اۋەلى جينالىستى ۇيىمداستىرۋشى دقق الماتى قالالىق فيلالىنىڭ باستىعى ءومارالى ادىلبەكۇلىنا زور راقمەت ايتقىم كەلەدى. دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعىنىڭ 30 جىلدا قول جەتكىزگەن تابىسىمەن، جينالعان تاجىريبەسىمەن بولىسۋگە شاقىرعانى اتالعان ازاماتتىڭ بىلىمدىلىگى دەپ سانايمىن. ءيا، 30 جىلدا دقق-نىڭ ەلىمىزدىڭ كوشى-قون ۇدەرىسىنە قوسقان ۇلەسى ۇشان تەڭىز، اۋىز تولتىرىپ ايتاتىن كەزى كەلدى.

باياندامامدى ءۇش ۇلكەن ارناعا ءبولىپ جەتكىزەيىن:

1. ارمان مەن اسقاق رۋحتىڭ توعىسقان جىلدارى

2. ەگەمەن ەلدىڭ ەلەۋلى ەرلەرى – قانداستار

3. گەوساياساتتىڭ قۇرساۋىندا قالعان دقق

ارمان مەن اسقاق رۋحتىڭ توعىسقان جىلدارى

1990 جىلى ەلگە ورالعاننان سوڭ، ەكى جىلدان كەيىن، ياعني، 1992 جىلعى 28 قىركۇيەك - 4 قازان ارالىعىندا الماتى قالاسىندا دقق-نىڭ تۇڭعىش قۇرىلتايى دۇركىرەپ ءوتتى.  قاراپايىم قانداستاردىڭ قاتارىنداعى ماعان دا بۇل قۇرىلتايدىڭ بەرگەنى مول. الەمنىڭ 33 ەلىنەن 800 وكىلدىڭ كەلۋى – قاۋىمداستىق تاريحىنداعى «رەكوردتى» ورناتتى. بۇل جيىن قانداستاردىڭ كوڭىلىنە جىلۋ ۇيالاتتى، ارمانى مەن اسقاق رۋحىن پاش ەتتى. ناتيجەسىندە سول جىلدىڭ قاراشا ايىندا «دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعى» دەگەن كۆازيمەملەكەتتىك ورگان دۇنيەگە كەلدى.

سول جىلدان باستاپ بۇل ۇيىم «مادەنيەت الماسۋ»، «كورشى ەلدىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسپاۋ» دەگەن ەكى ءپرينتسيپتى العا تارتتى. اتامەكەنگە ورالعان جانە ورالامىز دەگەن قانداستاردى قۇتتى مەكەنىنە قونىستاندىرىپ، تابانىنان تۇرىپ كەتۋىنە ءبىر كىسىلىك ۇلەسىن قوسقانىن قانداستار ءالى كۇنگە دەيىن ونەگە ەتىپ ايتىپ كەلەدى. وسى ورايدا اتالعان مەكەمەدە ايانباي قىزمەت ەتكەن ءسۇلتانالى بازاربايۇلى بالعاباەۆ اعامىز بەن بوتاگوز ۋاتقانقىزىن ەرەكشە ىلتيپاتپەن اتاپ وتكەنىم ءجون بولار. ولاردىڭ ارعى بەتتەن ات ارىتىپ جەتكەن اعايىندارعا شارشاماي كومەكتەسكەنىنە تالاي رەت كۋا بولدىم. وسى ازاماتتاردىڭ قامقورلىعىمەن قانشاما اۋىلداستارىمىز ەسىن جيناپ، ەلگە قوسىلدى. دەمەك 2017 جىلعا دەيىن بۇل قاۋىمداستىق كۆازيمەمەلكەتتىك مەكەمە رەتىندە تولىققاندى «بەيىمدەلۋ» ورتالىعىنا اينالعانىن كوردىك.

1990 جىلدارىنىڭ باسىندا، وزدەرىڭىزگە ءمالىم، ەلىمىزدىڭ ىشكى جاعدايى مەن سىرتقى ەلدەرىمەن اراداعى قاتىناستار تىم شيەلەنسىپ تۇرعان كەزى ەدى. شىعىستاعى الىپ كورشىمىزدىڭ «جاڭا عانا ەگەمەندىگىن العان قازاقستان قانداي گەوساياسي باعىت ۇستانادى؟ ەلىندەگى ەتنوسارالىق كۇردەلى جاعدايدى ۋشىقتىرىپ الماي ما؟ زيالى قاۋىمنىڭ كەيبىر وكىلدەرى ەل ىشىندەگى كەۋدەلى توپتاردىڭ استارتىن بىرىگۋىنە سەبەپ بولماي ما؟» دەگەن كۇدىكپەن ۇرەيلەنە قاراعانى راس.

