كوپىرلەر ۋكراينانىڭ زىمىران نىساناسىندا ەكەنىن ايتادى. قالا ءۇشىن قيان-كەسكى شايقاس اپتا سوڭىندا باستالۋى مۇمكىن دەگەن بولجامدار بار.

كا مىرزا

Abai.kz

6 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1533
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3313
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 6006