استانا: تۇرعىن ءۇي كوپ، تۇرىپ جاتقاندار جوق
قازاقستاندا حالىقتىڭ باسپاناعا زارۋلىگى تۇبەگەيلى شەشىمىن تاپپاي-اق قويدى. ازاماتتاردى تۇرعىن ۇيمەن قامتۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك باعدارلاما مەرزىمىن دە، مازمۇنىن دا تالاي رەت قۇبىلتىپ، بىردە بيە،بىردە تۇيە بولىپ كەلە جاتىر. بىراق ەلدىڭ باسقا ءوڭىرىن ايتپاعاندا، استاناداعى سالىنىپ جاتقان تۇرعىن ءۇيدىڭ ەسەبىندە شەك جوق. ارينە، ولار بايلاردىڭ ۇرى اقشاسىن سالاتىن كاپيتال كوزىنە اينالىپ وتىر. استانالىق كەيبىر تۇرعىن ءۇي عيماراتى جارتىسىنان استامى جالعا بەرىلەتىنى بەلگىلى. ال، باسپاناسىزدىققا ۇرىنىپ، الەۋمەتتىك بوسقىن بولعان قاراپايىم تۇرعىنداردى كەزەككە قويعانسىپ، ەرمەك قىلعانى ابدەن ىعىرىمىزدى تاۋسىپ ءبىتتى.
بىلىق كەزىندە تالاي الاياقتار زاڭسىز قۇرىلىستى قولعا الىپ، جۇرتتىڭ اقشاسىن جىمقىرىپ تايىپ تۇرعانى بار، تۇرمەگە تۇسكەنى بار. سونداي «ناۋقانعا» ۇشىراعان 30-عا تارتا عيماراتتىڭ ۇستىنە مانسارد تۇرىندە سالىنعان قۇرىلىستار قاتەرلى سانالىپ، بۇگىندە ءبىرتالايى ءسۇرىلدى، جاپا شەككەن قوجايىندارعا سايكەس تۇرعىن الاڭى بەرىلگەنگە ۇقايدى.
قازاقستاندا حالىقتىڭ باسپاناعا زارۋلىگى تۇبەگەيلى شەشىمىن تاپپاي-اق قويدى. ازاماتتاردى تۇرعىن ۇيمەن قامتۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك باعدارلاما مەرزىمىن دە، مازمۇنىن دا تالاي رەت قۇبىلتىپ، بىردە بيە،بىردە تۇيە بولىپ كەلە جاتىر. بىراق ەلدىڭ باسقا ءوڭىرىن ايتپاعاندا، استاناداعى سالىنىپ جاتقان تۇرعىن ءۇيدىڭ ەسەبىندە شەك جوق. ارينە، ولار بايلاردىڭ ۇرى اقشاسىن سالاتىن كاپيتال كوزىنە اينالىپ وتىر. استانالىق كەيبىر تۇرعىن ءۇي عيماراتى جارتىسىنان استامى جالعا بەرىلەتىنى بەلگىلى. ال، باسپاناسىزدىققا ۇرىنىپ، الەۋمەتتىك بوسقىن بولعان قاراپايىم تۇرعىنداردى كەزەككە قويعانسىپ، ەرمەك قىلعانى ابدەن ىعىرىمىزدى تاۋسىپ ءبىتتى.
بىلىق كەزىندە تالاي الاياقتار زاڭسىز قۇرىلىستى قولعا الىپ، جۇرتتىڭ اقشاسىن جىمقىرىپ تايىپ تۇرعانى بار، تۇرمەگە تۇسكەنى بار. سونداي «ناۋقانعا» ۇشىراعان 30-عا تارتا عيماراتتىڭ ۇستىنە مانسارد تۇرىندە سالىنعان قۇرىلىستار قاتەرلى سانالىپ، بۇگىندە ءبىرتالايى ءسۇرىلدى، جاپا شەككەن قوجايىندارعا سايكەس تۇرعىن الاڭى بەرىلگەنگە ۇقايدى.