سوندىقتان دا بولار قاۋىمداستىقتىڭ جارلىعىندا «بۇل ۇيىم – ساياسي ۇيىم ەمەس، ساياساتپەن اينالىسپايدى، تەك ەلارا مادەنيەتتىڭ الماسۋىنا دانەكەر بولادى» دەپ جازىلدى. مادەنيەت الماسۋدىڭ كوپىرى دەمەكشى، قاۋىمداستىق قحر مەن تۇركيا تەكتەس ەلدەرگە كورمە ۇيىمداستىرىپ، بارعان ەلدەرىندە قازاقتاردىڭ ۇلتىق ونەرى مەن رۋحاني بايلىعىن پاش ەتىپ، تانىستىرۋمەن اينالىستى. ورتالىق ءوز قاراجاتىنا قانداستاردىڭ ادەبيەتى، تاريح جانە كوركەم ونەرى سالالارىنا قاتىستى 700 باسپا تاباق 54 مونوگرافيا شىعاردى. الماتى قالاسىنا ورنالاسقان دقق قازاقستان جەرىنە تابانى تيگەن قانداستاردىڭ سوعىپ، كەڭەس الماي كەتپەيتىن مەكەنىنە اينالدى.

ەگەمەن ەلدىڭ ەلەۋلى ەرلەرى – قانداستار

قانداستارىمىز دا قۇرالاقان كەلگەن جوق. 2002 جىلى 2-ءشى رەت دقق قۇرىلتايى وتكەن كەزدە، قانداستارعا ۇكىمەتتىڭ بەرىلگەن كوشى-قون كۆوتاسى جىلدان جىلعا كوبەيىپ، اقىرى ەلگە ورالعاندار سانى 1 ميلليوننان ارتقانى ايتىلدى. بايتەرەكتىڭ جايىلعان تامىرىنداي قانداستاردىڭ 1 ميلليوننان تاراعان ءۇرىم-بۇتاقتارى بۇگىندە 1,5 ميلليون ادامنان اسقانى انىق. ادامنىڭ سانى قالاي تەز وسسە، قانداستاردىڭ قوعامدىق سالالارداعى اتقاراتىن ءرولى دە سونشالىقتى تەز ءوستى، ءال-اۋقاتى دا نىعايدى. قىتايدان كەلگەن اعايىندار وزىپ، كوش الدىنا شىقتى. كۇنشىعىستاعى كورشىمىزدىڭ ءتىلىن ءبىلىپ، جاقسى ءداستۇرى مەن سالتىن بويىنا دارىتقان قانداستارىمىز سول ەلدىڭ ءتۇرلى ءىرى  كومپانيالارىمەن سەلبەسىپ قازاق ەلىندە ونەركاسىپتىڭ ءتۇرلى سالالارىندا كاسىبىن دوڭگەلەتىپ، ەلىمىزدەگى سالىق پەن جۇمىسسىزدىقتى ازايتۋ باعىتىنا قوماقتى ۇلەس قوسىپ كەلە جاتىر. بۇل تۋرالى سىزدەرگە ءنابيجان مۇقامەتحانۇلىنىڭ ارنايى جازعان «حالىقارالىق فەنومەن: قازاق حالقىنىڭ ءبولىنۋى مەن تۇتاستانۋ ۇدەرىسى» ء(ال-فارابي اتىن. قازۇۋ. - الماتى: قازاق ۋن-ءتى، 2021) اتتى مونوگرافياسىن وقۋعا كەڭەس بەرەمىن. ءوزىم تاريحشى بولعاننان سوڭ، قىتايدان ورالعان زيالى قاۋىمنىڭ وسى ەلدىڭ تاريح سالاسىنا، دەرەكتانۋعا قوسقان ۇلەسىن ەرەكشە ماقتانىشپەن ايتار ەدىم. ءسوزىم نىق بولسىن دەسەڭىزدەر، وتاندىق تاريحشى باقىت ەجەنحانۇلىنىڭ ەل تاريحىن، سونىڭ ىشىندە XVIII-XIX عاسىرداعى قازاق-قىتاي قاتىناسىن زەرتتەگەن ءبىر عانا ماقالاسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنعىم كەلەدى (باقىت ەجەنحانۇلى، «ابىلاي حاننىڭ تسين پاتشالىق ورداسىنا جولداعان تۇڭعىش حاتى جانە ودان تۋعان تاريحي ماسەلە». يزۆەستيا نان رك، سەريا وبششەستۆەننىح ناۋك، 2010, No 2). تاريحشىلاردىڭ نازارىنان تىس قالعان بۇل ماقالانىڭ بىزگە بەرەرى زور. سەبەبى، 1757 جىلى «ابىلاي حاننىڭ مانچين پاتشاسى ەجەنگە جازعان حاتى» دەپ «جاھاندى جاۋلاپ العان» نۇسقاسىنا سەنىپ، ابىلاي حان باستاعان قازاق حالقى «XVIII عاسىردا چيڭ ۇكىمەتىنە بوداۋلىققا جىعىلىپ، قىتاي بيلىگىن قابىلداعان» دەگەن تۇجىرىمدى بارلىق تاريحشىلار ەرتەدەن-اق شەگەلەپ تاستاعان.

الايدا، باحىت ەجەنحاننىڭ تىنىمسىز ىزدەنىسىنىڭ ارقاسىندا ماسەلەگە قايتا ورالدىق. حاتتىڭ مانچۋ مەن توتو تىلىندەگى ەكى بىردەي نۇسقاسىندا ورتا ءجۇز حانى سالەمىن باسقاشا جەتكىزىپتى.

«قانداستار وتانىنا نە بەردى؟» دەگەن سۇراق ءجيى قويىلادى. ولار كوركەمونەر، تاريح پەن اۋدارما سالاسىندا، جاراتىلىستانۋ مەن مەديتسينا سالاسىندا ەلەۋلى ەڭبەكتەر جازدى، رۋحاني سالانىڭ جاڭعىرۋىنا ۇلكەن سەبەپكەر بولدى. ادامي قاتىناستىڭ، ادامگەرشىلىكتىڭ مىزعىماس قاعيداسىن اكەلدى، وتە-موتە ەڭبەكقورلىق رۋقتى اكەلدى. قازاقستان مەن وزدەرى كەلگەن ەلدىڭ اراسىن جالعاۋعا زور ۇلەس قوسىپ كەلەدى. ۇرپاقتان ۇرپاققا جالعاسقان ءبىر-ءبىرىن قيىندىقتا تاستاماۋ، بەرگەن ۋادەنى ايتقىزباي ورىنداۋ، قوناقجايلىق پەن اقجارقىن مىنەز، مەيىرىمدىلىك، قيىندىققا ءتوزىمدى بولۋ سياقتى اتا-باباسىنان بويعا سىڭگەن قاسيەتتى وزدەرىمەن بىلگە الا كەلدى.

گەوساياساتتىڭ قىسپاعىندا كوشى-قوننان تىس قالعان دقق

قاۋىمداستىقتىڭ ءجۇرىپ وتكەن 30 جىلىن وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، تاريحىن كوز الدىمىزعا كەلتىرسەك، اتالعان ۇيىمنىڭ «بەيىمدەلۋ ورتالىعى» رەتىندەگى «التىن ءداۋىرى» 2002-2015 جىلى اراسىندا بولىپتى. ونىمەن تولىق كەلىسەمىن. «قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان» سوناۋ ءبىر كەزدە قاۋىمداستىقتىڭ باس عيماراتى، (الماتى قالاسى جىبەك جولى مەن ۋاليقانوۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىندا) «كۇلتوبەدە كۇندە جيىن، كۇندە توي» دەمەكشى، بەينە ءبىر توي دۋماننىڭ ورتالىعى سياقتى ەدى. بۇگىندە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەگەن، مۇڭ  باسىپ، قۇلازىعان كەلبەتىن كورىپ، سىرتتان كەلگەن اعايىندار «وتكەن كۇننەن بەلگى جوق ەكەن» دەسىپ، ات ءىزىن سالمايتىن بولدى. بۇل راس. 2017 جىلى دقق 5-ءشى كەزەكتى قۇرىلتايى وتكەننەن سوڭ، قاۋىمداستىقتىڭ جانىنان «وتانداستار قورى» دەگەن ۇيىم پايدا بولىپ، قاۋىمداستىقتىڭ ءبىراز فۋنكتسياسىن «جۇلىپ الىپ العان» بولاتىن. ءبىزدىڭ «بەيىمدەلۋ ورتالىعىمىزدىڭ» تىرشىلىك تىنىسى ءتىپتى تارىلىپ، اۋەلگى كۆازيمەملەكەتتىك ورگان دەگەن اتىنان بۇگىندە تۇيمەدەي عانا ەلەسى قالدى. بۇعان سەبەپ ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق شىعار. وزدەرىڭىزدەي بىلىكتى ادامدارمەن كەڭەسۋىمنىڭ ناتيجەسىندە، ءۇش نارسەنى ايتا الامىن.

