بۇگىن «كۋبلەي» زاۋىتى مەن ورال قالاسى اكىمدىگىنىڭ اراسىنداعى كەزەكتى سوت وتىرىسى ءوتتى. ەكى تاراپ ورال قالاسىنىڭ مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق ەكونوميكالىق سوتىندا ءوز ۇستانىمدارىن تاعى دا ءبىلدىردى. «كۋبلەي» سوتتا جەڭىلدى.

«تسيالكوۆكي كوشەسىندەگى 2,3,4 تۇرعىن ۇيلەرىن سالۋ بويىنشا اكىمدىكتى ۇكىمەت بەكىتكەن قالانىڭ باس جوسپارىنا وزگەرىس ەنگىزىپ، 2020 جىلدىڭ مامىر ايىندا زاۋىتتىڭ سانيتارلىق قورعاۋ ايماعىنان كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي سالۋعا رۇقسات بەرەتىن قاۋلىنى زاڭسىز دەپ تانىمايدى»،-دەدى جوراباەۆ.

بۇعان دەيىن ءمالىم بولعانداي، «كۋبلەي» جشس وكىلدەرى ءوندىرىس اۋماعىنا جاقىن جەردەن قۇرىلىس نىساندارىن سالۋعا رۇقسات بەرگەن ورال قالاسىنىڭ اكىمدىگى مەن قالالىق جەر قاتىناستارى باسقارماسىن سوتقا بەرگەن. اكىمدىكتىڭ وكىلدەرى 30 جىلدىق تاريحى بار الىپ زاۋىتتىڭ جانىنان تۇرعىن ءۇي تۇرعىزۋعا نە سەبەپتى رۇقسات بەرگەندەرىن ناقتى تۇسىندىرە الماعان. زاۋىت جابىلىپ قالعان جاعدايدا، ءوندىرىس ورنىنداعى 700-دەن استام ادام جۇمىسىز قالسا، بقو 3,5 مىڭعا جۋىق ءىرى شارۋا قوجالىقتارى ءوسىرىپ وتىرعان مالدىڭ ەتىن وتكىزۋدەن قاعىلماق.

بۇعان دەيىن قۇقىق قورعاۋشى باقىتجان بازاربەك سوت شەشىمى زاۋىتتىڭ پايداسىنا شەشىلمەسە، «كۋبلەيگە» ەت، بالىق وتكىزىپ وتىرعان شارۋا قوجالىقتارى نارازىلىققا شىعۋعا دايىن وتىرعانىن ايتقان بولاتىن.

««كۋبلەي» زاۋىتىنا تونگەن قاۋىپتى سوزبەن جەتكىزۋ قيىن. بۇنىڭ سالدارى وتە اۋىر جاعدايلارعا الىپ كەلەدى. كاسىپورىن جابىلسا، 700-گە جۋىق جۇمىسشىلارى، اقتوبە، بقو، اتىراۋ وبلىستارىندا بالىقپەن اينالىساتىن جانە مال شارۋاشىلىعىن جۇرگىزىپ وتىرعان 3 مىڭعا جۋىق شارۋا قوجالىعىنىڭ ادامدارى كوشەگى شىعىپ، جولدى جابادى. سەبەبى ولار ءونىم وتكىزەتىن باسقا زاۋىت تاپپاي قالادى.  ءبىر عانا سوتتىڭ تەرىس شەشىمى ارقىلى قوجالىقتاردىڭ بارلىعى قاڭىراپ قالادى.  ەڭ سوراقىسى «كۋبلەي» سياقتى قازاقستاننىڭ ءار وڭىرىندەگى ءوندىرىس ورىندارىنا دا قاۋىپ تونەدى.  ياعني، ءوندىرىس اۋماعىنان قۇرىلىس سالۋ باستالادى. ولاردىڭ بارلىعى «كۋبلەي» زاۋىتىنا قاتىستى زاڭنىڭ ءادىل ۇستەمدىك قۇراتىن نە قۇرمايتىنىن قاداعالاپ، اڭدىپ وتىر. ەكى جىلدان اسا سوتتاسىپ، ادىلدىك ورناماسا، ەلدىڭ «ادىلەتتى، جاڭا قازاقستانعا» دەگەن ءۇمىتى سونەدى.  اۋىر بولسا دا، ايتۋعا تۋرا كەلەتىن جايت «قاڭتار وقيعاسىندا» كوشەگە شىققان حالىقتىڭ ءبىرازى ادىلەتسىزدىكتەن زارداپ شەككەندەر بولدى.  قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى، سوتتىڭ، اكىمدىكتىڭ ادىلەتسىز ارەكەتتەرىنەن ابدەن مەزى بولعاندار ەدى عوي. سونىڭ كەسىرىنەن دالاعا شىقتى.  «كۋبلەي» زاۋىتىنىڭ سيتۋاتسياسى بارلىق ادىلەتسىزدىكتىڭ دەتونارى بولۋى مۇمكىن”،-دەدى ادۆوكات.

