«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسيالىق زاڭىنىڭ كۇشi جويىلدى دەپ تانۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى پارلامەنتتىڭ قاراۋىنا كەلىپ ءتۇستى. قۇجات بيىلعى وتكەن جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋم قورىتىندىسى بويىنشا كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەردى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا ازىرلەنگەن. پارلامەنت دەپۋتتاتتارى ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىن قۋدالاۋدان قورعايتىن زاڭدى جويۋدى ءبىراۋىزدان قولدادى. ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ 2023 جىلدىڭ باسىندا پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن جينالىسىندا وسى زاڭ جوباسى قارالاتىنىن ايتتى.

«بۇل كونستيتۋتسيالىق زاڭ بولعاندىقتان، بۇل قۇجات پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا قارالادى. سوندىقتان قاڭتار ايىندا بىرلەسكەن وتىرىسى ءوتىپ، بۇل ماسەلە قارالادى. اتالعان زاڭ تولىق كۇشىن جويادى»، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل قۇجات بويىنشا شەشىم قابىلدانسا، زاڭداعى بارلىق نورمالاردىڭ كۇشى جويىلادى.

«سول زاڭدا كورسەتىلگەن ارتىقشىلىقتاردىڭ بارلىعى كۇشىن جويادى. ءبىرىنشى پرەزيدەنتكە دە، بولاشاق پرەزيدەنتتەرگە دە ەكس-پرەزيدەنتكە قاتىستى نورمالار بىردەي قولدانىلادى. ەگەر زاڭ كۇشىن جوسا، وندا قاراستىرىلعان يممۋنيتەتتىڭ زاڭدى كۇشى بولمايدى»، - دەدى ءماجىلىس توراعاسى.

«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى تۋرالى» زاڭ 2000 جىلى قابىلدانعان. ون جىلدان كەيىن زاڭعا نازارباەۆتىڭ ۇلت كوشباسشىسى رەتىندەگى «ەلباسى» ستاتۋسى ەنگىزىلدى. ول جەردە ەكس-پرەزيدەنتكە ەشكىمنىڭ تيىسۋىنە بولمايتىنى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى بولىپ تۇرعان كەزدە جاساعان ارەكەتتەرى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلمايتىنى جازىلعان. تيىسپەۋشىلىكتى قامتاماسىز ەتەتىن زاڭ «ەلباسى» مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرىنە دە قاتىستى قولدانىلاتىنى ايتىلعان.

«ەڭ بىرىنشىدەن، ونىڭ «ەلباسى» دەگەن ستاتۋسى الىنادى. بۇرىن زاڭ بويىنشا ونىمەن بىرگە تۇراتىن تۋمالاستارىنا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعالمايتىن ەدى. زاڭ كۇشىن جويعان سوڭ، ولاردىڭ قىلمىستىق ىستەرى دالەلدەنسە، سوتتىڭ شەشىمىمەن سوتتالادى. ەكس-پرەزيدەنتتىڭ وزىنە بايلانىستى ونداي دالەلدەر بولاتىن بولسا، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ۇستىنەن ءىس قوزعاي الادى دەپ ويلايمىن»،-دەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى ەدىل جاڭبىرشين.

بىراق «ەلباسى» تۋرالى زاڭ كۇشىن جويعان كۇننىڭ وزىندە، ەلىمىزدىڭ بارلىق مەملەكەت باسشىلارىنا قولدانىلاتىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى» تۋرالى كونستيتۋتسيالىق زاڭ بويىنشا ەكس-پرەزيدەنتتىڭ ابىرويى مەن قادiر-قاسيەتiنە ەشكiمنiڭ قول سۇعۋىنا قاقىسى جوق.

زاڭدا:

«رەسپۋبليكانىڭ ەكس-پرەزيدەنتiن قامتاماسىز ەتۋ، وعان قىزمەت كورسەتۋ جانە ونى كۇزەتۋ مەملەكەت ەسەبiنەن جۇزەگە اسىرىلادى.

رەسپۋبليكانىڭ ەكس-پرەزيدەنتiنە ءومiر بويى:

رەسپۋبليكا پرەزيدەنتiنiڭ شەشiمiمەن رەسپۋبليكا پرەزيدەنتi لاۋازىمدىق جالاقىسىنىڭ سەكسەن پروتسەنتi مولشەرiندە زەينەتاقى تاعايىندالادى. بۇل رەتتە رەسپۋبليكا ەكس-پرەزيدەنتiنiڭ وسى كونستيتۋتسيالىق زاڭنىڭ شارتتارىمەن بەلگiلەنگەن زەينەتاقىسى رەسپۋبليكا پرەزيدەنتiنiڭ لاۋازىمدىق جالاقىسىنىڭ ءوسۋi ەسكەرiلiپ، ارتتىرىلىپ وتىرادى;

قاجەتتi قىزمەت كورسەتiلەتiن پاتەر مەن مەملەكەتتiك ساياجاي، جەكە كۇزەت، جۇرگiزۋشiسiمەن دەربەس اۆتوموبيل بەرiلiپ، ەل iشiندە تەگiن ءجۇرiپ-تۇرۋ، تەگiن مەديتسينالىق، ساناتوري-كۋرورتتىق ەمدەۋ قىزمەتi كورسەتiلەدى»، - دەپ جازىلعان.

سونداي-اق زاڭ بويىنشا، رەسپۋبليكانىڭ ەكس-پرەزيدەنتى ەل باسقارىپ وتىرعان كەزدەگى ءىس-ارەكەتتەرى ءۇشىن جاۋاپ بەرمەيدى. تەك مەملەكەتكە وپاسىزدىق جاساعان جاعدايدا عانا جاۋاپقا تارتىلادى.

Abai.kz