بىرىنشىدەن، دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعى 1992 جىلى قاراشا ايىندا ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ تىركەۋىنەن ءوتتى. بىراق قاۋىمداستىق قانداستاردى ەلگە قايتارىپ، ولاردى قازاقستاننىڭ جەر-جەرىنە تاراتىپ، ورنالاستىراتىن قوعامدىق ورگان بولماعاندىقتان، ءوزىنىڭ موينىنا وسى ءبىر زور مىندەتتى الماعان. ۇيىمنىڭ جارعىسىنا كوز سالساق، «دقق ەلارا مادەنيەتتى جالعايتىن كوپىر ءرولىن اتقارىپ، كورشى ەلدىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسپايدى» دەپ، كوشى-قون ىسىنەن ات-تونىن الا قاشقانىن بىرەۋ بىلسە، بىرەۋى بىلمەگەن.

سىرتتان ەندى عانا ات ارىتىپ جەتكەن اعايىندارعا جەتكىزەمىز دەپ تيىنداپ جالاقى العان، قاۋىمداستىڭ وتانشىل، قايراتتى قىزمەتكەرلەرى وسىنى تۇسىندىرەتىن. سول قايراتكەردىڭ ءبىرى دە، بىرەگەيى دە وسىنداعى – بوتاگوز ۋاتقانقىزى.

دقق ۇيىمعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋدىڭ ورنىنا ەلىمىزدىڭ قارجىسىن بارىنشا توناعان «ۇلىقتار» قاراجاتتان قىسىپ، «ءوز كۇنىڭدى ءوزىڭ كور، كورە الماساڭ، جاۋىپ كور!» دەگەنى ءبىلىنىپ-اق تۇردى. وسى كەزدە ەرتەرەكتە كەلىپ، اۋقاتتانعان «ورالمان اعايىندار» كەشە وزدەرىنە قول ۇشىن بەرگەن قاۋىمداستىقتىڭ قارجى قاينارى بولدى. قازاق بيلىگى سول كەزدە كورشىلەرىنە، سونىڭ ىشىندە قحر مەن رەسەي ۇكىمەتىنىڭ قاباعىنا قاراعانىن جاقسى بىلەسىزدەر. شىعىستا قحر «ەندى عانا ەگەمەندىگىن العان قازاقستان رەسپۋبليكاسى سۋار-دىڭ قىل ۇستىندە تۇرعان ەتنيكالىق ارا-قاتىناسىنا كەرى ىقپالىن تيگىزە مە، جوق پا؟» دەگەن كۇمانعا تولى ويىمەن جاقىننان باقىلاسا، تەرىسكەيدە الەكساندر سولجەنيتسىن باستاعان كەيبىر ساياساتكەرلەردىڭ باسىمىزعا قارا بۇلت ۇيىرگەنى ەسىمىزدە. وسى سەبەپپەن، 1992 جىلعى جەلتوقسان ايىندا قاۋىمداستىق تۇڭعىش رەت فورۋم وتكىزدى.

ەكىنشىدەن،  1992-2010 جىلدارى ەلگە ورالعان اعايىنداردىڭ كوبىسى ۇكىمەتكە قول جايۋدىڭ ورنىنا، ارجاقتاعى تۋىسقاندارىن وزدەرى شاقىرتىپ، كەلگەننەن سوڭ دا ۇكىمەتكە اۋىرتپاشىلىق سالماي، جەرگىلىكتى جاعدايعا بەيىمدەلدى. ءتىپتى جۇمىسپەن قامتۋدى دا وزدەرى قولعا الدى. سوندىقتان قاۋىمداستىقتىڭ العاشقى ءرولىن سولار ءبولىپ الىپ كەتكەن جەرى بار.