سوت ءىسى 13 تومعا جەتتى. ونىڭ 9 تومى تەك «كۋبلەي» تاراپىنان تۇسكەن دالەلدەمەلىك قۇجاتتار بولدى. سوت بارىسىندا «كۋبلەيدىڭ» زاڭگەرى جانىبەك باشانوۆ قۇجاتتاردى جەكە-جەكە وقىپ بەرىپ،  دالەل-دايەكتى سوت ىسىنە قوسۋدى سۇراعان بولاتىن.

«زاۋىتتىڭ سانيتارلىق اۋماعىنىڭ قۇقىعى بۇزىلعاندىقتان، بولاشاقتا ەكولوگيالىق ەكسپەرتيزانى راسىمدەي الماي قالادى. وسىلايشا «كۋبلەي» التى اي ىشىندە بانكروت بولعانىن جاريالاپ، جابىلۋىنا تۋرا كەلەدى. ناتيجەسىندە ونىڭ ءونىمى دۇكەن سورەلەرىنەن جويىلىپ، كاسىپكەرلەر شەتەلدىڭ قىمبات كونسەرۆىلەرىن ساتىپ الادى. مۇنىڭ ءبارى ەكونوميكانىڭ كەرى كەتۋىنە، الەۋمەتتىك ارازدىقتارعا الىپ كەلەدى.

سوندىقتان ۇكىمەت دەڭگەيىندە كاسىپورىننىڭ ەرەكشە اۋماقتارىندا تۇرعىن ءۇيدى رۇقساتسىز سالۋعا جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ كەرەك. كەيىنگى كەزدە زاڭسىز قۇرىلىس جۇرگىزۋ كوبەيىپ كەتتى. سونىڭ كەسىرىنەن سالىعىن ۋاقىتىلى تولەپ، 700 - دەن استام ادامدى جۇمىسپەن قامتىپ، بقو-عى 3 مىڭنان استام شارۋا قوجالىقتارىنان شيكىزات الىپ وتىرعان «كۋبلەي» زاۋىتى زارداپ شەگىپ وتىر.

سونداي-اق الماتى قالاسىنداعى زاماناۋي تەحنولوگيامەن جابدىقتالعان، 350 ادامدى جۇمىسپەن قامتىپ، قالا تۇرعىندارىن الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىقپەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرعان   «سولنەچنىي» ءسۇت زاۋىتى دا وسىنداي جاعدايعا ۇشىراپ وتىر»،-دەدى زاڭگەر.

بىراق سۋديا تالاپكەردىڭ زاۋىتتىڭ جابىلۋى تۋرالى اقپاراتى تەك بولجام عانا ەكەنىن ەكەنىن ايتتى.

«جشس كۋبلەي مەن شارۋا قوجالىقتارىنا ايتارىم، زاۋىت جابىلمايدى. بۇرىن قالاي جۇمىس ىستەسە، سولاي جۇمىسىن جالعاستىرادى. كاسىپورىننىڭ 2024 جىلى ءتيىستى سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق قورىتىندى الا الماي قالۋى مۇمكىن دەگەن اقپارات تا بولجام بولىپ سانالادى. سوت بولجامدارعا سۇيەنىپ شەشىم شىعارا المايدى»،-دەدى سۋديا.

Abai.kz