«قازاقستاننىڭ بولاشاعى - قازاق تiلiندە» دەپ مەملەكەتتiك تiلدiڭ باعىتىن ايقىنداپ بەرگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ: «قازاق ءتىلى 2025 جىلعا قاراي ءومىردىڭ بارلىق سالاسىندا ۇستەمدىك ەتىپ، كەز كەلگەن ورتادا كۇندەلىكتى قاتىناس تىلىنە اينالادى»، - دەگەن ناقتى تالاپ قويعان بولاتىن. (قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىنان، 14 جەلتوقسان 2012 جىل) وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرتالاي ءىس تىندىرىلۋى قاجەت، وعان قوعام جۇمىلا ات سالىسۋى ءتيىس. سول مۇراتقا جەتۋدىڭ بىردەن-ءبىر امالى- قازاق ءتىلىن بارلىق سالادا بەلسەندى پايدالانا وتىرىپ دامىتۋ. مەملەكەت تە ءوز تاراپىنان قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن نىعايتۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. جان-جاقتى قامتىلىپ جاتقان ءىس-شارالاردان مەديتسينا سالاسى دا تىس قالعان جوق. وسى تۇرعىدا ۇلتتىق مەديتسينالىق تەرمينولوگيانىڭ كەم-كەتىگىن تولتىرىپ، وسال تۇستارىن جونگە كەلتىرىپ جانە ونى بايىتۋ تۇرعىسىندا اتقارىلاتىن شارۋا دا قىرۋار. دەگەنمەن مۇنىڭ ءبارى زور ماسەلەنىڭ تەك ءبىر شەتى عانا. سەبەبى، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءىسىنىڭ ماڭىزى بارىمىزگە جاقسى ءمالىم.

«قازاقستاننىڭ بولاشاعى - قازاق تiلiندە» دەپ مەملەكەتتiك تiلدiڭ باعىتىن ايقىنداپ بەرگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ: «قازاق ءتىلى 2025 جىلعا قاراي ءومىردىڭ بارلىق سالاسىندا ۇستەمدىك ەتىپ، كەز كەلگەن ورتادا كۇندەلىكتى قاتىناس تىلىنە اينالادى»، - دەگەن ناقتى تالاپ قويعان بولاتىن. (قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىنان، 14 جەلتوقسان 2012 جىل) وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرتالاي ءىس تىندىرىلۋى قاجەت، وعان قوعام جۇمىلا ات سالىسۋى ءتيىس. سول مۇراتقا جەتۋدىڭ بىردەن-ءبىر امالى- قازاق ءتىلىن بارلىق سالادا بەلسەندى پايدالانا وتىرىپ دامىتۋ. مەملەكەت تە ءوز تاراپىنان قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن نىعايتۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. جان-جاقتى قامتىلىپ جاتقان ءىس-شارالاردان مەديتسينا سالاسى دا تىس قالعان جوق. وسى تۇرعىدا ۇلتتىق مەديتسينالىق تەرمينولوگيانىڭ كەم-كەتىگىن تولتىرىپ، وسال تۇستارىن جونگە كەلتىرىپ جانە ونى بايىتۋ تۇرعىسىندا اتقارىلاتىن شارۋا دا قىرۋار. دەگەنمەن مۇنىڭ ءبارى زور ماسەلەنىڭ تەك ءبىر شەتى عانا. سەبەبى، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءىسىنىڭ ماڭىزى بارىمىزگە جاقسى ءمالىم.

«مەديكەر» مەديتسينالىق سەرۆيستىك كومپانياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋعا كومەكتەسەر باستامالار از ەمەس. وسى تۇرعىدا نارىقتىڭ «سۇرانىس پەن ۇسىنىس» ەرەجەسىنىڭ تيگىزەر پايداسى كوپ. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، قازىر دارىگەرگە قارالاتىندار قازاق تىلىندە قىزمەت كورسەتۋ قاجەتتىگىن باسا ايتىپ ءجۇر. مەكەمە دارىگەرلەرىنىڭ كوپشىلىگى مەملەكەتتىك تىلدە ەركىن سويلەيدى. سالاعا جىكتەيتىن بولساق، مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ىشىندە قازاق تىلىنە شورقاق ازاماتتاردىڭ بارى دا راس. بۇل قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى ۇلكەن ءارى كۇردەلى ماسەلەنىڭ ءبىرى. مىسالى، «مەديكەرگە» دەرتىنە داۋا ىزدەپ كەلىپ، ساۋىعىپ كەتكەن ادامداردىڭ العىسى ءجيى ەستىلەدى. الايدا ريزاشىلىعىن بىلدىرگەندەردىڭ اراسىندا كومپانيا قىزمەتىنىڭ كەي تۇستارىنا كوڭىلى تولا قويمايتىندار دا بار. سىن بولماي ساپا جوق، سوندىقتان كومپانيا ولاردى دا ەسكەرۋسىز قالدىرمايدى.