بىراق توقالدان تۋعانداي ءتورت ءۇيدىڭ توبەسىنە شوقشيعان مانسارد قاباتتارى زاڭداستىرىلاتىن بولىپ، قۇجاتتالۋ ۇدەرىسى باستالىپ كەتتى. باستالعانى دەمەسەڭ، ونىڭ ءالى قيامەتى الدا: الدى 7 جىل، سوڭى 3 جىل الگى مانسارتتا قىستاعان تۇرعىندار اۋەلى ايلاپ ءجۇرىپ قىرۋار سىزبا مەن قاعاز جيناپ، ونى استانا قالالىق ساۋلەت جانە قۇرىلىس باسقارماسىنا تاپسىرادى، ول رەسمي تۇردە باس تارتادى، سوسىن الگى تۇرعىندار ونى سوتقا بەرەدى، سوت تۇرعىنداردى قولداپ شىعادى-مىس، سوسىن سونىڭ نەگىزىندە الگى باسقارمانى ماجبۇرلەپ، توبەدەگى تۇرعىن ءۇي الاڭىن قۇجاتتايدى-مىس. بۇل ميفولوگيانىڭ باستالعانىنا ايلار ەمەس جىلدار وتسە دە بىتەر ەمەس.
ءبىر قىزىعى، باسقا مانسارد قۇرىلىسى زاڭسىز بولىپ، جاپا شەككەن تۇرعىندار قاناعاتتاندىرىلادى دا، ال سوڭىنان قالعان مىنا بەلياكوۆ-26,بەلياكوۆ-28,بۇلانتى-4, جۇبانوۆ-75 كوشەسىندەگى 4 مانساردتىڭ زاڭدى بولۋعا قانداي مۇمكىندىگى بارى بەلگىسىز. ولاردىڭ تۇرعىندارى قانداي توقالداردان تۋىلعانى تاعى بەيمالىم - الگىندەي ماشاقاتقا ءتۇسىپ ءجۇر. بۇل ۇيلەردىڭ الدى - 40, ارتى - 30 جىل بولىپ، ابدەن شارشاعان كەڭەستىك ۇيلەر مەن جاتاقحانالار. سوندا وسى 100-گە تارتا ادام ءۇشىن پاتەر قانشالىقتى ۇنەمدەلىپ جاتقانى بەلگىسىز. ال ەگەر قاراعاندىداعى «بەسوبانىڭ» كۇنى مىنا سالتاق-سالتاق قيراۋعا شاق تۇرعان، شىرىگەن جەرتولەسى بار ۇيلەردىڭ باسىنا كەلسە، استانانىڭ قاق ورتاسىنداعى بۇل اقۋال كىمگە پايدا؟
وندا دا بۇل تۇرعىندارمەن ەشكىمنىڭ ءىسى بولماس ەدى، ايتەۋىر،كەيبىر پىسىق تۇرعىندار پرەزيدەنت اپپاراتىنا شىعىپ، ىسكە قوزعاۋ بولىپتى. ال، شىن مانىندە استاناداعى مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىنا سالىنعان ۇيلەردە ەسەپ جوق كورىنەدى. ونىڭ ەسەبى دە، كىمنىڭ كىرىپ، كىمنىڭ شىعىپ جاتقانى دا ءبىر اللاعا ايان. جىل سايىن جاڭا جىل، ناۋرىز، استانا كۇنى باسپاناسىزداردى الداۋسىراتۋ كۇنى بولىپ الدى. وسى كەزەڭدەردە اكىمدىك تاراپىنان انە-بەرىلەدى، مىنە بەرىلەدى دەگەن قاۋەسەتپەن قىرۋار كەزەكتىڭ قانشالىقتى جىلجىپ جاتقانىن ءبىلۋ قيىنعا ءتۇسىپ تۇر. اكىمنىڭ اندا-ساندا ءتىزىمدى ايگىلەيتىن سايتى دا وزگەرىپ، ودان دا ماقۇرىم قالىپ وتىرمىز.
قايىربەك كۇنسۇلۋ، استانالىق تۇرعىن
Abai.kz