بىردەن ايتايىن، فۋتبولدىڭ تۇراقتى جانكۇيەرى ەمەسپىن. دەگەنمەن، جۋىردا ناۋرىز مەرەكەسىمەن قابات كەلگەن قازاق-گەرمان فۋتبولىن ءتۇن ورتاسى بولسا دا ۇلتشىلدانىپ وتىرىپ، قاراپ شىقتىم.

ءبىرىنشى بايقاعانىم، نەمىستەر دە ەت پەن سۇيەكتەن جارالعان پەندەلەر ەكەن. ولار دا ءبىز سەكىلدى ساسىپ، جانتالاسىپ وينايدى ەكەن. ەكىنشىدەن، ولاردىڭ ويىنى مۇلدەم بولەك جانە ول سانا مەن بولمىسقا قاتىستى ما دەدىم.

ارينە، نامىس جاعىنان ءبىزدىڭ ويىنشىلار استانا-ارەنا ستاديونىنىڭ تۇندىگىن جەلپىلدەتكەن 30 مىڭ كورەرمەننىڭ دۋىلىنان وتپەس پىشاقتى قايراققا جانىعانداي امالسىز كۇي كەشتى. بارلارىن سالىپ باقتى. بىراق بولمىستان اسىپ قايدا باراسىڭ؟

بىردەن ايتايىن، فۋتبولدىڭ تۇراقتى جانكۇيەرى ەمەسپىن. دەگەنمەن، جۋىردا ناۋرىز مەرەكەسىمەن قابات كەلگەن قازاق-گەرمان فۋتبولىن ءتۇن ورتاسى بولسا دا ۇلتشىلدانىپ وتىرىپ، قاراپ شىقتىم.

ءبىرىنشى بايقاعانىم، نەمىستەر دە ەت پەن سۇيەكتەن جارالعان پەندەلەر ەكەن. ولار دا ءبىز سەكىلدى ساسىپ، جانتالاسىپ وينايدى ەكەن. ەكىنشىدەن، ولاردىڭ ويىنى مۇلدەم بولەك جانە ول سانا مەن بولمىسقا قاتىستى ما دەدىم.

ارينە، نامىس جاعىنان ءبىزدىڭ ويىنشىلار استانا-ارەنا ستاديونىنىڭ تۇندىگىن جەلپىلدەتكەن 30 مىڭ كورەرمەننىڭ دۋىلىنان وتپەس پىشاقتى قايراققا جانىعانداي امالسىز كۇي كەشتى. بارلارىن سالىپ باقتى. بىراق بولمىستان اسىپ قايدا باراسىڭ؟

نەمىستەر سالعان جەردەن وزدەرىنىڭ ستراتەگياسى مەن تاكتيكاسىن بايقاتىپ وتىردى: العاشقى 15-20 ءمينوت ىشىندە ءبىر گول سالۋ ارقىلى قارسىلاستىڭ مىسىن باسىپ، وزدەرى ءبىر رۋحاني اسۋعا شىعىپ الۋ مىندەتىنە قامشى باستى. ايتقانداي-اق، بار ونەرىن سالا وتىرىپ، وعان جەتىپ ۇلگەردى. ءتىپتى، اراعا ءسال عانا مەزەت وتپەي جاتىپ، ەكىنشى گولدى تاعى دا ەلەۋسىز سالا سالدى. بىلاي قاراساڭ، نەمىستەردىڭ جانتالاسى سونشالىقتى بايقالمايدى، بىزدىكى - تج مينيسترلىگىنىڭ ءورت ءسوندىرۋ بولىمشەلەرىنە ءتان قىم-قۋىت تىرلىك بولدى دا وتىردى: قىزىلتاناۋ جۇگىرىس، ءبىر نەمىسكە ەكى-ۇشەۋ جابىلماسا جاعداي قيىن. ءسويتىپ، العاشقى كەزەڭنىڭ جارتىسىنا جەتەر-جەتپەستە 0:2 ەسەپپەن ەڭسەمىز ءتۇستى. بىراق وبالىنا نە كەرەك ويىنشىلارىمىز وزدەرى دە، ءبىزدى دە دامەلەندىرۋمەن ءجۇردى. ءتىپتى، ءبىر ەمەس ەكى رەت ايقىن تۇردە گول سالۋ مۇمكىندىگى بولدى. نەگە تۇسپەدى، گولى قۇرعىر؟ ماسەلە سوندا!

نەمىستىڭ گولى الدىن الا ەسەپتەلگەن، ورىلگەن ويىن تارتىبىنە نەگىزدەلگەن، بىزدىكى... دالباسا مەن «كالباساعا» نەگىزدەلگەن، تاكتيكا جوق، بولسا دا جولشىباي ول تاكتيكامىز شاشىلىپ قالادى. سەبەبى، ونى جۇزەگە اسىرۋ جۇيەسى قازاق فۋتبولىنىڭ مىندەتى عانا ەمەس، داعدىسىنا، ادەتىنە اينالماعان. بىزدەگى داعدى - ءاۋپىرىم. ماسەلە نەمىس ءومىر سالتىنىڭ ويلاستىرىلعان ونەگە مەن ەرەجەگە قۇرىلعانىندا. ال، بىزدە ونەگە دە، ءومىر دە بىرەۋدىڭ جاساندى ەرەجەسىندە.

