مەرەكە كۇندەرى - مامىردىڭ  7-ءسى مەن 10-ى ارالىعىندا «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنان «قاسىم» اتتى ءتورت ءبولىمدى كوركەمفيلم كورسەتىلدى.  ءفيلمنىڭ اتى ايتىپ تۇرعانداي بۇل كينوتۋندى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا ۋكراين ورماندارىن كەشىپ ەسىمى اڭىزعا اينالعان باتىر اتامىز، مارقۇم قاسىم قايسەنوۆتىڭ وشپەس داڭقىن ايگىلەگەن  دۇنيە بولىپ شىعىپتى.  قارۋلاس دوستارىنىڭ ورتاسىندا «چەرنىي ۆاسيا» اتانعان قاسىم قايسەنوۆ  سوعىستان كەيىن قولىنا قالام الىپ ەستەلىكتەر، وچەركتەر، اڭگىمەلەر مەن پوۆەستتەر جازدى. ول  «جاس پارتيزاندار»،  «يلكو ۆيترياك»، «پەرەياسلاۆ پارتيزان­دارى»، «اجال اۋزىنان»، «جاۋ تىلىنداعى بالا»، «دنەپردە»، «جاۋ تىلىندا»، «پارتيزان سوقپاقتارى» سياقتى شىعارمالاردىڭ اۆتورى. قاسكەڭنىڭ «پارتيزان سوقپاقتارى» باسپادان شىققان بەتتە مۇقاباسى ءمۇجىلىپ، قولدان قولعا ءوتىپ وقىلعان ەدى. ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان تاريحي كوركەمفيلم تاپ وسى پوۆەستتە قامتىلعان وقيعالاردىڭ جەلىسىندە تۇسىرىلگەنگە ۇقسايدى. ارينە،  تورت سەريالى كينوتۋندى قاھارمان قاسىم قايسەنوۆتىڭ ۋكرينا جەرىندەگى بۇكىل ەرلىگىن ءتىزىپ كورسەتە الماعان بىراق، قۇپيا تاپسىرما الىپ فاشيستەر باسىپ قالعان ولكەگە ديۆەرسانت بولىپ اتتانعان «ورىس ەمەستىڭ» (فيلمدە ۋكرايندەر  قاسىمنىڭ  ۇلتىن ناقتى بىلمەگەندىكتەن وسىلاي اتايدى) اسكەري تەحنيكالىق بازانى تاس-تالقان ەتكەن ەپتىلىگى مەن قايسارلىعىن پاش ەتەدى. فيلم قيان-كەسكى سوعىس زامانى مەن نەنىڭ نە ەكەندىگىن ءتۇسىن بولمايتىن قالايماقان ۋاقىتتىڭ شەڭبەرىندە شىر اينالعان ادامدار تاعىدىرىن شىنايى سۋرەتتەيدى.