ۇشىنشىدەن، ەل اۋىزىنان ءجيى ەستىپ جۇرگەن جاعداي، بۇرىنعى بيلىكتىڭ رۋشىلدىق يدەيادان تۋىنداعان سالقىن كوزقاراسى – وكىمەتتىڭ كوشى-قونىنا كەرى اسەرىن تيگىزدى. ەلىمىزدىڭ قۇرمەتتى اقساقالى اتانعان كەيبىر اعالارىمىزدىڭ سىرتتان كەلەتىن قانداستارعا «سول ەلىندە وتىرا بەرسىن، ەلگە كەلمەي-اق قويسىن» دەگەن ءۋاجى  نەگىز بولعان كورىنەدى. قىزىق بولعاندا، قىتاي جەرىندە ازىراق البان تايپاسىنا قاراعان رۋلار بار دەمەسەڭىز، سىرتتا وتىرعان قانداستاردىڭ دەنى ورتا ءجۇز قازاقتارىنان قۇرالادى ەكەن. ەگەر بۇل تۇجىرىم راس بولسا، ونى ارتقا تاستايتىن ۋاقىت بولدى. ءبىز جاڭا قازاقستانعا بەت الدىق. وسى جاعىن كوبىرەك ايتۋعا ءتيىسپىز دەپ ويلايمىن.

بۇگىنگى كۇنى كورشى ەلدەردە ۋشىعىپ تۇرعان ەلارا قاتىناستىڭ جاڭاشا اۋقىمىن  كورىپ وتىرمىز. جاقىندا قايتا سايلانعان پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆقا سەنىم ارتىپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارۋدى ۇنەمى ەستە ساقتاۋىمىز كەرەك. قانداستاردىڭ ىقىلاسى قاتتى اۋىپ، سەنىم ارتىپ وتىرعانىن ءوزىم دە جاقسى بايقاپ وتىرمىن. توقاەۆ مىرزانىنىڭ اۋەلى عىلىمنىڭ جاناشىرى بولعانى جانىما جىلۋ ۇيالاتادى. مىسالى، ول قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى قىزمەتىندە وتىرعان كەزدە قىتاي تاريحشىسى سۋ بەيحايدىڭ «قازاق حالقىنىڭ تۇتاس تاريحى» ەڭبەگىن قازاق تىلىنە اۋدارتۋعا ەڭ العاش قادام جاساپ، تاريحشى تۇرسىنحان زاكەنۇلىنا حات جازعانى بارىمىزگە بەلگىلى.

قازىر ءبىلىم مەن عىلىم مينيسترلىگى ءوز الدىنا ەكى مەكەمە بولىپ ءبولىندى. عىلىم مينيسترلىگىنە قاراجات قۇيىلىپ جاتقانىنان دا  بەيحابار ەمەسپىز.

قورىتىندى

بۇل قىسقاشا جاسالعان باياندامانىڭ قورىتىندىسى رەتىندە ايتارىم: قاۋىمداستىقتىڭ ەرتەڭىنە كوز جىبەرسەك، اعايىنداردىڭ ءۇمىت وتى ءالى وشپەدى. كەرسىنشە ولار بۇگىنگى قازاقستانىڭ جاعداياتىنا ويىسىپ، وزدەرىن جاڭا قىرىنان كورسەتە الادى دەپ سەنەمىز. وسى جەردە وتىرعان ءومارالى ادىلبەكۇلى ارقىلى وسى ۇيىمنىڭ باسشىلارىنا جەتكىزگىم كەلەتىنى، جاقىندا قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ بەكىتۋىمەن ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى جاساعان «اشىق قازاقستان 500+» اتتى كوشى-قون ساياساتىنىڭ جاڭا تۇجىرىمداماسى بەكىتىلىپ شىقتى. بۇنىڭ ءبىز ءۇشىن ەكى ماڭىزدى باعىتى:

بىرىنشىدەن، «قازاقستاندى وڭىرلىك ءبىلىم بەرۋ حابىنا اينالدىرۋدى كوزدەيتىن ءبىلىم بەرۋ يمميگراتسياسى».

بۇل باعىتتاعى جۇمىس جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامىن كۇشەيتۋگە جانە ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا ارنالعان.