شىندىقتى ارىرەك ايتساق، فۋتبول ويىنى كوماندانىڭ عانا ەمەس، ۇلتتىق سانا مەن مادەنيەتتىڭ كورىنىسى. ارينە، بالالىق شاقتان اياقدوپپەن بىرگە تۋاتىن لاتىناامەريكالىق فۋتبول جۇيەسىنىڭ ورنى وزگەشە. وندا دەموكراتيالىق قوعام ەمەس، فۋتبول قوعامى الەۋمەت پەن مەنتاليتەتتىڭ نەگىزىن قۇرايدى.

ال، بارىنشا نازىك ءارى سالقىنقاندى ەۆروفۋتبول ەۆروپالىقتاردىڭ ساياسي-الەۋمەتتىك سيپاتىن فۋتبولدا دا كورسەتىپ تۇر.

بىرىنشىدەن، ءاربىر فۋتبولشى كەمىندە قارسىلاس ەكى ويىنشىدان وتە الارلىق جەكە-دارا قابىلەتىن شىڭداعان - ينديۆيدۋاليستىك قوعامنىڭ داعدىسى! ەكىنشىدەن، اركىم ءوز ورنىن جوعالتپايدى، بەينەبىر ماشينا موتورىنىڭ تەتىگى سەزىنەدى - كوماندا تۇتاستاي العاندا ءبىر اعزا!

بىزدەگى جاعداي  - «دومبىرام نە دەيدى، مەن نە دەيمىننىڭ» كورىنىسى: ءاربىر ويىنشى ءوز الدىنا قارسىلاستىڭ ءبىر ويىنشىسىن دا الداپ وتۋگە دارمەنسىز، دوپتان بىردەن ايىرىلىپ قالاتىن بولعاسىن سەنىمسىز جۇگىرىس; الدىنا تۇسكەن دوبى قۇرعىردان تەزىرەك قۇتىلعانشا اسىعىپ، جاقتاسىنا ەمەس، دالاعا تەۋىپ قۇتىلادى - جەكە-دارالىق قابىلەت شىڭدالماعان! بۇل - ءبىزدىڭ قوعامنىڭ بۇگىنگى باستى دەرتى جانە دۇبارالىق سيپاتى!

بىزدە ءومىر ءسۇرۋ داعدىسى قوعامنىڭ ءار مۇشەسىنىڭ ساناسى مەن جاسامپازدىعىن شىڭداۋعا ەمەس، سولاردى باسقارۋشىلاردان اۋىسپايتىندىعىمەن ولشەنەدى. سونىڭ كورىنىسىندەي، ءاربىر فۋتبولشى ءوز ورنىندا جەكە مىندەتىن اتقارا الماعاندىقتان تاكتيكا دا، ستراتەگيا دا ءادىرا قالىپ تىنادى. ارينە، باۋىرجان جولشى سەكىلدى ويىنشىلار نامىسپەن ەشتەڭە بىتىرە المايدى، سەبەپ - فۋتبول رينگتەگى جەكپە-جەك ەمەس، توپتىڭ ءبىر اعزاعا اينالىپ ويناۋىنا ارنالعان سايىس. جانە دە جەكە-دارالىق دامىماعان قوعامدا ونىڭ مۇشەلەرى دە ءبىر-ءبىرىن تۇسىنىسە المايدى. ونى ءبىزدىڭ فۋتبولشىلار ويىنىنان دا كوردىك. ءاربىر ويىنشى جەكە دامىعان كەزدە عانا تۇيسىكپەن، ءتىپتى الدەبىر تىلسىم بايلانىسپەن ءوز  جاقتاستارىن ىممەن-اق ۇعىسىپ، تەكەمەتتىڭ تۇرىندەي ويىن ورنەگى تۇزىلەر ەدى.

فۋتبول ويىنى ءبىزدىڭ كۇندەلىكتى ەلدى باسقارۋدان دا بايقالادى. كاپيتان قانشا ايعايلاسا دا، ونى باسقاسى نە ورىنداي المايدى، نە ۇقپاستان لاعىپ كەتەدى بولماسا ءوز جايىن كۇيتتەيدى. ال، كۇشتەپ، ديكتاتپەن ويىن ورنەگىن ەشقاشان كوكتەتە المايسىڭ. فۋتبول - دەموكراتيالىق ويىن، فۋتبولشى ءوز مىندەتى مەن قۇقىعىن جاقسى بىلۋمەن بىرگە، شەبەر مەڭگەرۋى ءتيىس. ال، ونداي ورتا جوق جەردە داعدى مەن قىلىق قايدان بولسىن. سوسىن شەتەلدىكتەردى توپىرلاتىپ ساتىپ الىپ، كوز بوياماي قايتەمىز.

سوندىقتان فۋتبولدى ءبىزدىڭ ءوز بولمىسىمىزدان، دارالىقتى ءتۇتىپ جەيتىن، كورە الماي، العا تۇسكەندى كورىككە وتىن ەتەتىن ورتادان ىزدەۋ ازىرشە قيىن شارۋا. ءتىپتى، برازيلياعا 26 ەمەس، 96 بالانى اتتاندىرساق تا، ولاردى ويناتاتىن - ءبىزدىڭ مەملەكەتتىك جۇيە، ال ەۆروفۋتبولدىڭ جۇيەسى مۇلدەم بولەك. وندا فۋتبولعا اكىم بيۋدجەتتەن قارجى بولمەيدى. بولسە دە ونىڭ مولدىرلىگى مەن ۇرلانباۋى جانە دۇرىس ويىنشىلاردىڭ، باپكەردىڭ تاڭدالۋى ۇلكەن سۇرانىستا. بىزدە شە؟... بىزدە سول - باياعىداي! شاشىلعان تارىداي!

Abai.kz