مەرەكە كۇندەرى - مامىردىڭ  7-ءسى مەن 10-ى ارالىعىندا «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنان «قاسىم» اتتى ءتورت ءبولىمدى كوركەمفيلم كورسەتىلدى.  ءفيلمنىڭ اتى ايتىپ تۇرعانداي بۇل كينوتۋندى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا ۋكراين ورماندارىن كەشىپ ەسىمى اڭىزعا اينالعان باتىر اتامىز، مارقۇم قاسىم قايسەنوۆتىڭ وشپەس داڭقىن ايگىلەگەن  دۇنيە بولىپ شىعىپتى.  قارۋلاس دوستارىنىڭ ورتاسىندا «چەرنىي ۆاسيا» اتانعان قاسىم قايسەنوۆ  سوعىستان كەيىن قولىنا قالام الىپ ەستەلىكتەر، وچەركتەر، اڭگىمەلەر مەن پوۆەستتەر جازدى. ول  «جاس پارتيزاندار»،  «يلكو ۆيترياك»، «پەرەياسلاۆ پارتيزان­دارى»، «اجال اۋزىنان»، «جاۋ تىلىنداعى بالا»، «دنەپردە»، «جاۋ تىلىندا»، «پارتيزان سوقپاقتارى» سياقتى شىعارمالاردىڭ اۆتورى. قاسكەڭنىڭ «پارتيزان سوقپاقتارى» باسپادان شىققان بەتتە مۇقاباسى ءمۇجىلىپ، قولدان قولعا ءوتىپ وقىلعان ەدى. ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان تاريحي كوركەمفيلم تاپ وسى پوۆەستتە قامتىلعان وقيعالاردىڭ جەلىسىندە تۇسىرىلگەنگە ۇقسايدى. ارينە،  تورت سەريالى كينوتۋندى قاھارمان قاسىم قايسەنوۆتىڭ ۋكرينا جەرىندەگى بۇكىل ەرلىگىن ءتىزىپ كورسەتە الماعان بىراق، قۇپيا تاپسىرما الىپ فاشيستەر باسىپ قالعان ولكەگە ديۆەرسانت بولىپ اتتانعان «ورىس ەمەستىڭ» (فيلمدە ۋكرايندەر  قاسىمنىڭ  ۇلتىن ناقتى بىلمەگەندىكتەن وسىلاي اتايدى) اسكەري تەحنيكالىق بازانى تاس-تالقان ەتكەن ەپتىلىگى مەن قايسارلىعىن پاش ەتەدى. فيلم قيان-كەسكى سوعىس زامانى مەن نەنىڭ نە ەكەندىگىن ءتۇسىن بولمايتىن قالايماقان ۋاقىتتىڭ شەڭبەرىندە شىر اينالعان ادامدار تاعىدىرىن شىنايى سۋرەتتەيدى. فيلمدە ايارلىق، ساتقىندىق، قورقاتىق، سونىڭ بارىنە سىلكىنىپ قارسى تۇرعان كەك، كوز جاسى، ماحاببات بار. ەڭ باستىسى ادام، ادامنىڭ جاندۇنيەسى بار. سونىڭ ءبارى قاسىمنىڭ (اكتەر قۋاندىق قىستاقباەۆ) اينالاسىندا ءوربيدى.

فيلمگە قازاقستاننىڭ، ۋكرينانىڭ، رەسەيدىڭ اكتەرلەرى قاتىسىپتى. رەجيسسەرى -  بەلوزوروۆيچ لەونيد گريگوريۇلى (بەلورۋس). نەگىزگى كەيىپكەردى سومداعان قۋاندىق قىستاقباەۆ -   قاليبەك قۋانىشباەۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك اكادەميالىق قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىنىڭ اكتەرى. وسىعان دەيىن ول  بولات قالىمبەتوۆتىڭ «ساردار» (قۇلجا), ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ  «كەلىن»  فيلمدەرىندە باستى رولدەردە ويناعان بولاتىن.

1941 جىلى بۇرىنعى كسرو شەكاراسىنا باسا-كوكتەپ كىرگەن نەمىس باسقىنشىلارىنىڭ بەتىن قايتارعان ەرلىكتى رەسەي رەجيسسەرلەرى مەن تاريحشىلارى، جازۋشىلارى ورىستىڭ جەكەمەنشىگى كورىپ كەلگەن ەدى. مىنا فيلم سول ءبىر اعاتتىقتىڭ، اسقىنعان كوكىرەكتەردىڭ اۋسەلەسىن باسقانداي بولدى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس تۇسىنداعى قازاق حالقىنىڭ تاعدىرى، تىل ەڭبەككەرلەرىنىڭ ەرەن قايراتى، مايداندا كوز جۇمعان باتىر اتالارىمىزدىڭ ارمان-اڭسارى - كينو الەمىندە ايبىندى تاقىرىپ بولىپ قالۋى كەرەك. «قاسىم» سول ايبىندى تاقىرىپتىڭ العاشقى بەتىن اشقان سياقتى.

فيلم تۋرالى قىسقاشا انونستى مىنا سىلتەمەدەن كورۋگە بولادى: http://kaztrk.kz/kaz/news/kino/Tusaukeser_Kasim__Telehikaja__Resej__Kazakstan__2013_zh____id1367232260.html

Abai.kz