ەكىنشىدەن، ازاماتتاردى ەڭبەك كۇشى جەتپەيتىن وڭىرلەرگە كوشىپ بارۋىن ىنتالاندىرۋ دا تۇجىرىمدامانىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. بۇل رەتتە كوشىپ بارعانداردى باسپانامەن، الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىممەن جانە جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋ الدىن-الا پىسىقتالادى.

بۇل الىدە تولىقتىرۋدى تالاپ ەتەتىن «باعدارلاما». «ول ءۇشىن 100 ۇزدىك وقىتۋشى مەن سۇرانىسقا يە تەحنولوگيالار بويىنشا عالىمداردى قازاقستانعا تارتۋ ۇسىنىلادى» (Abai.kz).

قوش كوردىك دەيىك! الايدا بۇنى تەك جاقسى نيەتتە جاسالعان مەملەكەتتىك ۇلكەن ميحانيزم رەتىندە قارايمىن. ءالى «كوش جۇرە تۇزەلىپ»، تارماقتىق اتريبۋتتارى تولتىرىلا جاتار. ءسوزىم قۇرعاق بولماسىن، ءبىر مىسال ايتايىن، جاقىندا اقش-قا ەرتەرەك كەتىپ قالعان قانداسىم ايتادى: «ارىپتەسىم ەكەۋمىز جاقىندا ءبىر ءونىمدى اقش-تىڭ پاتەنتتىك باسقارۋ بيۋروسىنان وتكىزەيىك دەپ جاتىرمىز. ارى قاراي قازاق جەرىندە وندىرسەك. تىركەلگەن پاتتەنتىك قۇقىقتى قازاق ۇكىمەتى مويىنداي ما؟ سالىقتى باستاپقى كەزدەگىدەي تولەي بەرەمىز، بىزگە جەڭىلدىكتىڭ كەرەگى جوق، تەك استاناعا جاقىن جەردەن 5 گەكتار جەر بەرسە. ونىڭ قۇجاتىن قانشا ۋاقىتتا الۋعا بولادى؟ سەن سونى ءبىلىپ بەرسەڭ...تاعىسىن-تاعى»،-دەدى.

مەن «سەنىڭ سۇراعىڭا جاۋاپ جوق» دەدىم. مىسالى «500+» نەمەسە «100 ۇزدىك وقىتۋشى مەن سۇرانىسقا يە تەحنولوگيالار بويىنشا عالىمداردى قازاقستانعا تارتۋداعى» 100 دەگەن ساندى قاي نەگىزدە الىپ وتىر؟ سىرتتان كەلەتىن قانداستارعا ۇكىمەتتىڭ بەرەر تولەم اقىسى قانداي؟ ونى كىم بەرەدى؟ قانشا ۋاقىتقا بەرىلەدى؟ ءسوزىمنىڭ سوڭىندا، الگى اقش-تاعى قانداسىمىزعا بىلاي دەپ جاۋاپ قايىرعانداي بولدىم: «قازىرشە بۇل باعدارلاما تەك 10 جىلعا بەرىلەتىن «عىلىمي-پەداگوگيكالىق ۆيزا» نەمەسە «اتا جولى» كارتاسىن ەنگىزۋمەن شەكتەلىپ تۇرعان كورىنەدى».

توقسان ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنى: ۇكىمەتىمىز بەلىن بۋا  كىرىسكەن ەكەن، ەندەشە وسىندا وتىرعان ءومارالى ادىلبەكۇلىنداي ۇزاق جىل كوشى-قون ىسىمەن اينالىسىپ، كاسىپتى دە بىرگە دوڭگەلەتكەن ءبىلىمدى ازاماتتاردىڭ اقىل-كەڭەسىن العان دۇرىس.

پرەزيدەنتىمىز توقاەۆ مىرزانىڭ باسشىلىعىمەن سىرتقى ميگراتسيادا «ساننان ساپاعا قاراي» كوشىپ، شىعىس پەن تەرىسكەيدەگى كورشىلەرىمىزبەن جالعاستىق ۇزىلمەسىن.

جىگەر ءجانابىل

*دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعىنىڭ قۇرىلعانىنا 30 جىل تولۋىنا وراي «ۇلتتىق بىرەگەيلىك - تاۋەلسىزدىكتىڭ كەپىلى» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-پراكتيكالىق دوڭگەلەك ۇستەلدە جاساعان بايانداماسى. 

Abai.kz