مەڭدىباەۆ اتام ساركەن، «وزەنمۇنايگاز» اق تەحنولوگيالىق كولىك باسقارماسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى:

-   قىزىمىز ەكەۋمىز جاڭاوزەننەن استاناعا ارنايى كەلىپ، ساقتاندىرۋ جەلىسى بويىنشا «مەديكەر» دارىگەرلەرىنە قارالىپ جاتىرمىز. بارلىعى ۇنايدى. ماماندارى دا جاقسى. بىراق مەديتسينالىق ورتالىقتاردىڭ كەي بىرىندە قازاق ءتىلدى مامانداردىڭ جەتىسپەيتىنى بىردەن بايقالادى. ءوزىم بىرنەشە ءتىل بىلەمىن: تۇرىكشە، وزبەكشە، تۇركمەنشە، ورىسشا ەركىن سويلەيمىن. بىراق ءوز جەرىمدە ءجۇرىپ مەن تەك قازاقشا سويلەگىم كەلەدى. سوندىقتان تەك «مەديكەر» كومپانياسى عانا ەمەس، قاي جەرگە بارسام دا جۇرتپەن قازاقشا سويلەسىپ، قازاقشا ءجون سۇراسقاندى قۇپ كورەمىن. ەلباسىمىز مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ابىرويىن اسقاقتاتۋىمىز كەرەك، دامىتۋ كەرەك دەپ ايتىپ جاتىر. جىل سايىن ءبولىنىپ جاتقان قاراجات تا از ەمەس. ارنايى باعدارلامالار قابىلدانىپ، ناقتى تالاپ-تاپسىرمالار بەكىتىلدى. ونىڭ ىسكە اسۋىنا تەك ءىرى كومپانيالار عانا ەمەس بارلىعىمىز ءبىر كىسىدەي جۇمىلا ارەكەت ەتۋ قاجەت. ءاربىر ازاماتتىڭ بورىشى.

مەملەكەتتiك تiلدi وندiرiسكە كەڭiنەن ەنگiزۋدi كەزەڭ-كەزەڭمەن iسكە اسىرىپ، وعان بارىنشا جاعداي جاساپ كەلە جاتقان مەكەمەلەردiڭ بiرi- «مەديكەر» مەديتسينالىق سەرۆيستىك كومپانياسى. ءتىل مادەنيەتىنە قاتىستى سىرتتان ايتىلاتىن ۇسىنىستار مەن شاعىمدار ۇنەمى ەسكەرىلىپ، كاسىپورىندا ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزىلەدى. 2012 جىلدىڭ تامىز ايىنان باستاپ «مەديكەر» كومپانياسىنىڭ باس ديرەكتورى گۇلجان سادىرباەۆانىڭ ۇسىنىسىمەن مەكەمەنىڭ ورتالىق كەڭسەسىندە قىزمەتكەرلەر ءۇشىن قازاق ءتىلى وقىتىلا باستالدى. مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرىپ جاتقان مامانداردىڭ العاشقى لەگى بيىل ءساۋىر ايىنىڭ باسىندا ارالىق سىناقتارىن تاپسىردى. جيىرما وقۋشى سىناقتان ءساتتى ءوتىپ، «مەديكەر» كومپانياسىنىڭ كۋالىگىنە يە بولدى.

ساعيەۆا دينارا كەنجەبەكقىزى، مەملەكەتتىك ءتىلدى ەنگىزۋ جونىندەگى مامان، «مەديكەر» مەديتسينالىق سەرۆيستىك كومپانياسى:

-  ەلىمىزدە ەرەسەكتەرگە مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋ جۇيەسى ەۋروستاندارتتارعا ساي بەكىتىلىپ، ەنگىزىلگەن. بىزدەگى دارىستەر سول تالاپتار بويىنشا قابىلدانعان باعدارلامامەن وقىتىلادى. باس كەڭسەدە جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ جارتىسىنان كوبى، 66 ادام بىلتىردان بەرى ارنايى ساباققا قاتىسىپ كەلەدى. ولاردى 5 توپقا ءبولىپ، وقىتىپ جاتىرمىن. تىڭداۋشىلار باستاۋىش، جالعاستىرۋشى جانە تەرەڭدەتىلگەن دەڭگەي بويىنشا ءدارىس الادى. ەڭ باستى ماقسات- قىزمەتكەرلەر حات الماسۋ جۇيەسىن قازاق تىلىندە ساۋاتتى جۇرگىزە الاتىنداي دەڭگەيگە جەتكىزۋ.

دينارا كەنجەبەكقىزىنىڭ ايتۋىنشا، «مەديكەر» كومپانياسى قازاق ءتىلىن تەك باس كەڭسە قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن عانا ەمەس ايماقتارداعى مەديتسينالىق ورتالىقتار مەن بولىمشەلەردىڭ ماماندارىن دا وقىتۋعا نيەتتى. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءتىل كۇندەلىكتى حات-حابار الماسۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋدەن تىس، ساپالى قىزمەت كورسەتۋگە دە قاجەت.

كومپانياعا ارتىلعان جاۋاپكەرشىلىك كوپ. ەڭ باستىسى، زاڭنىڭ ورىندالۋىن باس ديرەكتور - گۇلجان سادىرباەۆانىڭ ءوزى ۇنەمى قاداعالاپ وتىرادى. «ءتىل تۋرالى» زاڭعا قۇرمەت ەرەكشە. ويتكەنى، مەملەكەتتىك تىلگە جاسالعان جاردەم، قوعامنىڭ دامۋىنا تاپتىرمايتىن شيپالى ەم.

ايسامال ابيلحان

«مەديكەر» مەديتسينالىق سەرۆيستىك كومپانياسىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى